ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΔΙΣΑΚΟΡΕΣΤΩΝ ΦΥΤΟΣΤΕΡΟΛΩΝ ΣΤΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΘΕΡΜΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΙΓΜΑΣΤΕΡΟΛΗΣ

Abstract

STIGMASTEROL IS ONE OF THE MORE ABUNDANT PHYTOSTEROLS. IT HAS AN ETHYLENE DOUBLE BOND IN THE SIDE CHAIN, WHICH MAY BE INVOLVED IN OXIDATION REACTIONS. IN THISWORK AN ATTEMPT WAS MADE TO CHARACTERIZE THE STIGMASTEROL OXIDATION PRODUCTS AND TO INVESTIGATE THEIR ROLE IN THE STABILITY OF HEATED OILS. STIGMASTEROL AND ITS ESTERS WERE FOUND TO HAVE NO SIGNIFICANT EFFECT ON THE STAB OF HEATED OILS AND PURE TRIACYLGLYCEROLS. THESE OBSERVATIONS SUGGEST THAT UNDER THE CONDITIONSSTUDIED THE OXIDATION PRODUCTS HAVE NO PROOXIDANT EFFECT AS SUGGESTED BY OTHERS. THIS WAS CONFIRMED WITH THE USE OF OXIDIZED STIGMASTEROL AND ISOLATED MORE AND LESS POLAR OXIDATION PRODUCTS, WHICH WERE USED AS ADDITIVES IN HEATED OILS. FOR THE ISOLATION OF STIGMASTEROL OXIDATION PRODUCTS COLUMN CHROMATOGRAPHY AND PREPARATIVE THIN LAYER CHROMATOGRAPHIC TECHNIQUES WERE APPLIED. CHARACTERIZATION OF INDIVIDUAL COMPOUNDS WAS BASED ON CHROMATOGRAPHIC MOBILITIES, SPECIFIC COLOUR REACTIONS, UV AND IR SPETROSCOPY AND FRAGMENTATION PATTERNS FROM THE MASS SPECTRA OF THE PURIFIED OXIDATION PRODUCTS. A HYDROCARBON (STIGMASTA-3,5,22- TRIENE), A TRIUNSATURATED KETOSTEROID (STIGMASTA-3,5,22-TRIEN-7- ONE) AND A DIUNSATURATED KETOSTEROID (STIGMASTA-4,22-DIEN-3-ONE) WERE IDENTIFIED IN THE LESS POLAR FRACTION OF OXIDATION PRODUCTS. A PREGNANE DERIVATIVE (3B-HYDROXY-REGN-5-EN-20-ONE) WAS IDENTIFIED AS A PRODUCT FROM THE OXIDATION OF THE SIDE CHAIN. THEREIS ALSO EVIDENCE FOR THE PRESENCE OF MORE POLAR COMPOUNDS SUCH AS HYDROXY AND EPOXY DERIVATIVES.

Η ΣΤΙΓΜΑΣΤΕΡΟΛΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΔΙΑΔΕΔΟΜΕΝΕΣ ΦΥΤΟΣΤΕΡΟΛΕΣ. Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΗΝ ΠΛΕΥΡΙΚΗ ΤΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑ ΕΝΟΣ ΑΙΘΥΛΕΝΙΚΟΥ ΔΙΠΛΟΥ ΔΕΣΜΟΥ, ΠΟΥ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΕ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ, ΙΣΩΣ ΕΥΝΟΕΙ ΤΟ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΣΤΕΡΟΛΩΝ ΜΕ ΚΟΡΕΣΜΕΝΗ ΠΛΕΥΡΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ. ΟΙ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΛΟΓΟΙ ΗΤΑΝ ΤΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΙΓΜΑΣΤΕΡΟΛΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΘΕΡΜΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΛΑΙΩΝ. Η ΣΤΙΓΜΑΣΤΕΡΟΛΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΣΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΘΗΚΕ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΜΦΑΝΙΖΟΥΝ ΑΞΙΟΣΗΜΕΙΩΤΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΘΕΡΜΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΕΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΩΝ ΤΡΙΑΚΥΛΟΓΛΥΚΕΡΟΛΩΝ, ΠΡΑΓΜΑ ΠΟΥ ΣΗΜΑΙΝΕΙ,ΟΤΙ ΤΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΙΛΕΓΕΙΣΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ, ΔΕΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΥΝ ΠΡΟΟΞΕΙΔΩΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ. Η ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ ΑΥΤΗ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΩΣ ΠΡΟΣΘΕΤΩΝ ΣΕ ΘΕΡΜΑΙΝΟΜΕΝΑ ΕΛΑΙΑ ΟΞΕΙΔΩΜΕΝΗΣ ΣΤΙΓΜΑΣΤΕΡΟΛΗΣ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΚΛΑΣΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΠΟΥ ΑΠΟΜΟΝΩΘΗΚΑΝΑΠΟ ΟΞΕΙΔΩΜΕΝΗ ΣΤΙΓΜΑΣΤΕΡΟΛΗ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΤΗΣ ΣΤΙΓΜΑΣΤΕΡΟΛΗΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗΛΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ΛΕΠΤΗΣ ΣΤΙΒΑΔΑΣ. Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΝΩΣΕΩΝ ΒΑΣΙΣΤΗΚΕ ΣΕ ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ, ΕΙΔΙΚΕΣ ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ, ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΦΑΣΜΑΤΑ ΥΠΕΡΙΩΔΟΥΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΥΘΡΟΥ, ΚΑΙ ΣΤΑ ΦΑΣΜΑΤΑ ΜΑΖΩΝ. ΕΝΑΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΑΣ (ΣΤΙΓΜΑΣΤΑ-3,5,22-ΤΡΙΕΝΙΟ), ΕΝΑ ΤΡΙΣΑΚΟΡΕΣΤΟ ΚΕΤΟΣΤΕΡΟΕΙΔΕΣ (ΣΤΙΓΜΑΣΤΑ-3,5,22-ΤΡΙΕ-7-ΟΝΗ) ΚΑΙ ΕΝΑ ΔΙΣΑΚΟΡΕΣΤΟ ΚΕΤΟΣΤΕΡΟΕΙΔΕΣ (ΣΤΙΓΜΑΣΤΑ- 4,22-ΔΙΕΝ-3-ΟΝΗ) ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΚΛΑΣΜΑ ΤΩΝ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΠΟΛΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ. ΩΣ ΠΡΟΙΟΝ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΤΗΣ ΠΛΕΥΡΙΚΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΕΝΑ ΠΑΡΑΓΩΓΟ ΤΟΥ ΠΡΕΓΝΑΝΙΟΥ (3Β-ΥΔΡΟΞΥ-ΠΡΕΓΝ-5-ΕΝ-20-ΟΝΗ). ΑΚΟΜΗ ΥΠΗΡΞΑΝ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΟ ΚΛΑΣΜΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΠΟΛΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΥΔΡΟΞΥ- ΚΑΙ ΕΠΟΞΥ- ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΤΗΣ ΣΤΙΓΜΑΣΤΕΡΟΛΗΣ.