Η υστεροελλαδική ΙΙΙΑ κεραμική από το νεκροταφείο των Βολιμιδίων Χώρας και η σύγχρονη κεραμική παραγωγή της Μεσσηνίας

Abstract

Αντικείμενο αυτής της διδακτορικής διατριβής αποτελεί η μελέτη της YE ΙΙΙΑ κεραμικής από το νεκροταφείο των Βολιμιδίων Χώρας, καθώς και της σύγχρονης κεραμικής παραγωγής της Μεσσηνίας. Η μελέτη αναπτύσσεται κατά θέσεις του σημερινού Ν. Μεσσηνίας και επιχειρεί, καθορίζοντας τον ΥΕ ΙΙΙΑ μεσσηνιακό κεραμικό ρυθμό και τις τοπικές προτιμήσεις, να θέσει σε ασφαλές χρονολογικό πλαίσιο ζητήματα και συζητήσεις σχετικά με τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που επικράτησαν στην περιοχή κατά το 14° αι. π.Χ. (ΥΕ IMA περίοδος). Στηρίζεται σε αδημοσίευτο υλικό που προήλθε από το νεκροταφείο των Βολιμιδίων, κατά τις ανασκαφές του καθηγητή Σπ. Μαρινάτου, τα έτη 1952 έως 1954, 1960 και 1964 έως 1965, καθώς και σε αδημοσίευτο και δημοσιευμένο υλικό από μια σειρά άλλων θέσεων στη Μεσσηνία, στις οποίες έχουν διενεργηθεί ανασκαφικές έρευνες, κατά την τελευταία τριακονταετία, υπό την αιγίδα της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, με Διευθυντή τον καθηγητή Γ. Σ. Κορρέ, τα Πανεπιστήμια των Cincinnati και Minessota και την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Στην επιλογή του θέματος με οδήγησε η διαπίστωση ότι, αν και η Μεσσηνία έχει ερευνηθεί σε μεγάλη έκταση, ιδιαιτέρως μετά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η κεραμική και κατ’ επέκταση η ΥΕ ΙΙΙΑ περίοδος είναι σχετικά λίγο γνωστή, γιατί μέχρι σήμερα το ενδιαφέρον της έρευνας έχει μονοπωλήσει η ακμάζουσα ανακτορική περίοδος (13ος αιώνας π.Χ.). Η ΥΕ ΙΙΙΑ περίοδος είναι διάστημα ανακατατάξεων και αυτός ακριβώς ο χαρακτήρας της προσδίδει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ενώ ελάχιστες είναι οι δημοσιευμένες ανασκαφές, με εξαίρεση το Pylos III και τη σειρά των Νιχωρίων (Nichoria Ι-ΙΙ). Έτσι η εικόνα που έχουμε για την ΥΕ ΙΙΙΑ Μεσσηνία είναι ελλιπής, αν και έχει ερευνηθεί ένας μεγάλος αριθμός θέσεων, ταφικών κυρίως και σπανιότερα οικιστικών. Εκτός από τα κενά που υπάρχουν για την πυκνότητα της κατοίκησης, συγκεχυμένος είναι επίσης ο χαρακτήρας της κοινωνικής και οικονομικής οργάνωσης. Έτσι η μελέτη και δημοσίευση της ΥΕ ΙΙΙΑ κεραμικής από τους τάφους των Βολιμιδίων θα συμβάλλει στην κατανόηση των ιστορικών, οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών που επικράτησαν στη Μεσσηνία κατά το 14° αι. π.Χ. [...]