Χαρτογράφηση των Β-λεμφοκυτταρικών επιτόπων του αυτοαντιγόνου Ro52 σε anti-SLA/LP θετικούς και αρνητικούς ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα του ήπατος

Abstract

Autoimmune hepatitis (AIH) is a chronic liver disease of unknownaetiology, which predominates among women. It is characterized byhypergammaglobulinaemia, circulating autoantibodies (Abs), association withHLA DR3 or DR4, interface hepatitis and a favourable response toimmunosuppression.Autoantibodies (Abs) to soluble liver antigen/liver pancreas (anti-SLA/LP)are considered highly specific markers for AIH. They are identified in 10-30%of patients being particularly useful for AIH diagnosis in patients who arenegative for conventional Abs. The molecular target of anti-SLA/LP has beenidentified (SepSecS) with dominant B-cell epitopes and T-cell epitopesdescribed in the carboxyterminal sequence of the autoantigen. Anti-SLA/LPAbs are considered markers of worse prognosis and outcome in patients withAIH, although this assumption has recently been attributed to their frequentco-expression with Abs against Ro52 (anti-Ro52).The aim of the present study was to assess the clinical significance ofanti-SLA/LP Abs alone or in combination with anti-Ro52 in a large cohort ofAIH patients.Furthermore, we aimed to determine the immunodominant Ro52B- cell epitopes in AIH patients with respect to the anti-SLA/LP status.129 consecutive AIH patients were included in the study. Presence of anti-SLA/LP and anti-Ro52 Abs was determined by ELISA and/or immunoblot.Epitope mapping was performed in 26 AIH patients with the use of 78overlapping synthetic 18-mer peptides in ELISA. 12 patients with Sjögrensyndrome and 25 healthy individuals served as controls for epitope mapping. Testing for autoantibodies revealed that 23 of 129 patients with AIH (18%,95% CI: 11-25%) were positive for anti-SLA/LP whereas 49 were positive foranti-Ro52 Abs (38%, 95% CI: 30-47%). Of note, 19 of the 23 patients withreactivity against anti-SLA/LP, co-expressed anti-Ro52 Abs (82.6%, 95% CI:60-94%). Presence of per se anti-SLA/LP or anti-Ro52 Abs or dual reactivitywere not associated with clinical, biochemical or histological characteristics.Response to treatment, weaning of immunosuppression, relapse and overalloutcome were not associated with the presence of the abovementioned Abseither alone or in combination.Ro52 epitope mapping showed that peptides covering aminoacidsequences (aa) 1-18, 277-294, 343-360 και 421-450 were largely identified bypatients with AIH regardless of anti-SLA/LP presence. Moreover, threeconsecutive peptides close to the carboxyterminal end of Ro52 (aa 421-450)were identified exclusively from patients with AIH.In conclusion, neither anti-SLA/LP nor anti-Ro52 Abs or their combinationcould specify a distinct group of AIH patients in terms of clinicalcharacteristics, treatment response and outcome. Ro52 epitope mappingrevealed several immunodominant epitopes in patients with AIH irrespectivelyof their anti-SLA/LP status. Further studies are needed to clarify whether thenewly discovered immunodominant epitopes of Ro52 antigen which wereassociated specifically with AIH are of any clinical or pathogenetic potential inAIH.

