Φλεγμονώδεις κυτταροκίνες και αντίσταση στην ινσουλίνη σε ινσουλινο-θεραπευόμενους διαβητικούς ασθενείς τύπου 2

Abstract

Recent evidence suggests that low grade inflammation possibly plays a significant role in the pathogenesis of type 2 diabetes (Type 2 DM). The hypothesis is that the inflammatory process is starting perhaps in the adipose tissue due to the growing lipid cells in obese subjects. The adipocytes can excrete various inflammatory mediators, such as inflammatory cytokines IL-6 and TNF-α. These inflammatory cytokines can promote an inflammatory state in the whole body, and this situation can cause disturbance of the homeostasis of glucose and lead to the pathogenesis of diabetes mellitus. Our study was designed to investigate the existence of a low grade inflammatory status in a subgroup of patients with type 2 diabetes mellitus under insulin therapy. More over a purpose of our study was to examine the possible associations between markers of inflammation and insulin resistance with anthropometric data of the patients, as well as with parameters of diabetes and obesity. Finally, aim of the study was to investigate the possible correlation of inflammation with the needs of insulin/Kg Body Weight (IU Insulin/KgBW). To the best of our knowledge, this is the first study to evaluate the above parameters in this particular subgroup of patients. Evaluated variables in our study were: sex, age, Body Mass Index (BMI), Waist Circumference, Waist to Hip ratio, duration of diabetes, total IU Insulin/24h, duration of insulin therapy, IU Ins/KgBW, glycosylated hemoglobin (HbA1c), microalbuminuria, serum glucose, markers of insulin resistance (insulin, proinsulin, c-peptide, HOMA-IR), the existence of risk factors for cardiovascular disease (hypertension, dyslipidemia, coronary heart disease, cardiac failure) and inflammatory markers such as: Erythrocyte Sedimentation Rate (ESR), White Blood Cells (WBC), C-Reactive Protein (CRP), the cytokines IL-6 and TNF-α and the soluble receptors of TNF-α, sTNR-60 and sTNFR-80. A total of 174 patients divided in three groups, was examined. Group A included 85 patients with type 2 DM under insulin therapy, group B 32 patients with DM type 2 under treatment with sulfonylurea (Oral Hypoglycemic Agent, OHA) and group C 57 patients without diabetes. In order to examine the correlation of the inflammation markers with the needs of insulin (IU insulin/Kgr BW) for the same level of diabetes control, group A was divided into two subgroups, according to the level of glycemic control: subgroup A1 (HbA1c≤7,5) and subgroup A2 (HbA1c>7,5). The patients in groups A, B, and C were matched for age, sex and BMI. Comparing groups A and C for inflammatory markers, higher values were determined in group A than in group C for WBC (p=0.002), CRP (p=0.007), IL-6 (p=0.030), TNF-α (p=0.003) and sTNFR-60 (p=0.001). Comparing groups A and C for markers of insulin resistance, higher values were detected in the first group for insulin (p=0.001) and HOMA-IR (p=0.001). The comparison between groups A and B for the inflammatory markers indicated higher values in group A for cytokines IL-6 (p=0,001), TNF-α (p=0.016) and the receptor sTNFR-60 (p=0.005). The comparison between the two groups for the markers of insulin resistance showed significantly greater values in group A for insulin (p=0.001) and HOMA-IR (p=0.001) and significantly greater values in group B for c-peptide (p=0.012) and proinsulin (p=0.029). The comparison between groups B and C, for the markers of inflammation, indicated greater mean values for CRP (p=0.001) in group B than in group C and higher mean values were determined in the first group (B) for the markers of insulin resistance: c-peptide (p=0.001), proinsulin (p=0.001) and HOMA-IR (p=0.008). Considering group A, we investigated the possible relationship between inflammation and obesity. Significant associations were determined between ESR and WC, and between CRP and BMI and WC. A positive correlation was found between the TNF-α receptors (sTNFR-60, sTNFR-80) and the duration of diabetes, in the same group. Moreover a significant correlation between WBC and HbA1c was found in group A. In the same analysis, a positive correlation was found between sTNFR-60 and triglycerides. The inflammatory markers, ESR and sTNFR-60 presented significant correlations with microalbuminuria, while sTNFR-60 was related to the age of the patients in group A. In the same analysis, the relationship of