Η πολιτική κουλτούρα που εκφράζουν τα βιβλία πολιτικής διαπαιδαγώγησης της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από το 1975 έως το 2004, και η αφομοίωσή της από τους μαθητές

Abstract

The purpose of the thesis is twofold. Aims: a) to determine the main elements of the political culture which is expressed in the content of the textbooks of political education in secondary grade Greek school and the evolution of this culture is presented from 1975 until 2004. At the same time, our work aims: b) to the analysis of all components and (each texture - as training, instructive, social and communicative) restrictions - limitations and terms that form the way and the degree in which the majority of students assimilates this culture. The methodology according which we analyse the “material” we study is mainly consisted of the relative textbooks and curricula, is based on a critical reading which leads to the critical discourse analysis up to a point. The conclusions of our thesis are: a) The assimilation of political culture expressed in the textbooks of political education by students is relatively limited and b) this culture neither develops the critical political thinking nor promotes the participative political attitudes and the model of active citizen. Furthermore, it does not cultivate an international/global and European political conscience.

Η διατριβή έχει διττό στόχο. Αποσκοπεί: 1) Στο να προσδιορίσει τα κύρια στοιχεία απ’ αυτά που συνθέτουν την πολιτική κουλτούρα που εκφράζει το περιεχόμενο των εγχειριδίων πολιτικής εκπαίδευσης του δευτεροβάθμιου ελληνικού σχολείου και αυτή η κουλτούρα παρουσιάζεται στη μετεξέλιξή της από το 1975 έως το 2004. Παράλληλα, η εργασία μας αποσκοπεί: 2) Στην ανάλυση όλων των συνιστωσών και των (κάθε υφής - όπως μαθησιακών, διδακτικών, κοινωνικών και επικοινωνιακών) περιορισμών - ορίων και όρων που διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίον και τον βαθμό στον οποίον αφομοιώνει την κουλτούρα αυτή, η πλειονότητα των μαθητών. Η μεθοδολογία με την οποία αναλύουμε το "υλικό" που μελετάμε - το οποίο αποτελούν κυρίως, τα σχετικά εγχειρίδια και τα αντίστοιχα τους αναλυτικά προγράμματα - εδράζεται σε μια κριτική ανάγνωση που παραπέμπει ως έναν βαθμό, στη μέθοδο της κριτικής ανάλυσης λόγου. Τα δε συμπεράσματα της διατριβής, είναι: 1) ότι η αφομοίωση της πολιτικής κουλτούρας που εκφράζουν τα βιβλία πολιτικής εκπαίδευσης, από τους μαθητές, είναι σχετικά περιορισμένη και 2) ότι η κουλτούρα αυτή δεν προάγει την κριτική πολιτική σκέψη, ούτε αναπτύσσει ικανοποιητικά, συμμετοχικές πολιτικές στάσεις και το πρότυπο του ενεργού πολίτη ενώ επιπλέον, δεν καλλιεργεί ούτε μια διεθνή/“πλανητική” και ευρωπαϊκή πολιτική συνείδηση.