Η Αυτοάνοση ηπατίτιδα (ΑΗ) είναι μια αγνώστου αιτιολογίας χρόνια ηπατική νόσος που προσβάλλει συνηθέστερα γυναίκες. Χαρακτηρίζεται από υπεργαμμασφαιριναιμία, κυκλοφορούντα αυτοαντισώματα, παρουσία HLADR3 ή DR4, περιπυλαία ηπατίτιδα στη βιοψία ήπατος και ευνοϊκή ανταπόκριση στην ανοσοκατασταλτική αγωγή.Τα αυτοαντισώματα έναντι διαλυτού αντιγόνου ήπατος/αντιγόνου ήπατος παγκρέατος (anti-SLA/LP) είναι εξαιρετικά ειδικά για τη νόσο. Διαπιστώνονται στο 10-30% των ασθενών και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις αποτελούντο μοναδικό αυτοαντισώμα που ανευρίσκεται στον ορό των ασθενών. Ο μοριακός τους στόχος (SepSecS) έχει ταυτοποιηθεί και οι κυρίαρχοι Β- και Τ-λεμφοκυτταρικοί επίτοποι έχουν περιγραφεί κοντά στο καρβοξυτελικό άκροτου αυτοαντιγόνου. Η παρουσία τους έχει συσχετιστεί με μια ομάδα ασθενών με σοβαρή μορφή ΑΗ και χειρότερη πρόγνωση. Στην πλειοψηφία των ασθενών με anti-SLA/LP έχει διαπιστωθεί επίσης η παρουσία anti-Ro52 αυτοαντισωμάτων, χωρίς να έχει καθοριστεί η κλινική τους σημασία και συνεπώς αν τα τελευταία επηρεάζουν την πορεία της νόσου. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η διερεύνηση της κλινικής σημασίας των anti-SLA/LP, των anti-Ro52 αυτοαντισωμάτων και της συνύπαρξής τους σε μια μεγάλη σειρά ασθενών με ΑΗ. Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκε χαρτογραφήση των κυρίαρχων Β-λεμφοκυτταρικών επιτόπων του Ro52 σε ασθενείς με ΑΗ αναλόγως της αντιδραστικότητάς τους έναντι του anti-SLA/LP. Στη μελέτη συμπεριλήφθησαν 129 διαδοχικοί ασθενείς με ΑΗ, οι οποίοι εξετάστηκαν για την παρουσία anti-SLA/LP και anti-Ro52 με τη χρήση ELISA και/ή ανοσοαποτύπωσης. Η χαρτογράφηση των επιτόπων του αντιγόνουRo52 πραγματοποιήθηκε σε 26 ασθενείς με ΑΗ με ELISA. Συγκεκριμένα,χρησιμοποιήθηκαν 78 αλληλεπικαλυπτόμενα 18-μερή συνθετικά πεπτίδια που κάλυπταν όλο το μήκος του αυτοαντιγόνου. Ομάδα ελέγχου για τη χαρτογράφηση των επιτόπων αποτέλεσαν 12 ασθενείς με σύνδρομο Sjögrenκαι 25 υγιείς μάρτυρες.Από τον έλεγχο της παρουσίας αυτοαντισωμάτων διαπιστώθηκε ότι 23 από τους 129 ασθενείς με ΑΗ (18%, 95% CI: 11-25%) ήταν θετικοί για την παρουσία anti-SLA/LP, ενώ οι 49 (38%, 95% CI: 30-47%) ήταν θετικοί γιαanti-Ro52. Στους 19 από τους 23 anti-SLA/LP θετικούς ασθενείς (82.6%, 95%CI: 60-94%) συνυπήρχαν anti-Ro52 αυτοαντισώματα. H παρουσία των anti-SLA/LP, των anti-Ro52 ή της συνύπαρξής τους δεν σχετιζόταν με κλινικές,βιοχημικές ή ιστολογικές παραμέτρους. Επιπλέον, δεν διαπιστώθηκαν διαφορές στην ανταπόκριση στη θεραπεία, τη δυνατότητα αποδέσμευσης από την ανοσοκαταστολή, την πιθανή υποτροπή και τη συνολική πρόγνωση στους ασθενείς αναλόγως της παρουσίας αυτοαντισωμάτων. Η χαρτογράφηση του αυτοαντιγόνου Ro52 ανέδειξε ως πιθανούς επιτόπους τις αλληλουχίες αμινοξέων 1-18, 277-294, 343-360 και 421-450,ανεξάρτητα από την παρουσία anti-SLA/LP. Τρία διαδοχικά πεπτίδια κοντά στο καρβοξυτελικό άκρο της πρωτεΐνης (αλληλουχία αμινοξέων 421-450)αναγνωρίστηκαν μόνο από ασθενείς με ΑΗ. Συμπερασματικά, η παρουσία anti-SLA/LP, anti-Ro52 αυτοαντισωμάτων ή του συνδυασμού τους δε φαίνεται να διακρίνει μια ομάδα ασθενών με διαφορετικά κλινικά χαρακτηριστικά, ανταπόκριση στη θεραπεία ή τελική έκβαση. Οι ασθενείς με ΑΗ αναγνωρίζουν επιτόπους του αυτοαντιγόνου Ro52 ανεξάρτητα από την παρουσία των anti-SLA/LP. Περαιτέρω μελέτες απαιτούνται προκειμένου να διευκρινιστεί εάν οι νέοι επίτοποι του anti-Ro52 που διαπιστώθηκαν αποκλειστικά σε ασθενείς με ΑΗ έχουν κλινική ή παθογενετική σημασία.