inflammation and insulin resistance was confirmed, by a positive correlation between ESR and c-peptide. Our hypothesis that perhaps inflammation and needs of insulin for the same level of diabetes control are connected, was not confirmed. When the two groups of diabetic patients (A+B) were examined as a total, significant correlations between inflammatory markers (ESR, CRP and sTNFR-60) and obesity (WC), were observed. Moreover ESR, IL-6, TNF-α, sTNFR-60 and sTNFR-80 were positively related to the duration of diabetes and also inflammatory markers (ESR, WBC, CRP, IL-6 and sTNFR-60) were related to HbA1c. The correlations of inflammation with microalbuminuria in this analysis, were the same observed in group A. Similarly the receptors sTNFR-60 and sTNFR-80 were positively correlated with age. Lastly, in the same analysis, the inflammation and insulin resistance was found to be correlated: ESR was related to c-peptide, IL-6 was related to insulin, and TNF-α was related to insulin and HOMA-IR. When all patients of the study were examined as a total, significant correlations of the inflammatory markers were determined: (i) with obesity (ESR, CRP, IL-6 and sTNFR-60 were positively related with WC, and CRP, sTNFR-60 were positively with WHR), (ii) with control of diabetes (ESR, WBC, CRP, IL-6 and sTNFR-60 with HbA1c) and (iii) with glucose homeostasis (WBC, CRP with glucose). Similarly ESR, CRP and sTNFR-60 were positively related with triglycerides and ESR, CRP, IL-6 and sTNFR-60 were positively related to microalbuminuria. Moreover the relationship between inflammation (ESR, sTNFR-60 and sTNFR-80) and age was confirmed in these patients too. Lastly, the inflammatory markers and the markers of insulin in this analysis were also related (ESR with c-peptide, CRP, IL-6, TNF-α, and sTNFR-60 with insulin and HOMA-IR). In group A, insulin resistance (c-peptide) was related to the age of the patients. Also HOMA-IR was related to serum glucose and HbA1c and concentrations of proinsulin were correlated with WHR. In group A+B, a significant negative correlation of proinsulin with duration of diabetes, was detected and at the same time a significant positive relation of insulin and HOMA-IR with duration of diabetes was observed. Similarly a negative correlation of c-peptide with HbA1c was found, while a positive correlation of insulin and HOMA-IR with HbA1c was observed. HOMA-IR was also related with concentrations of glucose in diabetic patients (group A+B). In the same analysis insulin and triglycerides were found to be associated and c-peptide was related to age. Finally in group A+B. a significant association was found between insulin and WC. In group A+B+C, significant correlations of the markers of insulin resistance were determined: with age (c-peptide), microalbuminuria (HOMA-IR), HbA1c and glucose (proinsulin, insulin and HOMA-IR). Negative associations between proinsulin, insulin and HOMA-IR with HDL were observed and at same time, positive associations between all markers and triglycerides were found. Lastly, insulin resistance was correlated to obesity in all patients (insulin and HOMA-IR with BMI, all markers with WC and proinsulin, insulin and HOMA-IR with WHR). In conclusion, from the findings of our study, can be suggested that the subgroup of patients with type 2 DM under insulin therapy, presents a status of inflammation and insulin resistance in a greater level than diabetic patients in therapy with OHA and obese patients without diabetes. Chronic inflammation in these patients presents significant correlations with obesity, duration of diabetes, control of diabetes, age, microalbuminuria, hyperlipidemia and insulin resistance. The level of inflammatory activation in patients with type 2 DM under insulin therapy is insufficient to increase the needs of insulin for the control of the disease. Insulin resistance in these patients was found to be associated with obesity, control of diabetes, hyperlipidemia and aging. The associations of inflammation and insulin resistance observed, were confirmed when all diabetic subjects of the study were examined together and even more when all subjects of the study were examined as a total. From the above, it can be hypothesized that chronic inflammation could lead to the impaired glucose homeostasis and the pathogenesis of diabetes. It can be further assumed that diabetes, accompanied by its complications that developed with time, may promote the inflammatory activation.

