Η συμβολή του αθλητισμού στον τουρισμό και στη βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη

Abstract

Sport is a special social event of physical and competitive activity, as well as a means to obtain physical strength and well-being, recreation and maintain health. In the modern world, mainly due to poor or mediocre quality of life, more and more people internationally, engage in physical activity, having as a result, sport to be an important sector of the economy, while contributing to culture and tourism. Sports activities are of major importance for the development of a destination’s tourism product and its wider development. The concept of growth and pure economic growth is now considered obsolete, because if it is not sustainable it will soon cease to exist.In this thesis, the degree of contribution of sports tourism to sustainable development is investigated. Also, the interest in sport activity during tourism, the type of sport activity that attracts more tourism to an area, as well as the intention of tourists to spend extra money in order to have sport events or activities available to them. In this research, questions are made, such as: What is the contribution of sport to sustainable regional development and in which sectors? How can sustainable development be measured? In what way does sport contribute to tourism and the overall tourism product? It is therefore asked what is the degree of contribution of sport to sustainable tourism and regional development in the case of Greece, whether the conditions for development and investment in sport tourism exist and what is the impact on the international tourist.In order to answer the research questions, modern, specific literature on sustainable development, sports and tourism was used. A two-stage empirical research (2016 & 2022) was conducted on a random sample of 1,349 tourists (1020 and 329 respectively), through a questionnaire, specially designed for this thesis. Respondents’ responses are compared before and after the COVID-19 pandemic (2016 & 2022). Results, significant correlations and comparisons are listed using SPSS program. UN’s Sustainable Development indicators are categorized according to Maslow's pyramid of needs and Bossel's indicators categories, aiming to investigate the contribution of sports tourism to sustainable development and its schematic illustration. There is a contribution to 12 of the 96 indicators or 12.5% ​​. Accordingly, they present a degree of contribution towards 8 of the 17 goals (47%) for sustainable development in 2030.Therefore, it is safely concluded that tourism and sports are interrelated concepts, that affect each other's results to a large extent, having a two-way relationship, while the contribution of sports to tourism and sustainable development is recorded. For Greece, there are many opportunities concerning organized sports tourism, through which the seasonality can be reduced and the possibilities can be increased.The results may form the basis for the creation of a tool for measuring the relationship between sustainable development, through its indicators, tourism and sports. Also, they form a research model to understand and highlight a) the trends and attitudes of tourists towards sports activities and b) the special contribution of sports to sustainable development especially through tourism.

