Επίδραση δύναμης και ηγεσίας στη λεκτική επιθετικότητα: εφαρμογή ανάλυσης κοινωνικών δικτύων σε εκπαιδευτικούς και αθλητικούς οργανισμούς

Abstract

Aim of this research is to explore leadership and social power as factors which affect verbal aggressiveness. In this study, 639 people, who were distributed in 20 student classes with their teachers (255 females and 243 males were students while 35 males and 21 females were teachers) and 4 amateur teams with their coaches (69 males and 13 females were athletes while 2 males and 1 female were coaches), participated. The above mentioned student classes and the amateur teams were explored as social networks revealing the existing relationships among the respondents (friendly, powerful, leading, verbal aggressive etc.). The results were collected by using standardized questionnaires (including network and non-network parts). Social Network Analysis was implemented as a research method for the detection and the quantitative processing of hierarchies concerning the previously mentioned relationships and, consequently, inductive statistics was used for the detection of important relationships among leadership, power and verbal aggressiveness factors. Main Results: Typical personal characteristics such as age, appearance, financial status and place of residence do not seem to influence the use of verbal aggressiveness not to mention physical features such as weight despite the fact that the sample included sports teams. The use of verbal aggressiveness seems to be maximized in adolescence. Furthermore, males appear to be more verbal aggressive than females. Friendly familiarity did not seem to be adopted as a medium of exploitation for developing verbal aggressiveness. In cases where verbal aggressiveness becomes more frequent, a disproportionate creation of new relationships have been observed compared to those which are destroyed. Everyone is potentially predisposed to adopt verbal aggressive messages depending on the circumstances. On the contrary, victims of verbal aggressive attacks are differentiated in that they tend to remain typically passive. The attacker is neither always perceived as verbally aggressive by the victim nor is the victim objectively perceived as affected by the attacker respectively. Verbal aggressiveness has the tendency to function cumulatively on specific individuals. Those who experience in a more “distant” way the integration into school reality or training reality are less verbally aggressive. The “exploitation” of any inequalities and the use of verbal aggressiveness are essentially “obstacles” to the development of emotional dependency or trust. Individuals, who want to control those around them, are aware that they must be isolated from verbal aggressiveness by approaching more durable and powerful forms of influence. The existence of “authoritative power” forces and the recognition of the characteristics of transformational leadership or leadership skills in an individual repulse the use of verbal aggressiveness. Eventually, it was proved that if it is not possible to maintain verbal aggressiveness at low levels, a sharp increase and not stability and saturation is observed. Deal with this phenomenon in sport and school settings is not the intensive and active measures, once it is manifested, but timely and appropriate action.

Σκοπός της έρευνας είναι να εξετάσει την ηγεσία και την κοινωνική δύναμη ως παράγοντες που επηρεάζουν τη λεκτική επιθετικότητα. Στην έρευνα συμμετείχαν 639 άτομα που ήταν κατανεμημένα σε 20 τμήματα μαθητών συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων εκπαιδευτικών (255 κορίτσια και 243 αγόρια στους μαθητές, 35 άντρες και 21 γυναίκες στους εκπαιδευτικούς) και 4 ερασιτεχνικές ομάδες αθλητών συμπεριλαμβανομένων των προπονητών τους (69 αγόρια και 13 κορίτσια στους αθλούμενους και 2 άντρες και 1 γυναίκα στους προπονητές). Τα ως άνω τμήματα και οι ομάδες διερευνήθηκαν ως κοινωνικά δίκτυα, και αποτυπώθηκαν οι σχέσεις μεταξύ των ερωτηθέντων (φιλικές, ηγετικές, λεκτικά επιθετικές κ.α.). Τα δεδομένα συνελέγησαν με τυποποιημένα ερωτηματολόγια (με δικτυακό και μη δικτυακό μέρος). Χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της ανάλυσης κοινωνικών δικτύων για την ανίχνευση και ποσοτική επεξεργασία ιεραρχιών των σχέσεων που προαναφέρθηκαν και εν συνεχεία επαγωγική στατιστική για τον εντοπισμό σημαντικών σχέσεων μεταξύ παραγόντων ηγεσίας και δύναμης και λεκτικής επιθετικότητας. Κυριότερα αποτελέσματα: προσωπικά χαρακτηριστικά όπως η εξωτερική εμφάνιση, η οικονομική κατάσταση και ο τόπος διαμονής δεν επηρεάζουν τη χρήση λεκτικής επιθετικότητας, oύτε σωματικά χαρακτηριστικά όπως το βάρος (παρόλο που το δείγμα περιελάμβανε αθλητικές ομάδες). Η χρήση λεκτικής επιθετικότητας μεγιστοποιείται στην εφηβεία. Oι άνδρες φαίνονται περισσότερο επιθετικοί σε σχέση με τις γυναίκες. Η φιλική οικειότητα δεν φάνηκε να τυγχάνει εκμετάλλευσης για εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς. Σε περιπτώσεις όπου η λεκτική επιθετικότητα γίνεται συχνότερη παρατηρήθηκε δυσανάλογη δημιουργία νέων σχέσεων σε σχέση με αυτές που διαλύονται. Όλοι έχουν δυνητικά την προδιάθεση να εκδηλώσουν λεκτική επιθετικότητα ανάλογα με τις περιστάσεις. Αντίθετα, τα θύματα λεκτικών επιθέσεων διαφοροποιούνται ως προς το ότι έχουν την τάση να παραμένουν ιδιαίτερα παθητικά. Ο επιτιθέμενος δεν γίνεται πάντα αντιληπτός ως λεκτικά επιθετικός από τον θιγόμενο, αλλά ούτε και ο θιγόμενος γίνεται αντίστοιχα αντικειμενικά αντιληπτός ως θιγόμενος από τον επιτιθέμενο. Η λεκτική επιθετικότητα παρουσιάζει την τάση να λειτουργεί σωρευτικά επί συγκεκριμένων ατόμων. Όσοι βιώνουν με αποστασιοποιημένο τρόπο την ένταξη στη σχολική ή προπονητική πραγματικότητα είναι λιγότερο λεκτικά επιθετικοί. Η εκμετάλλευση ανισοτήτων, και η χρήση της λεκτικής επιθετικότητας ουσιαστικά αποτελούν εμπόδιο στην ανάπτυξη συναισθηματικής εξάρτησης ή εμπιστοσύνης. Τα άτομα που θέλουν να ελέγξουν τους γύρω τους έχουν συνείδηση ότι πρέπει να απομακρύνονται από τη λεκτική επιθετικότητα περνώντας σε ποιο ανθεκτικές και δυνατές μορφές επιρροής. Η ύπαρξη δυνάμεων εσωτερικευμένου ελέγχου και η αναγνώριση ύπαρξης χαρακτηριστικών μετασχηματιστικής ηγεσίας ή αρχηγικών ικανοτήτων σε ένα άτομο, απωθεί τη χρήση λεκτικής επιθετικότητας. Τέλος, διαπιστώθηκε ότι αν δεν σταθεί δυνατό να διατηρηθεί η λεκτική επιθετικότητα σε χαμηλά επίπεδα παρατηρούμε μια ραγδαία αύξηση της και όχι σταθεροποίηση και κορεσμό της. Για την αντιμετώπιση της λεκτικής επιθετικότητας σε αθλητικά ή σχολικά πλαίσια δεν είναι τα εντατικά και δραστικά μέτρα, αφότου αυτή εκδηλωθεί, αλλά η έγκαιρη και εύστοχη δράση.