Η περί εσχάτων διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου Νύσσης

Abstract

Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η παρουσίαση του συνόλου της περί εσχάτων διδασκαλίας του Γρηγορίου Νύσσης. Εξετάζονται οι φιλοσοφικές επιδράσεις, τις οποίες δέχθηκε ο Γρηγόριος, και οι οποίες δεν επηρέασαν σημαντικά τη θεολογική του σκέψη. Αναλύεται η θέση που παρουσιάζει ο Γρηγόριος για την τελική απόκατάσταση, θέση που είναι ορθόδοξη, καθώς διαφέρει ριζικά από εκείνη του Ωριγένη. Η διδασκαλία του Γρηγορίου αν και αναφέρεται σε "καθαρτήριο πυρ" δεν έχει σχέση με τις αντιλήψεις των δυτικών περί καθαρτηρίου. Παρουσιάζονται ακόμα η διδασκαλία του Γρηγορίου για τη Δευτέρα Παρουσία, τον Παράδεισο και την Κόλαση. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην ανάπτυξη της τελικής κατάστασης του Παραδείσου, η οποία δεν θεωρείται στατική αλλά δυναμική. Δηλαδή στον Παράδεισο ο άνθρωπος κινείται επεκτείνεται προς τον θεό, τον οποίο όμως ουδέποτε φθάνει.

The purpose of the present study is the presentation of the whole teaching of the thought of St. Gregory of Nyssa, about eschatology. The philosophical influences which Gregory has received and havent influenced his theological thoughts are examined. The teaching of Gregory about the final restorationism is fully analysed. Gregory's thought about restorationism is Orthodox and completly different from that of Origen. Despite the reference of a "purgative fire" by Gregory, there is no connection between this idea and the western doctrine of the Purgatory. Also, Gregory's teachings about the second Advent, Paradise and Hell are displayed. Gregory's thought about Paradise is focused on with special care. For Gregory, Paradise is understood as a dynamic situation and not as a stable one. In other words, in Paradise man will be moving towards god, whom he will never reach.