Η νομική προστασία των αρχιτεκτονικών έργων (κυρίως από την σκοπιά του δικαίου πνευματικής ιδιοκτησίας)

Abstract

Η παρούσα Διατριβή πραγματεύεται το ζήτημα της πνευματικής ιδιοκτησίας εξειδικεύοντας τον προβληματισμό της στα αρχιτεκτονικά έργα. Το περιεχόμενο της έρευνας επικεντρώνεται στην προστασία διανοητικών δημιουργιών των αρχιτεκτόνων επιχειρώντας να προβάλει ζητήματα κρίσιμα αναφορικά με τις αρχιτεκτονικές δημιουργίες και να ρυθμίσει την προστασία τους από προσβολές και ενέργειες τρίτων. Κατ' αυτόν τον τρόπο διαφωτίζεται ένα ουσιώδες κεφάλαιο της ζωής όλων μας, όπως είναι τα κτίρια με τα οποία ερχόμαστε καθημερινά σε επαφή και επιχειρείται η επίλυση νομικών ζητημάτων και ασαφειών σχετικά με την προστασία των δημιουργών. Επιπλέον, συνιστά θεμελιώδη αξίωση της παρούσας εργασίας όχι μόνο η απάντηση σε νομικές πτυχές της πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά και η αντιμετώπιση των αρχιτεκτονικών έργων συνολικά, δηλαδή ως μέρος της ιστορίας, του παρόντος και του μέλλοντος. Συγκεκριμένα, κάθε αρχιτεκτονικό έργο με τη μορφή σχεδίου ή τρισδιάστατου οικοδομήματος εξετάζεται τόσο ως κομμάτι της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς εκφράζοντας την σημασία του παρελθόντος, όσο και ως έκφανση της σύγχρονης πνευματικής δημιουργίας των αρχιτεκτόνων. Ο χαρακτηρισμός παραδοσιακών οικισμών και διατηρητέων κτιρίων μέσω ενός πλέγματος διατάξεων, καθώς και η θέσπιση διατάξεων ως προς την προστασία την διατήρηση και την ανάδειξη του ιδιαίτερου πολεοδομικού, αρχιτεκτονικού, αισθητικού, ιστορικού και λαογραφικού χαρακτήρα τους αποτελεί τον πυρήνα των διατάξεων, που τα διέπουν, θέτοντας παράλληλα τους απαιτούμενους όρους και περιορισμούς ως προς την δόμηση και την χρήση των κτιρίων αυτών. Η αρχιτεκτονική κληρονομιά εξετάζεται, επιπρόσθετα, σε συνάρτηση και με την πολεοδομική νομοθεσία, τον χωροταξικό σχεδιασμό, την βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος δεδομένης της άρρηκτης σχέσης των κτιρίων και άλλων παρεμφερών κατασκευών με τον περιβάλλοντα χώρο και την προσπάθεια επίτευξης της διατήρησης μιας αρμονικής σχέσης με το περιβάλλον, που σε μεγάλο βαθμό συνδέεται με την διαρκώς εξελισσόμενη δόμηση θεσπίζοντας διατάξεις κατά παρέκκλιση από άλλες διατάξεις, όταν και όπου αυτό απαιτείται. […]