Στην έρευνα για τη παθοφυσιολογία του ΣΔ τύπου 2, έχει συμπεριεληφθεί τα τελευταία χρόνια η παρουσία της χρόνιας ήπιας υποκλινικής φλεγμονής η οποία θεωρείται ότι πιθανόν να παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου. Η υπόθεση που διατυπώνεται είναι ότι, σε άτομα με παχυσαρκία είναι δυνατόν από τα λιπώδη κύτταρα να ξεκινά η φλεγμονώδης διεργασία με έκκριση φλεγμονωδών κυτταροκινών και να εγκαθίσταται αύξηση της δραστηριοποίησης του ανοσιακού συστήματος με αυξημένες τιμές δεικτών φλεγμονής στον οργανισμό. Το γεγονός αυτό φαίνεται ικανό να οδηγήσει σε ινσουλινοαντίσταση και διαταραχή της ομοιόστασης της γλυκόζης και κατά συνέπεια στην παθογένεση του διαβήτη. Η μελέτη μας φιλοδοξεί να συμβάλλει σε αυτή την έρευνα, επικεντρώνοντας στην υποομάδα των ασθενών με ΣΔ τύπου 2 υπό ινσουλίνη ως αγωγή, για την οποία δεν υπάρχουν βιβλιογραφικά δεδομένα. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διαπιστωθεί η ύπαρξη της χρόνιας φλεγμονής σε αυτούς τους ασθενείς και να μελετηθούν οι συσχετίσεις της χρόνιας φλεγμονής και της αντίστασης στην ινσουλίνη με ανθρωπομετρικά στοιχεία των ασθενών, τις παραμέτρους του διαβήτη και την παχυσαρκία. Τέλος εξετάσθηκε η υπόθεση ότι ο βαθμός της χρόνιας φλεγμονής είναι δυνατόν να συσχετίζεται με τις ανάγκες των ασθενών σε ινσουλίνη για το ίδιο επίπεδο ρύθμισης του διαβήτη. Στη μελέτη συμπεριελήφθηκαν συνολικά 174 ασθενείς, οι οποίοι χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες, η ομάδα Α περιλαμβάνει 85 ινσουλινοθεραπευόμενους ασθενείς με ΣΔ τύπου 2, ενώ ως ομάδες ελέγχου χρησιμοποιήθηκαν οι ομάδα Β με 32 σθενείς με ΣΔ τύπου 2 υπό θεραπεία με σουλφονυλουρίες και η ομάδα Γ με 57 ασθενείς χωρίς ΣΔ. Επίσης έγινε διαχωρισμός της ομάδας Α, σε δύο υποομάδες Α1 και Α2 ανάλογα με το επίπεδο ρύθμισης του διαβήτη όπως αυτό αντιπροσωπεύεται από τη HbA1c, έτσι η υποομάδα Α1 περιελάμβανε ασθενείς με HbA1c ≤ 7,5 και η υποομάδα Α2 ασθενείς με HbA1c > 7,5. Αυτό έγινε για να διερευνηθεί η υπόθεση της συσχέτισης των δεικτών φλεγμονής με το σύνολο των μονάδων ινσουλίνης που χρειάζονται για να επιτευχθεί το ίδιο επίπεδο ρύθμισης της νόσου. Οι ασθενείς των τριών ομάδων της μελέτης δεν παρουσίασαν διαφορές μεταξύ τους ως προς την ηλικία, το φύλο και τον ΒΜΙ και όλοι ήταν παχύσαρκοι (ΒΜΙ>30kg/m²). Οι μεταβλητές που χρησιμοποιήθηκαν για τους παραπάνω στόχους είναι το φύλο, η ηλικία, ο δείκτης μάζας σώματος, η περίμετρος μέσης, ο δείκτης περιμέτρου ισχίου/μέσης, η διάρκεια του διαβήτη, το σύνολο των μονάδων ινσουλίνης/24ωρο, η διάρκεια της ινσουλινοθεραπείας, οι μονάδες ινσουλίνης/kg βάρους σώματος, η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, η μικρολευκωματινουρία, η συγκέντρωση γλυκόζης, οι δείκτες ινσουλινοαντίστασης: ινσουλίνη, προϊνσουλίνη, c-πεπτίδιο και η ΗΟΜΑ-IR καθώς και οι παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα (αρτηριακή υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, στεφανιαία νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια), και τέλος οι δείκτες φλεγμονής: η