Απεικονίσεις των αιρετικών στη Βυζαντινή τέχνη

Abstract

The theme of the doctoral thesis is the research on the representations of heretics in Byzantine and Post-Byzantine art. Its objectives are the typological and morphological study of the representations of heretics, the interpretation of their iconographic framework in relation to the historical, doctrinal, social, and archaeological data of each period, and the extraction of analytical research conclusions. The first introductory part presents the history of the research, as well as the structure and methodological approach of the thesis. In the second part, a general consideration of heresy as a phenomenon is carried out. The third extensive part presents the iconographic typology of heretics, as they are depicted in various themes of Byzantine and post-Byzantine art. In the fourth part, the analytical interpretative approaches - conclusions of the representations of the heretics are presented. The text of the thesis concludes with a summary of the conclusions. This is followed by the bibliography, the catalogue of icons, the icons, while the thesis closes with the frequency tables.

Αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής είναι η έρευνα των απεικονίσεων των αιρετικών στο σύνολο της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής τέχνης. Στόχοι της είναι η τυπολογική και η μορφολογική μελέτη των απεικονίσεων των αιρετικών, η ερμηνεία του εικονολογικού τους πλαισίου σε συνάφεια με τα ιστορικά, δογματικά, κοινωνικά και αρχαιολογικά δεδομένα της κάθε περιόδου και η εξαγωγή των αναλυτικών ερευνητικών συμπερασμάτων. Στο εισαγωγικό, πρώτο μέρος παρουσιάζονται η ιστορία της έρευνας, όπως και η διάρθρωση και μεθοδολογική προσέγγιση της διατριβής. Στο δεύτερο μέρος πραγματοποιείται μια γενική θεώρηση της αίρεσης ως φαινόμενο. Στο τρίτο εκτενές μέρος παρουσιάζεται η εικονογραφική τυπολογία των αιρετικών, όπως απεικονίζονται σε διάφορα θέματα της βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης. Στο τέταρτο μέρος εκτίθενται οι αναλυτικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις – συμπεράσματα των απεικονίσεων των αιρετικών. Το κείμενο της διατριβής ολοκληρώνεται με τη σύνοψη των συμπερασμάτων. Ακολουθεί η βιβλιογραφία, ο κατάλογος εικόνων και οι εικόνες, ενώ η διατριβή κλείνει με τους πίνακες συχνοτήτων.