Evaluation and strengthening the management policies of elasmobranchs in the Mediterranean

Abstract

This PhD thesis examines and refines the management policies of elasmobranchs (sharks, rays, and chimaeras) in the Mediterranean Sea, a region considered a hotspot for their diversity and extinction risk. The study addresses key knowledge gaps in conservation, including species identification, fisheries management, legislative frameworks, and spatial conservation strategies. Through the synthesis of literature reviews, biodiversity databases, citizen science, and field surveys, the thesis generates the first national checklists of species for Greece and Cyprus, providing important references to conservation planning. It identifies challenges in aggregating data in fisheries reporting and proposes a more effective scheme to enhance species-specific monitoring. The research also considers the patchwork legal regime, identifying inconsistencies and overlaps in international, regional, and national policy. Case studies illustrate fundamental issues such as unlawful fishing, mislabeling, and underreporting and present the need for harmonised enforcement and intersectoral coordination. Spatial conservation techniques such as Marine Protected Areas (MPAs) and systematic planning strategies are examined to protect crucial habitats. Adaptive, evidence-based policies, extended monitoring, and stakeholder participation are encouraged within the thesis to attain long-term sustainability of Mediterranean shark, rays and chimaeras populations.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή εξετάζει και αναθεωρεί τις πολιτικές διαχείρισης των χονδιχθύων (καρχαρίες, σαλάχια και χίμαιρες) στη Μεσόγειο Θάλασσα, μια περιοχή που θεωρείται σημείο υψηλής βιοποικιλότητας αλλά και αυξημένου κινδύνου εξαφάνισης για τα είδη αυτά. Η μελέτη επικεντρώνεται στην κάλυψη βασικών ελλείψεων γνώσης στον τομέα της διατήρησης, όπως η αναγνώριση ειδών, η διαχείριση της αλιείας, τα νομοθετικά πλαίσια και οι χωρικές στρατηγικές προστασίας. Μέσω συνδυαστικής ανάλυσης βιβλιογραφικών πηγών, βάσεων δεδομένων βιοποικιλότητας, Επιστήμης των Πολιτών (citizen science) και επιτόπιων ερευνών, η διατριβή καταρτίζει τους πρώτους εθνικούς καταλόγους χονδιχθύων για την Ελλάδα και την Κύπρο, συμβάλλοντας ουσιαστικά στον σχεδιασμό μέτρων διατήρησης. Παράλληλα, εντοπίζονται προκλήσεις στην ενοποίηση και αξιοπιστία των δεδομένων που προκύπτουν από τις αλιευτικές αναφορές, ενώ προτείνεται ένα πιο αποδοτικό σύστημα για την παρακολούθηση των ειδών σε επίπεδο είδους. Η έρευνα αναδεικνύει επίσης την πολυπλοκότητα και τις αδυναμίες του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, εντοπίζοντας ασυνέπειες και επικαλύψεις μεταξύ διεθνών, περιφερειακών και εθνικών πολιτικών. Μέσα από μελέτες περίπτωσης αναδεικνύονται σοβαρά ζητήματα, όπως η παράνομη αλιεία, η λανθασμένη σήμανση προϊόντων και η λανθασμένη αναφορά δεδομένων, τονίζοντας την ανάγκη για εναρμονισμένη εφαρμογή της νομοθεσίας και αποτελεσματικό συντονισμό μεταξύ νομοθεσιών. Τέλος, εξετάζονται τεχνικές χωρικής διαχείρισης, όπως οι Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (ΘΠΠ) με στόχο την προστασία κρίσιμων ενδιαιτημάτων. Η διατριβή υποστηρίζει την υιοθέτηση προσαρμοστικών, επιστημονικά τεκμηριωμένων πολιτικών, τη διεύρυνση της παρακολούθησης και την ενεργή συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των πληθυσμών καρχαριών, σαλαχιών και χιμαιρών στη Μεσόγειο.

Questa tesi di dottorato esamina le politiche di gestione degli elasmobranchi (squali, razze e chimere) nel Mar Mediterraneo, una regione considerata un hotspot per la loro diversità e rischio di estinzione. Lo studio affronta le principali lacune conoscitive importanti per la conservazione, inclusi l'identificazione delle specie, la gestione della pesca, i quadri legislativi e le strategie di conservazione spaziale. Attraverso la sintesi di revisioni della letteratura, database sulla biodiversità, citizen science e indagini sul campo, durante questa tesi sono stati generati i primi elenchi nazionali delle specie per la Grecia e Cipro, fornendo importanti riferimenti per la pianificazione della conservazione. La tesi ha quindi identificato le sfide legate all'aggregazione dei dati nei rapporti sulla pesca proponendo uno schema più efficace per migliorare il monitoraggio specifico delle specie. La ricerca ha anche considerato la frammentarietà da un punto di vista legislativo, identificando incongruenze e sovrapposizioni nelle politiche internazionali, regionali e nazionali. Attraverso casi di studio sono stati quindi illustrati problemi fondamentali come la pesca illegale, l'etichettatura errata e la sottostima dei dati, presentando la necessità di un'applicazione armonizzata e di un coordinamento intersettoriale. Sono state infine esaminate tecniche di conservazione spaziale come le Aree Marine Protette (AMP) e strategie di pianificazione sistematica per proteggere gli habitat cruciali. All'interno della tesi si incoraggiano politiche adattive basate sull'evidenza, un monitoraggio esteso e la partecipazione degli stakeholder per raggiungere la sostenibilità a lungo termine delle popolazioni di squali, razze e chimere del Mediterraneo.