ΤΚΕ, ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων, τα επίπεδα της CRP, και των κυτταροκινών IL-6, ο TNF-α και των διαλυτών υποδοχεών του TNF-α, (sTNFR-60 και sTNFR-80). Συγκρινόμενες οι ομάδες Α και Γ ως προς τους δείκτες φλεγμονής εμφάνισαν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους με υπεροχή των ασθενών της ομάδας Α. Έτσι παρατηρήθηκαν σημαντικά αυξημένες μέσες τιμές στην ομάδα Α ως προς τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων (p=0,002), τη CRP (p=0,007), τις φλεγμονώδεις κυτταροκίνες IL-6 (p=0,030) και του TNF-α (p=0,003) καθώς και του διαλυτού υποδοχέα του TNF-α, sTNFR-60 (p=0,001). Η σύγκριση των δύο ομάδων Α και Γ ως προς τους δείκτες ινσουλινοαντίστασης, κατέδειξε υπεροχή των ασθενών της ομάδας Α ως προς την ινσουλίνη (p=0,001) και τη ΗΟΜΑ-IR (p=0,001). Συγκρίνοντας τις δύο ομάδες των διαβητικών ασθενών Α και Β ως προς τη φλεγμονή διαπιστώθηκε υπεροχή των ασθενών της ομάδας Α, ως προς τις φλεγμονώδεις κυτταροκίνες IL-6 (p=0,001) και του TNF-α (p=0,016) καθώς και του διαλυτού υποδοχέα του TNF-α, sTNFR-60 (p=0,005). Η σύγκριση των δύο ομάδων Α και Β ως προς την ινσουλινοαντίσταση, έδειξε υπεροχή της ομάδας Α ως προς την ινσουλίνη (p=0,001) και τη HOMA-IR (p=0,001) και αυξημένες τιμές c-πεπτιδίου (p=0,012) και προϊνσουλίνης (p=0,029) στην ομάδα Β. Η σύγκριση των ομάδων Β και Γ, έδειξε αυξημένες μέσες τιμές CRP (p=0,001) στην ομάδα Β, ενώ ως προς την ινσουλινοαντίσταση παρατηρήθηκε υπεροχή της ομάδας Β ως προς το c-πεπτίδιο (p=0,001), την προϊνσουλίνη (p=0,001) και τη HOMA-IR (p=0,008). Εξετάζοντας την ομάδα Α ξεχωριστά και ερευνώντας τις πιθανές συσχετίσεις των δεικτών φλεγμονής με την παχυσαρκία, διαπιστώθηκε σημαντική συσχέτιση της ΤΚΕ με την περίμετρο μέσης, και της CRP με τον ΒΜΙ και την περίμετρο μέσης. Στην ίδια ομάδα A, από τους άλλους δείκτες φλεγμονής, οι διαλυτοί υποδοχείς του TNF-α, sTNFR-60 και sTNFR-80 παρουσίασαν σημαντική συσχέτιση με τη διάρκεια του διαβήτη. Επίσης, ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων παρουσίασε σημαντική συγγένεια με τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη ενώ ο υποδοχέας sTNFR-60 παρουσίασε σημαντική συγγένεια με τη συγκέντρωση των τριγλυκεριδίων. Οι δείκτες φλεγμονής, ΤΚΕ και sTNFR-60 παρουσίασαν σημαντική σχέση με τη μικρολευκωματινουρία, ενώ στην ίδια ομάδα Α, ο sTNFR-60 εμφάνισε σημαντική συσχέτιση με την ηλικία των ασθενών. Τέλος η συσχέτιση των δεικτών φλεγμονής με τους δείκτες ινσουλινοαντίστασης στους ασθενείς της ομάδας Α, κατέδειξε σημαντική σχέση της ΤΚΕ με τις συγκεντρώσεις c-πεπτιδίου. Η υπόθεση, ότι το επίπεδο φλεγμονής είναι δυνατόν να συσχετίζεται με τις ανάγκες σε ινσουλίνη για το ίδιο επίπεδο ρύθμισης του ΣΔ τύπου 2, δεν επιβεβαιώθηκε από την επεξεργασία των αποτελεσμάτων της μελέτης. Όταν οι διαβητικοί ασθενείς της μελέτης εξετάσθηκαν ως σύνολο (ομάδες Α+Β), οι συσχετίσεις των δεικτών φλεγμονής που καταγράφηκαν ήταν οι εξής: Η ΤΚΕ, η CRP και ο υποδοχέας sTNFR-60 είχαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τη