Παράδοση και Αλήθεια στη θεολογία και ερμηνευτική μεθοδολογία του αγίου Ειρηναίου Λυώνος: Συμβολή στη κριτική θεώρηση της σύγχρονης έρευνας

Abstract

In this particular dissertation we explored the subject of Tradition and Truth in the theology and hermeneutical methodology of St. Irenaeus of Lyons. Irenaeus of Lyons is the first great theologian to undertake the subject of Tradition itself in a composed manner, hence dealing with the Christian viewing of Truth. The Christological viewing of truth in St. Irenaeus, as it is exposed in the present dissertation, releases us from extreme scepticism and fundamental fixations and opens us to the infinite horizon of divine transcendence. We consider Irenaeus to be an interlocutor of privilege since, on one hand his time was a time of self-definition of the Church against the various intellectual currents of the Hellenistic world, but also against the various gnostic currents which claimed to affirm the Christian identity.

Στην παρούσα διατριβή ασχοληθήκαμε με το θέμα της Παράδοσης και της Αλήθειας στον άγιο Ειρηναίο Λυώνος. Ο Ειρηναίος είναι ο πρώτος μεγάλος θεολόγος ο οποίος καταπιάστηκε με συγκροτημένο τρόπο με το θέμα της Παράδοσης αυτό καθαυτό και, κατά συνέπεια, με την χριστιανική θεώρηση της Αλήθειας. Η χριστολογική θεώρηση της αλήθειας του αγίου Ειρηναίου, όπως αυτή εκτίθεται στην παρούσα διατριβή, μας «απεγκλωβίζει» από τον ακραίο σκεπτικισμό και τις φονταμενταλιστικές καθηλώσεις και μας ανοίγει στον άπειρο ορίζοντα της θείας υπερβατικότητας. Θεωρούμε δε τον Ειρηναίο προνομιακό συνομιλητή, διότι, αφενός η εποχή του ήταν μια εποχή αυτοπροσδιορισμού της Εκκλησίας έναντι των ποικίλων διανοητικών ρευμάτων του ελληνιστικού κόσμου, αλλά και έναντι των διαφόρων γνωστικών ρευμάτων τα οποία διεκδικούσαν τα εχέγγυα της χριστιανικής ταυτότητας.