Η μεθοδολογία PRIS: καθορισμός των απαιτήσεων ιδιωτικότητας στη φάση της σχεδίασης συστημάτων

Abstract

A major challenge in the field of software engineering today, is to make users trust the software that they use in their everyday activities for professional or recreational reasons. Trusting software depends on various elements, one of which is the protection of user privacy. Two research areas focus on the protection of privacy during system development: software engineering and information systems security. Analysis of current approaches in these areas reveals a number of drawbacks, namely: a) the absence of methodologies that address efficient realisation of privacy requirements during the system design phase, b) there is no link between technological solutions and the organisation context of the system into consideration, c) during the implementation phase, privacy enhancing technologies are chosen without paying attention to the context of the system under consideration nor the identified privacy requirements. In the context of this dissertation: • Research has been conducted regarding the need for developing a methodology that can answer the above mentioned issues. • The basic privacy requirements that should be examined for realising privacy as well as the privacy enhancing technologies that implement each of these requirements were defined. • A new methodology, called PriS, has been proposed for the incorporation of the privacy requirements during the system design phase. • A case study has been presented for demonstrating the use of the proposed methodology on an e-voting system. • A number of privacy process patterns have been proposed for the purpose of better relating privacy affected processes with the respective implementation techniques. • The formal model of PriS has been developed and applied on the e-voting case.

Μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις στο χώρο της τεχνολογίας λογισμικού (software engineering) είναι να μπορούν οι χρήστες να εμπιστεύονται το λογισμικό που χρησιμοποιούν καθημερινά, σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο. Βασικός παράγοντας που επηρεάζει την εμπιστοσύνη των χρηστών στο λογισμικό είναι η εξασφάλιση της προστασίας της ιδιωτικότητάς τους (privacy). Οι ερευνητικές περιοχές που ασχολούνται με την προστασία της ιδιωτικότητας κατά την ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων είναι η τεχνολογία απαιτήσεων (requirements engineering) και η ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων (information systems security). Η μελέτη των δύο αυτών περιοχών υποδεικνύει τα ακόλουθα προβλήματα/ελλείψείς: α) Την έλλειψη μεθοδολογιών που απευθύνονται στην ολοκληρωμένη και αποτελεσματική αντίμετώπιση/ενσωμάτωση των απαιτήσεων της ιδιωτικότητας στη φάση της σχεδίασης συστημάτων, β) Την έλλειψη του τρόπου μετάφρασης των απαιτήσεων ιδιωτικότητας σε τεχνολογικές λύσεις στη φάση της υλοποίησης, γ) Την αδυναμία προσαρμογής του τρόπου υλοποίησης των απαιτήσεων ιδιωτικότητας, από τις αντίστοιχες τεχνολογικές λύσεις, στο περιεχόμενο του υπό ανάπτυξη συστήματος. Στα πλαίσια της παρούσας διατριβής: • Διερευνήθηκε η ανάγκη ανάπτυξης μίας μεθοδολογίας που θα απαντά στα προαναφερόμενα ερωτήματα. • Αποτυπώθηκαν οι βασικές απαιτήσεις που χαρακτηρίζουν την ίδιωτικότητα και που πρέπει να μελετώνται για την πλήρη κάλυψη και υλοποίηση της και αποτυπώθηκαν οι τεχνολογίες ενίσχυσης της ιδιωτικότητας που υλοποιούν κάθε μία από τις απαιτήσεις αυτές. • Προτάθηκε μία νέα μεθοδολογία, η μεθοδολογία PriS, για την εύρεση των απαιτήσεων ιδιωτικότητας στη φάση της σχεδίασης συστημάτων και αποτυπώθηκε το εννοιολογικό της πλαίσιο. • Παρουσιάστηκε ο τρόπος λειτουργίας της προτεινόμενης μεθοδολογίας σε μελέτη περίπτωσης που αφορά σε ένα σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας μέσω του Διαδικτύου. • Προτάθηκε επίσης μια σειρά από πρότυπα ιδιωτικότητας για την κάθε απαίτηση ιδιωτικότητας, με σκοπό τη σύνδεση των απαιτήσεων με τις διεργασίες που τις υλοποιούν. • Αναπτύχθηκε ένα φορμαλιστικό μοντέλο της μεθοδολογίας PriS και εφαρμόστηκε στη μελέτη περίπτωσης του συστήματος ηλεκτρονικής ψηφοφορίας μέσω του Διαδικτύου.