περίμετρο μέσης, επίσης, η ΤΚΕ, η IL-6, ο TNF-α και οι διαλυτοί υποδοχείς του, sTNFR-60 και sTNFR-80 παρουσίασαν σημαντική σχέση με τη διάρκεια του διαβήτη ενώ η ΤΚΕ, ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων, η CRP, η IL6 και ο sTNFR-60 παρουσίασαν συγγένεια με τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη. Οι συσχετίσεις των δεικτών φλεγμονής με τη μικρολευκωματινουρία, που καταγράφηκαν στην ομάδα Α, επιβεβαιώθηκαν και στο σύνολο των διαβητικών ασθενών της μελέτης. Επίσης η σχέση της ηλικίας των ασθενών με τη φλεγμονή, παρατηρήθηκε και στο σύνολο των διαβητικών ατόμων της μελέτης, με τη σημαντική συσχέτιση της ηλικία τους με τους υποδοχείς του TNF-α, sTNFR-60 και sTNFR-80. Τέλος η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ των δεικτών φλεγμονής στους διαβητικούς ασθενείς των ομάδων (Α+Β) και των δεικτών ινσουλινοαντίστασης στους ίδιους ασθενείς, οδήγησε στα εξής αποτελέσματα: η ΤΚΕ παρουσίασε σημαντική θετική συσχέτιση με το c-πεπτίδιο, η IL-6 εμφάνισε σημαντική συσχέτιση με τις συγκεντρώσεις της ινσουλίνης και οι συγκεντρώσεις του TNF-α εμφάνισαν σημαντική στατιστικά συσχέτιση με τη HOMA-IR και την ινσουλίνη. Στο σύνολο των ασθενών της μελέτης (ομάδες Α+Β+Γ) οι συσχετίσεις των δεικτών φλεγμονής που παρατηρήθηκαν ήταν οι εξής: Ως προς την παχυσαρκία διαπιστώθηκε συσχέτιση της ΤΚΕ, της CRP, της IL-6 και του υποδοχέα sTNFR60 με την περίμετρο μέσης, όπως και της CRP και του ίδιου υποδοχέα με το δείκτη WHR, ως προς τη ρύθμιση του διαβήτη διαπιστώθηκε συσχέτιση της ΤΚΕ, του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων, της CRP, της IL-6 και του sTNFR-60 με τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, ενώ τα λευκά αιμοσφαιρία και η CRP εμφάνισαν σημαντικές συσχέτισεις με τα επίπεδα του σακχάρου ορού. Επίσης στο σύνολο των ασθενών της μελέτης, οι δείκτες φλεγμονής, ΤΚΕ, CRP και του υποδοχέα sTNFR-60 συσχετίστηκαν με τα τριγλυκερίδια των ασθενών, ενώ οι ΤΚΕ, CRP, IL-6 και sTNFR-60 παρουσίασαν σημαντική συσχέτιση με τη μικρολευκωματινουρία. Επίσης επιβεβαιώθηκε και η συσχέτιση της φλεγμονής (ΤΚΕ, sTNFR-60, sTNFR-80) με την ηλικία. Η διερεύνηση της συσχέτισης της φλεγμονής με την ινσουλινοαντίσταση για το σύνολο των ασθενών έδειξε ότι καταγράφηκαν σημαντικές συσχετίσεις της ΤΚΕ και του c-πεπτιδίου, της CRP, της IL-6, του TNF-α και του sTNFR-60 με τις συγκεντρώσεις της ινσουλίνης και της ΗΟΜΑ-ΙR. Εξετάζοντας τις πιθανές συσχετίσεις της ινσουλινοαντίστασης στην ομάδα Α, διαπιστώθηκε σημαντική συσχέτιση του c-πεπτιδίου με την ηλικία και της HOMA-IR με τη συγκέντρωση της γλυκόζης και τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη ενώ επίσης διαπιστώθηκε συσχέτιση της προϊνσουλίνης με το δείκτη WHR. Στις ομάδες των διαβητικών ασθενών (ομάδες Α+Β) διαπιστώθηκε σημαντική αρνητική συσχέτιση της προϊνσουλίνης με τη διάρκεια του διαβήτη ενώ ταυτόχρονα παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική θετική σχέση της ινσουλίνης και της HOMA-IR με τη διάρκεια του διαβήτη. Επίσης στις ίδιες ομάδες