Μελέτη της συνύπαρξης της ατοπικής δερματίτιδας της παιδικής ηλικίας με εξωδερματικές - συστηματικές παθήσεις

Abstract

It is now wide-accepted that atopic dermatitis consists a multifactor disease, where the environment of living and the dietary of the child hold also an important role. Furthermore, the maternal breast-feeding appears to reduce the possibilities of a potential manifestation of allergy in childhood. Besides this, atopic dermatitis is accompanied by significant abnormalities of the skin barrier function, which provides the aggravation of xerodermia. The pathogenic background of the disease is well defined by the “Hygiene hypothesis”. This theory estimates that the restricted exposure to infection agents during the childhood, and the absence of endotoxins at the place of living, are responsible for the delay of the immune system of the children to become mature. During the very last years there is a great scientific effort for the explanation of the genetic background of the disease. The last genetic studies show that there are not as many similarities between the genetic background of atopic dermatitis and that of the other allergic diseases, as we used to believe. On the other hand, it now seems more possible for some gens which are expressed at the skin (like some proteins associated with local defensive mechanisms), to have a significant role at the development of atopic dermatitis. According to epidemiological details, atopic dermatitis affects the 10-25% of the children, which are below of 5 years old, in the different parts of Europe and United States. This percentage seems to have trebled during the last 30 years, which is due to the influence of the modern environment in genotype. The modern clinical studies around the developed world, show a remarkable association between atopic dermatitis and the other allergic diseases. The cutaneous manifestation and the cow-milk allergy represent the first signs of the so-called atopic mach, which divers to other atopic manifestations, like bronchial asthma, allergic rhinitis and allergic conjunctivitis. However, atopic dermatitis is also appeared at the same time with others, non-allergic diseases or syndromes, like the Wiscott-Aldrich syndrome, the Netherton syndrome, the Juvenile dermatomiositis, the Kawasaki disease and the phenylaketonouria. The association of atopic dermatitis with these diseases, is confirmed by clinical observations. It is also proved in some circumstances by the existence of a common genetic pattern between them. In the context of this study, there have been included children with atopic dermatitis and at least one more no-dermal disease. The results of this study have confirmed the atopic march process, while the parameters of the “hygiene hypothesis” have been also verified...

Η ατοπική δερματίτιδα αποτελεί μία πολυπαραγοντική νόσο, όπου εκτός από τα γενετικά στοιχεία σημαντικό ρόλο κατέχει επίσης το περιβάλλον διαβίωσης του παιδιού καθώς και η διατροφή του. Ο μητρικός θηλασμός φαίνεται ότι ελαττώνει τις πιθανότητες για εκδήλωση αλλεργίας στην παιδική ηλικία. Σημαντικές ανωμαλίες παρατηρούνται επιπλέον στη λειτουργία του φραγμού της επιδερμίδας του δέρματος, το οποίο συντελεί στην επιδείνωση της ξήροδερμίας. Η παθογένεια της νόσου αντικατοπτρίζεται και στην υπόθεση υγιεινής, με βάση την οποία η περιορισμένη έκθεση σε λοιμώξεις στην παιδική ηλικία και η απουσία ενδοτοξίνων στο περιβάλλον διαβίωσης αποτελούν τροχοπέδη στην ωρίμανση του ανοσοποιητικού συστήματος των παιδιών. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει ιδιαιτέρως σημαντικά βήματα για την αποσαφήνιση του γενετικού υποστρώματος της νόσου. Έτσι από τις τελευταίες γονιδιακές μελέτες προκύπτει ότι το γενετικό υπόστρωμα ανάμεσα στην ατοπική δερματίτιδα και στις άλλες σχετικές αλλεργικές νόσους, παρουσιάζει λιγότερες ομοιότητες από όσες θα περίμενε κανείς. Αντιθέτως, γονίδια τα οποία εκφράζονται τοπικά στο δέρμα, όπως για παράδειγμα πρωτεϊνες που συνδέονται με τους τοπικούς μηχανισμούς άμυνας πιθανότατα να διαδράμουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της ατοπικής δερματίτιδας. Με βάση επιδημιολογικά στοιχεία, η ατοπική δερματίτιδα παρατηρείται σε ποσοστό 10 έως 25% ανάμεσα στα παιδία κάτω των 5 χρόνων σε χώρες της Ευρώπης και στην Αμερική. Ο αριθμός αυτός φαίνεται να έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια, κάτι που αποδίδεται στην επίδραση του περιβάλλοντος στο γενότυπο. Η ατοπική δερματίτιδα, με βάση τις σύγχρονες κλινικές μελέτες σε παγκόσμιο επίπεδο, παρουσιάζει συσχέτιση με αρκετές άλλες αλλεργικές παθήσεις. Η δερματική εντόπιση αποτελεί μαζί με την αλλεργία στο γάλα αγελάδος την πρώτη εκδήλωση της λεγόμενης ατοπικής προόδου, η οποία οδηγεί στη συνέχεια στην ανάπτυξη βρογχικού άσθματος, αλλά και αλλεργικής ρινίτιδας και επιπεφυκίτιδας. Επιπλέον όμως, η ατοπική δερματίτιδα συχνά εμφανίζεται μαζί και με κάποιες άλλες παθήσεις ή σύνδρομα, που δε φέρουν αλλεργικό υπόστρωμα (Σύνδρομο Wiscott-Aldrich, σύνδρομο Netherton, νεανική δερματομυοσίτιδα, σύνδρομο ανιδρωσίας, νόσος Κawasaki, φαινυλακετονουρία)...