Περί Ενυπνίων του Συνέσιου Κυρηναίου

Abstract

The aim of this thesis was to study On dreams (De insomniis) of Synesius of Cyrene. In his essay, Synesius discusses the dreams and hymns the dream divination but he moves away from the its traditional view. He does not follow the general principles and the dream books’ classifications, approximates the dream reality as a purely personal space and proposes an interpretation which focuses on each human being and its uniqueness. His proposal is not the main idea of his work or his main philosophical concern, despite the praise of dream divination, Synesius does not focus on the dream messages but on the contrary he approaches dreams in a theoretical philosophical way. He inquires into dreams’ origin and source, into how dreams arose and not into their interpretation. Despite the dream divination praises, he sidelines the traditional view which is the prediction of the future, and he focuses on the essential role of dreams that is the contact with the divine. Through his dream phenomenon talks, Synesius examines the role and the importance of phantasia (imagination) and develops the theory of ochema-pneuma (the vehicle of the soul). At the same time and under the mantle of dream experience and dream divination, he seeks to communicate with God and to find a path for the universal salvation. The dissertation delves into Synesius’ text and his individual quests. It also examines Synesius’ relation with theurgy and its practices and investigates how he draws on the Chaldean oracles and the Neoplatonic thinkers.

Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί το Περί Ἐνυπνίων του Συνέσιου Κυρηναίου. Στο Περί Ἐνυπνίων ο Συνέσιος πραγματεύεται τα όνειρα και υμνεί την ονειρομαντική, αλλά απομακρύνεται από την παραδοσιακή της θεώρηση. Εγκαταλείπει τις γενικές αρχές και τις κατηγοριοποιήσεις των ονειροκριτών, προσεγγίζει την ονειρική πραγματικότητα ως ένα χώρο αμιγώς προσωπικό και προτείνει έναν τρόπο ερμηνείας των ονείρων που εστιάζει στον άνθρωπο και τη μοναδικότητά του. Η πρότασή του δεν αποτελεί την κεντρική ιδέα του έργου ή την κύρια φιλοσοφική του μέριμνα, καθώς, παρά τον έπαινο της ονειρομαντείας, ο Συνέσιος δεν επικεντρώνεται στο μήνυμα που φέρει το όνειρο, αντίθετα, προσεγγίζει τα όνειρα με τρόπο θεωρητικό και φιλοσοφικό, εστιάζει στην πηγή, την προέλευση και τον τρόπο γένεσής τους και όχι στην ερμηνεία και τον αποσυμβολισμό τους. Παρά το εγκώμιο της ονειρομαντικής, παραμερίζει τον παραδοσιακό της στόχο, την πρόβλεψη του μέλλοντος, και επικεντρώνεται στην ουσιωδέστερη προσφορά των ονείρων που είναι η προσέγγιση του θείου. Κατά τη διαπραγμάτευση του ονειρικού φαινομένου, ο Συνέσιος εξετάζει το ρόλο και τη σημασία της φαντασίας και αναπτύσσει τη θεωρία του οχήματος πνεύματος. Παράλληλα και υπό το μανδύα της ονειρικής εμπειρίας και της ονειρομαντικής τέχνης αναζητά την επικοινωνία με τον Θεό και την οικουμενική σωτηρία. Η παρούσα διατριβή μελετά το ίδιο το κείμενο αλλά και τις επιμέρους αυτές αναζητήσεις του Συνέσιου. Εξετάζει επίσης τη σχέση του Συνέσιου με τη θεουργία και τις πρακτικές της, την εξάρτησή του από τα χαλδαϊκά Λόγια και τις επιδράσεις που άσκησαν στη σκέψη του Συνέσιου οι Νεοπλατωνικοί στοχαστές.