παρατηρήθηκε αρνητική συσχέτιση του c-πεπτιδίου με τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, ενώ σημαντική θετική σχέση εμφάνισε η ινσουλίνη και η ΗΟΜΑ-IR με την HbA1c καθώς επίσης η ΗΟΜΑ-IR με τις συγκεντρώσεις γλυκόζης. Επίσης βρέθηκε σημαντική θετική σχέση της ινσουλίνης και των τριγλυκεριδίων, ενώ η ηλικία των ασθενών παρουσίασε θετική συσχέτιση με τις συγκεντρώσεις του c-πεπτιδίου. Τέλος στις ίδιες ομάδες (Α+Β) παρατηρήθηκε σημαντική σχέση της συγκέντρωσης ινσουλίνης με τη περίμετρο της μέσης. Σ’ όλους τους ασθενείς της μελέτης ως σύνολο (ομάδες Α+Β+Γ), οι δείκτες της ινσουλινοαντίστασης παρουσίασαν τις εξής συσχετίσεις: Οι συγκεντρώσεις του c-πεπτιδίου με την ηλικία, ενώ οι αυξημένες τιμές γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και γλυκόζης παρουσίασαν αλληλεξάρτηση με αυξημένες τιμές στην προϊνσουλίνη, στην ινσουλίνη και στη HOMA-IR. Ακόμη διαπιστώθηκε θετική συσχέτιση της ΗΟΜΑ-IR με τη μικρολευκωματινουρία. Επίσης διαπιστώθηκαν σημαντικές αρνητικές συσχετίσεις της HDL με τη προϊνσουλίνη, τη ινσουλίνη και τη HOMA-IR, ενώ οι συγκεντρώσεις των τριγλυκεριδίων στον ορό των ασθενών εμφάνισαν σημαντικές θετικές συσχετίσεις με όλους τους δείκτες της ινσουλινοαντίστασης. Τέλος παρατηρήθηκαν στο σύνολο των ασθενών πολλές συσχετίσεις της ινσουλινοαντίστασης με την παχυσαρκία: Σημαντική συσχέτιση της ινσουλίνης και της HOMA-IR με τον ΒΜΙ, όλων των δεικτών της αντίστασης στην ορμόνη με την περίμετρο μέσης και της προϊνσουλίνης, της ινσουλίνης, και της HOMA-IR με το δείκτη WHR. Συμπερασματικά μπορεί να υποστηριχθεί ότι στην ομάδα των ασθενών με ινσουλινοθεραπευόμενο ΣΔ τύπου 2, φαίνεται ότι υπάρχει αυξημένη φλεγμονώδης αντίδραση και σημαντική αντίσταση στην ινσουλίνη και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι στην ομάδα των ασθενών με ΣΔ τύπου 2 σε αγωγή με υπογλυκαιμικά δισκία και των μη διαβητικών ασθενών. Η χρόνια φλεγμονή στους ίδιους ασθενείς, εμφανίζει συσχέτιση με τη παχυσαρκία, τη διάρκεια του διαβήτη, το επίπεδο ρύθμισης της νόσου, την ηλικία, τη μικρολευκωματινουρία, την υπερλιπιδαιμία και την αντίσταση στην ινσουλίνη, ενώ δεν είναι ικανή να οδηγήσει σε αυξημένη απαίτηση μονάδων ινσουλίνης για τη ρύθμιση του διαβήτη. Η αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης σε αυτούς τους ασθενείς, φαίνεται ότι παρουσιάζει συσχέτιση με την παχυσαρκία, το επίπεδο ρύθμισης του διαβήτη, την υπερλιπιδαιμία και την ηλικία. Οι συσχετίσεις της χρόνιας φλεγμονής και της αντίστασης στην ινσουλίνη, με παραμέτρους του διαβήτη και την παχυσαρκία, επιβεβαιώθηκαν όταν εκτιμήθηκαν ως υποσύνολο οι διαβητικοί ασθενείς της μελέτης αλλά και ως σύνολο όλοι οι ασθενείς της μελέτης. Με τα παραπάνω δεδομένα μπορεί να γίνει η υπόθεση ότι η χρόνια φλεγμονή είναι δυνατόν να οδηγήσει στη διαταραχή της ομοιόστασης της γλυκόζης και στη παθογένεση του διαβήτη, ο οποίος με την εξέλιξή του και την εμφάνιση των επιπλοκών του, πιθανόν να τροφοδοτεί την ήδη αυξημένη φλεγμονώδη δραστηριότητα που παρατηρείται στους διαβητικούς ασθενείς.