Το ηθικό αδιέξοδο και η σχέση του με τα επίπεδα υγείας και ενσυναίσθησης σε νοσηλευτικό προσωπικό

Abstract

INTRODUCTION: The assessment of Moral Distress (MD), General Health (GH) levels, Secondary Traumatic Stress (STS), and levels of Empathy, particularly in public health emergencies such as the COVID-19 pandemic, is of paramount importance. Such crises can intensify physical, psychological, and moral distress among nursing staff, potentially affecting their empathy, self-efficacy, and professional conduct. Understanding the relationships among MD, GH, STS, and empathy in nursing personnel is crucial. AIM: The aim of this thesis was to examine MD and its associations with GH, STS, and empathy among nurses in eight public hospitals in the Attica area, in Greece. METHOD: A cross-sectional study was conducted in eight hospitals in the Attica area, Greece, from January to March 2020. The sample included nursing staff from surgical, medical, and psychiatric departments of six general hospitals and two psychiatric hospitals. Respondents completed the Greek versions of the MD Scale Revised Version (MDS-R), Jefferson Scale of Empathy for Health Professionals (JSE-HP), 28-item GH Questionnaire (GHQ-28), and Secondary Traumatic Stress Scale (STSS). They also filled out a 27-item demographic, educational, and professional characteristics sheet. Due to COVID-19 pressures, additional questionnaires were collected from nurses managing COVID-19 patients and compared with the pre-pandemic sample. RESULTS: Out of 350 questionnaires distributed, 267 were returned (76.3% response rate). During the COVID-19 pandemic, 95 out of 100 questionnaires were returned (95% response rate). Nurses showed moderate MD frequency and intensity, GH ranging from moderate to high, moderate STS, and empathy from moderate to high. Psychiatric nurses had lower STS and better GH than general nurses. Pre-pandemic nurses had lower STS and better GH than pandemic-period nurses, who showed higher empathy. Multivariate analysis revealed that increased STS levels are significantly associated with deteriorated GH, and higher MD frequency is linked to increased intensity. CONCLUSIONS: Nurses in open and psychiatric departments exhibited moderate MD, GH from moderate to high, and moderate STS and empathy. Hospital administrators in Greece should develop training programs focused on skill enhancement, communication improvement, and stress management, emphasizing self-care.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η αξιολόγηση του ηθικού αδιεξόδου (MD), των επιπέδων γενικής υγείας (GH), του δευτερογενούς τραυματικού στρες (STS) και της ενσυναίσθησης σε καταστάσεις έκτακτης δημόσιας υγείας, όπως η πανδημία COVID-19, είναι κρίσιμη. Τέτοιες κρίσεις εντείνουν τη σωματική, ψυχολογική και ηθική δυσφορία του νοσηλευτικού προσωπικού, επηρεάζοντας την ενσυναίσθηση, την αυτοαποτελεσματικότητα και την επαγγελματική τους στάση. Η διερεύνηση των σχέσεων μεταξύ του ηθικού αδιεξόδου, των επιπέδων γενικής υγείας, του δευτερογενούς τραυματικού στρες και της ενσυναίσθησης στο νοσηλευτικό προσωπικό είναι σημαντική. ΣΚΟΠΟΣ: Η παρούσα διατριβή επιδιώκει να αξιολογήσει το ηθικό αδιέξοδο και τη συσχέτισή του με τα επίπεδα γενικής υγείας, δευτερογενούς τραυματικού στρες και ενσυναίσθησης σε νοσηλευτές οκτώ δημόσιων νοσοκομείων στην Αττική. ΜΕΘΟΔΟΣ: Πραγματοποιήθηκε συγχρονική μελέτη από Ιανουάριο έως Μάρτιο 2020 σε οκτώ νοσοκομεία του Λεκανοπεδίου Αττικής. Το δείγμα αποτελούνταν από νοσηλευτές σε παθολογικά, χειρουργικά και ψυχιατρικά τμήματα έξι γενικών και δύο ψυχιατρικών νοσοκομείων. Οι ερωτηθέντες συμπλήρωσαν τις ελληνικές εκδόσεις των κλιμάκων MDS-R, JSE-HP, GHQ-28 και STSS, καθώς και ένα έντυπο με δημογραφικά, εκπαιδευτικά και επαγγελματικά χαρακτηριστικά. Λόγω της πίεσης της πανδημίας COVID-19, συλλέχθηκαν πρόσθετα ερωτηματολόγια από νοσηλευτές που διαχειρίζονταν αρρώστους με COVID-19 και συγκρίθηκαν με τα δείγματα πριν από την πανδημία. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Από τα 350 ερωτηματολόγια, επιστράφηκαν 267 (76,3%). Από τα ερωτηματολόγια της πανδημίας, επιστράφηκαν 95 από τα 100 (95%). Το νοσηλευτικό προσωπικό παρουσίασε μέτρια συχνότητα και ένταση ηθικού αδιεξόδου, μέτρια προς υψηλά επίπεδα γενικής υγείας, μέτρια επίπεδα δευτερογενούς τραυματικού στρες και μέτρια προς υψηλά επίπεδα ενσυναίσθησης. Οι νοσηλευτές ψυχικής υγείας είχαν χαμηλότερα επίπεδα δευτερογενούς τραυματικού στρες και καλύτερα επίπεδα γενικής υγείας σε σχέση με τους γενικούς νοσηλευτές. Οι νοσηλευτές πριν την πανδημία είχαν χαμηλότερα επίπεδα δευτερογενούς τραυματικού στρες και καλύτερα επίπεδα γενικής υγείας από αυτούς κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι οποίοι είχαν υψηλότερα επίπεδα ενσυναίσθησης. Η πολυμεταβλητή ανάλυση έδειξε ότι το αυξημένο δευτερογενές τραυματικό στρες επιδεινώνει τα επίπεδα γενικής υγείας και η συχνότητα του ηθικού αδιεξόδου αυξάνει την έντασή του. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι νοσηλευτές παρουσίασαν μέτρια συχνότητα και ένταση ηθικού αδιεξόδου, μέτρια προς υψηλά επίπεδα γενικής υγείας, μέτρια επίπεδα δευτερογενούς τραυματικού στρες και μέτρια προς υψηλά επίπεδα ενσυναίσθησης. Οι διοικητές των νοσοκομείων στην Ελλάδα πρέπει να αναπτύξουν προγράμματα για την ενίσχυση των δεξιοτήτων, τη βελτίωση της επικοινωνίας και τη διαχείριση του άγχους, δίνοντας έμφαση στην αυτοφροντίδα.