Διαφοροδιαγνωστικά προβλήματα στην κυτταρολογία της ελκώδους τραχηλίτιδας

Abstract

Ulcerative cervicitis is, like all inflammatory processes, a reaction of the cervical epithelium against damaging factors (with the formation of an exudate, protein-, WBC-, and fibrin-rich), which is accompanied by ulceration. Damaging factors can be micro-organisms (trichomonas vaginalis, herpes simplex, candida species, neisseria), iatrogenic or anatomic (biopsy, intrauterine contraceptive device-IUD-, prolapse of the uterus, cysteorthocele ) and chemical (chemotherapy). Additional causative factors are eostrogen depletion (hypoestrogenism), increased flow and alkalinity of cervical mucus, cervical ectopy and obstruction from pessaries or tampons. It may be either acute or chronic. Chronic cervicitis is of more clinicopathologic interest because it causes sterility due to abnormalities of the os, involvement of the endometrium or tubes by inflammation conveyed up from the cervix, and it is partly a risk factor for cervical intraepithelial neoplasia. Our aim is to increase the detection rate in the determination of features consistent with ulcerative cervicitis against features of Cervical Intraepithelial Neoplasia in cervicovaginal smears. We investigated the frequency of establishing a diagnosis of a simple ulcerative cervicitis by histology in a cohort of 58 females with cervical cytology suggestive of intraepithelial neoplasia. There was found a detection rate of 81,58% in the determination of ulcerative cervicitis by cytology and a rate of 100% in the determination of HPV-infection, and Cervical Intraepithelial Neoplasia grades respectively. There was no statistically significant difference between cytology and histology in the diagnosis of ulcerative cervicitis (p>0,5 chi-square). There is an overestimation of the cytological signs in the diagnosis of ulcerative cervicitis. Some of the reasons of discrepancies between cytology and histology depend on factors such as the skill of taking and interpreting the smear, the size of the lesions, the location of the lesions high up within the endocervical canal and the failure of a few lesions to shed abnormal cells. Nowadays there must be stressed the attempt of the assessment of cervicography and telecolposcopy as triage methods with the application of new parameters such as HPV DNA typing and liquid cytology in order to achieve a very high accuracy rate in cervical screening.

Η ελκώδης τραχηλίτιδα είναι όπως όλες οι φλεγμονώδεις εξεργασίες μια αντίδραση του τραχηλικού επιθηλίου σε βλαπτικούς παράγοντες με τον σχηματισμό εξιδρώματος πλούσιου σε πρωτεΐνες, λευκοκύτταρα και ινική, που συνοδεύεται από εξέλκωση. Βλαπτικοί παράγοντες δυνατόν να είναι μικροοργανισμοί όπως η τριχομονάδα, ο έρπητας, οι μύκητες, η ναισσέρεια, ιατρογενείς ή ανατομικοί (λήψη βιοψίας, ενδομητρικό σπείραμα, πρόπτωση μήτρας, κυστεοορθοκήλη) και χημικοί (χημειοθεραπεία). Επιπλέον η οιστρογονοπενία, η αυξημένη ροή και η αλκαλικότητα της βλέννης, η εκτοπία του τραχήλου και η απόφραξη από κολπικά υπόθετα, αντισυλληπτικό διάφραγμα ή επίπωμα (ταμπόν). Μπορεί να είναι χρόνια ή οξεία. Η χρόνια έχει κλινικοπαθολογικό ενδιαφέρον από το γεγονός ότι προκαλεί στείρωση λόγω ανωμαλιών του στομίου, εμπλοκής του ενδομητρίου ή των σαλπίγγων στη φλεγμονώδη εξεργασία από επέκταση της φλεγμονής από τον τράχηλο, και ότι αποτελεί εν δυνάμει προδιαθεσικό παράγοντα για την ανάπτυξη ενδοεπιθηλιακής τραχηλικής νεοπλασίας. Σκοπός της μελέτης είναι η αύξηση της διαγνωστικής ακρίβειας προσέγγισης της ελκώδους τραχηλίτιδας έναντι των ενδοεπιθηλιακών τραχηλικών νεοπλασιών. Διερευνήθηκε η συχνότητα διαπίστωσης ιστολογικά της ελκώδους τραχηλίτιδας σε 58 γυναίκες με κυτταρολογικά ευρήματα ενδεικτικά ενδοεπιθηλιακής νεοπλασίας. Βρέθηκε ότι σε ποσοστό 81.58% η κυτταρολογική και ιστολογική διαπίστωση της τραχηλίτιδας συνέπιπταν, ενώ η σύμπτωση κυτταρολογικής και ιστολογικής απάντησης έφτασε το απόλυτο (100%) στις περιπτώσεις ιογενούς προσβολής του τραχηλικού επιθηλίου και ενδοεπιθηλιακής νεοπλασίας. Δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ κυτταρολογίας και ιστολογίας στη διαγνωστική προσέγγιση της ελκώδους τραχηλίτιδας (ρ>0.5, χ2 τεστ). Διαπιστώνεται μια υπερεκτίμηση των κυτταρολογικών ευρημάτων στην διαγνωστική προσέγγιση της ελκώδους τραχηλίτιδας και διαφωνία με την ιστολογική προσέγγιση σε ποσοστό 18.41%. Ως λόγοι της διαφωνίας μεταξύ κυτταρολογίας και ιστολογίας μπορούν να θεωρηθούν η επάρκεια του δείγματος, η ερμηνεία των ευρημάτων, το μέγεθος της αλλοίωσης, η εντόπιση της αλλοίωσης ψηλά στον ενδοτράχηλο και η αποτυχία κάποιων βλαβών να αποφολιδώνουν ανώματα κύτταρα. Σήμερα πρέπει να τονιστεί πως η εφαρμογή της τραχηλογραφίας και της τηλεκολποσκόπησης συνοδευόμενων από νέες τεχνολογίες, όπως η τυποποίηση DNA του ιού των θηλωμάτων (HPV), και της κυτταρολογίας υγρής φάσης επιτυγχάνεται η επίτευξη υψηλού ποσοστού διαγνωστικής ακρίβειας στην κυτταρολογική ανίχνευση των παθήσεων του τραχήλου της μήτρας.