Ο αθλητισμός αποτελεί ειδικό κοινωνικό γεγονός, σωματικής και αγωνιστικής δράσης, όπως και ένα μέσο απόκτησης σωματικής ευεξίας και ευρωστίας, ψυχαγωγίας και διατήρησης της υγείας. Στον σύγχρονο κόσμο, κυρίως λόγω κακής ή μέτριας ποιότητας ζωής, όλο και περισσότεροι διεθνώς ασχολούνται με τη σωματική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα ο αθλητισμός να αποτελεί σημαντικό τομέα της οικονομίας που συμβάλλει παράλληλα στον πολιτισμό και στον τουρισμό. Οι αθλητικές δραστηριότητες είναι μείζονος σημασίας για την ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος ενός προορισμού αλλά και της ευρύτερης ανάπτυξης του τόπου. Η έννοια της μεγέθυνσης και της αμιγούς οικονομικής ανάπτυξης θεωρείται πλέον ξεπερασμένη, διότι εάν δεν καθίσταται βιώσιμη σύντομα θα πάψει να υπάρχει.Με την παρούσα διατριβή, ερευνάται ο βαθμός συμβολής του αθλητικού τουρισμού στη βιώσιμη ανάπτυξη, όπως και το ενδιαφέρον του ατόμου για αθλητική δραστηριότητα κατά τον χρόνο τουρισμού, το είδος αθλητικής δραστηριότητας το οποίο προσελκύει περισσότερο τουρισμό σε μία περιοχή, καθώς και η πρόθεση των τουριστών να δαπανήσουν επιπλέον χρήματα προκειμένου να έχουν στη διάθεσή τους αθλητικά δρώμενα ή δραστηριότητες. Στην έρευνα αυτή, τίθενται ερευνητικά ερωτήματα όπως: Ποια είναι η συμβολή του αθλητισμού στη βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη και σε ποιους τομείς; Πως μπορεί να μετρηθεί η βιώσιμη ανάπτυξη; Με ποιόν τρόπο συμβάλλει ο αθλητισμός στον τουρισμό και στο σύνολο του τουριστικού προϊόντος; Ερωτάται κατά συνέπεια ποιος είναι ο βαθμός συμβολής του αθλητισμού στη βιώσιμη τουριστική και περιφερειακή ανάπτυξη στην περίπτωση της Ελλάδας, εάν υφίστανται οι συνθήκες για ανάπτυξη και επένδυση στον αθλητικό τουρισμό και ποιος είναι ο αντίκτυπος στον διεθνή τουρίστα.Προκειμένου να απαντηθούν τα ερωτήματα της έρευνας, χρησιμοποιήθηκε σύγχρονη, ειδική βιβλιογραφία που αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη, τον αθλητισμό και τον τουρισμό. Διεξήχθη εμπειρική έρευνα δύο σταδίων (2016 & 2022) σε τυχαίο δείγμα 1020 τουριστών και έπειτα 329 (1.349 σύνολο), μέσω ειδικά σχεδιασμένου ερωτηματολογίου στο πλαίσιο της παρούσας διατριβής. Οι απαντήσεις των ερωτώμενων συγκρίνονται πριν και μετά την πανδημία COVID-19 (2016 & 2022). Μέσω του προγράμματος SPSS παρατίθενται αποτελέσματα, σημαντικές συσχετίσεις και συγκρίσεις. Κατηγοριοποιούνται οι δείκτες Βιώσιμης Ανάπτυξης των Η.Ε. σύμφωνα με την πυραμίδα αναγκών του Maslow και τις κατηγορίες δεικτών του Bossel, με σκοπό τη διερεύνηση της συμβολής του αθλητικού τουρισμού στη βιώσιμη ανάπτυξη και τη σχηματική της απεικόνιση, όπου διαφαίνεται η συμβολή τους σε 12 από τους 96 δείκτες ή 12,5%. Κατ’ αντιστοιχία αυτών, παρουσιάζουν έναν βαθμό συμβολής προς την κατεύθυνση 8 εκ των 17 στόχων (47%) για βιώσιμη ανάπτυξη το 2030. Συνεπώς, εξάγεται με ασφάλεια το συμπέρασμα ότι ο τουρισμός και ο αθλητισμός είναι έννοιες αλληλένδετες, οι οποίες σε αρκετά μεγάλο βαθμό επηρεάζουν η μία τα αποτελέσματα της άλλης έχοντας αμφίδρομη σχέση, ενώ αποτυπώνεται η συμβολή του αθλητισμού στον τουρισμό και στη βιώσιμη ανάπτυξη. Για την Ελλάδα, παρουσιάζονται πολλές ευκαιρίες για οργανωμένο αθλητικό τουρισμό, μέσω του οποίου δύναται να μειωθεί η εποχικότητά και να αυξηθούν οι δυνατότητες. Τα αποτελέσματα, δύνανται να αποτελέσουν τη βάση για τη δημιουργία ενός εργαλείου μέτρησης της σχέσης της βιώσιμης ανάπτυξης, μέσω των δεικτών της, του τουρισμού και του αθλητισμού. Επίσης, διαμορφώνουν ένα μοντέλο διερεύνησης για κατανόηση και ανάδειξη α) των τάσεων και στάσεων των τουριστών ως προς τις αθλητικές δραστηριότητες και β) της ιδιαίτερης συμβολής του αθλητισμού στη βιώσιμη ανάπτυξη ειδικά μέσω του τουρισμού.