Κάρτες αυτόματης συναλλαγής και ποινικό δίκαιο

Abstract

Gegenstand der vorliegenden Dissertation ist die strafrechtliche Würdigung derjenigen Handlungen, die mit der Vorbereitung und der Ausführung der unbefugten Barabhebung am Geldautomaten durch die Verwendung von Codekarten verbunden sind. Was die Vorbereitung dieser Barbhebung betrifft, steht im Mittelpunkt des Interesses der Erwerb der Codekarte als solche und die Kenntnisnahme der PIN (oder auch die Entlockung der übrigen Daten, die am Magnetstreifen verkörpert sind, die Verwertung dieser Daten zur Produktion einer neuen Codekarte und der Dateneingriff) sowie die Verwendung der Codekarte zwecks der Ermöglichung des Zugangs zum Foyer der Bank, wo der Automat installiert ist. Was die Ausführung der Barabhebung betrifft, sollte man zwischen drei Fällen unterscheiden: a) beim ersten -und wichtigsten- Fall geht es um die unbefugte Barabhebung durch die echte Codekarte eines Dritten (hier ist der Täter ein unredlicher Besitzer der Codekarte), b) beim zweiten Fall geht es um die Barabhebung seitens eines Dritten, der die Vollmacht des berechtigten Karteninhabers hat, c) beim dritten Fall geht es um diejenige Barabhebung, die durch eine gefälschte Blankettkarte verwirklicht wird. Die Studie kommt zu dem Ergebnis, daß das positive Recht die wichtigsten und üblichsten Handlungen, die der Autor unter die Lupe genommen hat, nicht erfaßt; diese Handlungen fallen also nicht unter den Tatbestand des Diebstahls, der Unterschlagung, des Betrugs oder des Hausfriedensbruchs. Darüber hinaus wird es auf die Schwierigkeit hingewiesen, sowohl die unberechtigte Barabhebung durch eine echte Karte (gleichviel, ob der Täter die Karte unrechtmäßig erworben oder aber sie vom berechtigten Karteninhaber bekommen hat) als auch die Barabhebung durch ein "gefälschtes" Kartenduplikat (in diesem Fall verwertet der Täter diejenigen Dateien, die am Magnetstreifen der echten Karte verkörpert und an den entsprechenden Magnetstreifen des Duplikats transferiert sind) unter den Tatbestand des Betrugs zu subsumieren. Zum Schluß wird einerseits auf die Cyberchme-Konvention des Europarates vom 21. November 2001, andererseits auf den Rahmenbeschluss des Rates der uropäischen Union vom 28. Mai 2001 zur Bekämpfung von Betrug und Fälschung im usammenhang mit unbaren Zahlungsmitteln hingewiesen: beide können zu einer gesetzgeberischen Lösung hinführen, so daß in der Zukunft die in Rede stehenden Handlungen strafrechtlich erfaßbar sind.

Αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής αποτελεί η ποινική αξιολόγηση των πράξεων που συνδέονται με την προπαρασκευή και την χωρίς δικαίωμα εκτέλεση της ανάληψης μετρητών από Αυτόματα Ταμειολογιστικά Μηχανήματα με την χρήση καρτών αυτόματης συναλλαγής. Σε ό,τι αφορά την προπαρασκευή της, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην απόκτηση της κάρτας καθεαυτήν και την γνώση του PIN (ή και στην απόσπαση των υπολοίπων δεδομένων που είναι ενσωματωμένα στην μαγνητική λωρίδα της κάρτας, στην αξιοποίηση των δεδομένων αυτών για την παραγωγή μιας νέας κάρτας και στην επέμβαση στα δεδομένα αυτά), αλλά και στην χρησιμοποίηση της κάρτας για την απόκτηση πρόσβασης στον περίκλειστο χώρο του τραπεζικού καταστήματος όπου είναι εγκατεστημένο το ATM. Σε ό,τι αφορά δε την εκτέλεση της συναλλαγής, στην μελέτη γίνεται διάκριση ανάμεσα σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις: α) την ανάληψη μετρητών χωρίς δικαίωμα (από επιλήψιμο κάτοχο της κάρτας) με γνήσια κάρτα τρίτου προσώπου, περίπτωση που αποτελεί και το κύριο αντικείμενο της διατριβής, β) την ανάληψη που πραγματοποιείται από τρίτο πρόσωπο, διαφορετικό από τον νόμιμο δικαιούχο, αλλά κατ' εξουσιοδότησιν του τελευταίου και γ) την ανάληψη που υλοποιείται με την χρησιμοποίηση πλαστής κάρτας. Στην μελέτη διατυπώνεται το συμπέρασμα ότι οι σημαντικότερες και πρακτικώς συνηθέστερες πράξεις που εξετάζονται σε αυτήν δεν αντιμετωπίζονται από άποψη θετικού ποινικού δικαίου, ως μη υπαγόμενες στις ποινικές υποστάσεις της κλοπής, της υπεξαίρεσης, της (κοινής) απάτης και της διατάραξης οικιακής ειρήνης. Επίσης, επισημαίνονται οι δυσχέρειες που ανακύπτουν ως προς την υπαγωγή στο άρθρο 386Α' ΠΚ της χωρίς δικαίωμα ανάληψης μετρητών με γνήσια κάρτα (είτε από πρόσωπο που την απέκτησε με παράνομο τρόπο είτε από πρόσωπο στο οποίο ο νόμιμος δικαιούχος παρέδωσε την κάρτα), καθώς και της ανάληψης με "πλαστό" αντίγραφο μιας γνήσιας κάρτας (με χρησιμοποίηση δηλαδή των δεδομένων που είναι ενσωματωμένα στην μαγνητική λωρίδα της γνήσιας κάρτας και έχουν μεταφερθεί στην αντίστοιχη μαγνητική πίστα του αντιγράφου). Στον Επίλογο της διδακτορικής διατριβής επισημαίνεται η ευκαιρία που σηματοδοτούν, για την νομοθετική επίλυση των κενών της ποινικής αξιολόγησης των επίμαχων πράξεων, αφενός μεν η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης της 21η ς Νοεμβρίου 2001 «για το έγκλημα στον Κυβερνοχώρο», αφετέρου δε η Απόφαση-Πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 28ης Μαΐου 2001 «για την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας που αφορούν τα μέσα πληρωμής πλην των μετρητών».