Ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα αγροτουριστικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα

Abstract

In Greece, the development of rural tourism was slow compared to the rest of Europe and was based mainly on the use of initiatives and programmes designed to finance these investments. The aim of these programs was among other things, to create new job places and higher incomes for the residents of rural areas. This thesis explores the competitiveness and viability of rural tourism enterprises that were set up by funding programs and reviews the objectives of these programs. We studied all rural tourism accommodations in Central Macedonia that were subsidized by a funding program. It was found that the lines that determine the competitiveness of rural tourism enterprises is the use of available resources, the competitive environment in which they operate and the human factor. The rural tourism enterprises have low effectiveness in terms of resources used, placing their viability in a precarious position. The most important factor in improving competitiveness of these enterprises is the entrepreneur himself and in particular its business profile that defines the his strategy and the way he sets his objectives. Ensuring the sustainability of rural tourism enterprises will depend on how quickly the entrepreneurs can cope with environmental changes and adapt their operations in order to operate effectively. The location of the enterprise and the available agrototourism resources are essential to the competitiveness of rural tourism enterprises and should be taken into account when designing financial programmes. Rural tourism enterprises can play a key role in the development and regeneration of rural areas, provided that they can meet the demands of modern business environment. Financing rural tourism investments is crucial for the development of rural tourism and the stimulation of rural economy.

Στην Ελλάδα, η ανάπτυξη του αγροτικού τουρισμού άργησε σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και βασίστηκε κυρίως στην αξιοποίηση πρωτοβουλιών και κανονισμών που αποβλέπουν στη χρηματοδότηση αυτών των επενδύσεων. Στόχος των προγραμμάτων αυτών ήταν μεταξύ άλλων, η δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης και η βελτίωση του εισοδήματος των κατοίκων των αγροτικών περιοχών. Η παρούσα έρευνα διερευνά την ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα των επιχειρήσεων που δημιουργήθηκαν από τα προγράμματα χρηματοδότησης και εξετάζει την επίτευξη των στόχων των προγραμμάτων αυτών. Μελετήθηκαν όλα τα καταλύματα αγροτικού τουρισμού της Κεντρικής Μακεδονίας, που επιδοτήθηκαν κατά τη δημιουργία τους από κάποιο πρόγραμμα χρηματοδότησης. Διαπιστώθηκε ότι οι άξονες που καθορίζουν την ανταγωνιστικότητα των αγροτοτουριστικών επιχειρήσεων είναι η αξιοποίηση των πόρων που διαθέτουν, το ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν και ο ανθρώπινος παράγοντας. Οι επιχειρήσεις αγροτικού τουρισμού έχουν χαμηλή αποτελεσματικότητα σε σχέση με τους πόρους που χρησιμοποιούν, θέτοντας σε επισφαλή θέση τη βιωσιμότητά τους. Σημαντικότερος παράγοντας στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους είναι ο ίδιος ο επιχειρηματίας και κυρίως το επιχειρηματικό του προφίλ που καθορίζει τη στρατηγική που έχει για την επιχείρησή του και τους στόχους που θέτει. Η εξασφάλιση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων αγροτικού τουρισμού θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις αλλαγές του περιβάλλοντος και να προσαρμόσουν τη λειτουργία τους έτσι ώστε να λειτουργούν αποτελεσματικότερα. Η περιοχή στην οποία βρίσκονται οι επιχειρήσεις και οι αγροτοτουριστικοί της πόροι παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανταγωνιστικότητά τους και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στο σχεδιασμό των προγραμμάτων. Οι επιχειρήσεις αγροτικού τουρισμού μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και αναγέννηση των αγροτικών περιοχών, αρκεί να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του σύγχρονου επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Η ενίσχυση των επενδύσεων αυτών είναι καθοριστική για την περαιτέρω ανάπτυξη του αγροτικού τουρισμού και την τόνωση της οικονομίας της υπαίθρου.