Η αξιόποινη υπερημερία προς το Δημόσιο: ο μηχανισμός επιβολής "διπλών" κυρώσεων για τη μη καταβολή του αυτού χρέους

Abstract

This study, examines and analyzes in depth a doubly interesting topic, on the one hand, the problematic of punishable tax evasion to the State, that is, a punishable behavior whose establishment and operation is due exclusively to the ingenuity of the national legislator, and on the other hand, the problematic that develops in relation to the model of the mechanism of "double" sanctions, that is, a problematic related to the operation of the principle of "ne bis in idem", the presumption of innocence and its aftermath. The dogmatic analysis of the first problematic, the parallel interpretive intersection with fields of other branches of domestic law (bankruptcy law, administrative law, etc.) and with provisions of special legislation (l. 4557/2018, l. 5104/2024, etc.), and then its conjunction with the second problematic proves to be interesting, both at a theoretical level and at a level of court practice, especially due to the different treatment of the emerging issues of imposing "double" criminal sanctions and "double" dual sanctions, on the one hand, by the national (administrative and criminal) courts, on the other hand, by the ECHR and thirdly by the CJEU.

Η διατριβή, εξετάζει και αναλύει σε βάθος μια διττά ενδιαφέρουσα θεματική, αφενός, την προβληματική της αξιόποινης φοροϋπερημερίας προς το Δημόσιο, δηλαδή μιας αξιόποινης συμπεριφοράς η θέσπιση και λειτουργία της οποίας οφείλεται αποκλειστικά στην ευρηματικότητα του εθνικού νομοθέτη, αφετέρου, την προβληματική που αναπτύσσεται σε σχέση με το μοντέλο του μηχανισμού επιβολής «διπλών» κυρώσεων, δηλαδή μιαςπροβληματικής που σχετίζεται με τη λειτουργία της αρχής ne bis in idem, του τεκμηρίου της αθωότητας και της μετενέργειάς του. Η δογματική ανάλυση της πρώτης προβληματικής, η παράλληλη ερμηνευτική της διασταύρωση με πεδία άλλων κλάδων του εσωτερικού δικαίου (πτωχευτικό δίκαιο, διοικητικό δίκαιο κ.λπ.) και με διατάξεις ειδικών νομοθετημάτων (ν. 4557/2018, ν. 5104/2024 κ.λπ.), και στη συνέχεια η σύζευξή της με τη δεύτερη προβληματική αποδεικνύεται ενδιαφέρουσα, τόσο σε θεωρητικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο δικαστηριακής πρακτικής, ιδιαίτερα λόγω της διαφορετικής αντιμετώπισης των ανακύπτοντων ζητημάτων επιβολής «διπλών» ποινικών κυρώσεων και «διπλών» δυαδικών κυρώσεων, αφενός μεν, από τα εθνικά (διοικητικά και ποινικά) δικαστήρια, αφετέρου δέ, από το ΕΔΔΑ και εκ τρίτου από το ΔΕΕ.