Συγκριτική μελέτη εμβολισμού ανευρισμάτων εγκεφάλου σε σχέση με την εγκεφαλική αρτηρία στην οποία εντοπίζονται

Abstract

Backgrounds: Endovascular treatment of cerebral aneurysms has currently become the treatment of choice in both ruptured and unruptured cases. Τhe presented prospective study evaluates a 2 years’ experience using different devices and techniques in the endovascular treatment of brain aneurysms in comparison to their anatomic localization among the cerebral arteries. Methods: We have prospectively recorded, under a specific protocol organized and dictated by a scientific committee from the University of Athens, all patients with sacular intracranial aneurysms we have treated with coiling during a 2-years period (2008-2010). This record included 145 patients included 94 females and 51 males with a mean age of 56 years. 105 aneurysms of them have presented with rupture and subsequent subarachnoid hemorrhage, while 40 of them were unruptured. Follow-up included clinical evaluation after 1, 3 and 6 months following the procedure and a cerebral angiogram in 6-months. The prospective protocol of our study included division of these aneurysms into two main groups according to their anatomic location in relation to the cerebral arteries they are deriving from: the side wall (group A) and the bifurcation (group B) aneurysm groups. Results: Among the aneurysms of the whole series, 103 (71%) were treated with simple conventional coiling (without the assistance of any complementary supporting device), while in 42 (29%) an additional device (a balloon or a stent) has been also used to support coiling. Total occlusion rate in post-embolisation angiograms has been noted in 102 aneurysms (70%) with no procedure-related mortality and permanent morbidity of 4.1%. No angiographic recurrence has been noted in the 6-months follow-up. Further statistical analysis has been made between the 2 different aneurysm groups of this series with comparison of the results between them. Their statistical analysis revealed higher rupture rates in group B while assisted coiling techniques were performed more frequently in group A. However, the complication and total occlusion rates between the 2 groups were not statistically significant.Conclusions: In conclusion, the different anatomic, hemodynamic and clinical features of cerebral aneurysms influence greatly the particular therapeutic endovascular strategy selected in each one of them. Their relation to their parent artery is a major factor among this process and should be always taken into account during the treatment design and performance to achieve the best possible results with the minimum complication rate.

ΣΚΟΠΟΣ: Η ενδοαγγειακή θεραπεία με εμβολισμό των εγκεφαλικών ανευρυσμάτων έχει πλέον καθιερωθεί ως η θεραπεία εκλογής τόσο για τα ραγέντα όσο και τα μη ραγέντα ανευρύσματα. Στην παρούσα συγκριτική προοπτική μελέτη, παρουσιάζουμε τις κλινικές εκδηλώσεις καθώς και τα τεχνικά χαρακτηριστικά της ενδοαγγειακής αντιμετώπισης των ανευρυσμάτων που αντιμετωπίσαμε τα δύο τελευταία έτη σε σχέση με την ανατομική τους εντόπιση στον κύκλο του Willis.ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ: Κατά τη διετία 2008-2010, καταγράψαμε προοπτικά, σύμφωνα με ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο εγκεκριμένο από την ορισθείσα τριμελή επιτροπή του ΕΚΠΑ, όλους τους ασθενείς με ανευρύσματα εγκεφάλου που αντιμετωπίσαμε ενδοαγγειακά με εμβολισμό. Πρόκειται για 145 ασθενείς (94 γυναίκες – 51 άνδρες) με μέση ηλικία τα 56 έτη. Τα 105 από τα ανευρύσματα αυτά παρουσίασαν υπαραχνοειδή αιμορραγία συνεπεία ρήξης ενώ τα 40 ήταν μη ραγέντα. Η μετεγχειρητική τους παρακολούθηση περιελάμβανε κλινική αξιολόγηση 1, 3 και 6 μήνες μετά καθώς και επανέλεγχο με αγγειογραφία εγκεφάλου στο εξάμηνο. Το πρωτόκολλο της μελέτης μας καθόριζε το διαχωρισμό των ανευρυσμάτων σε δύο ομάδες, ανάλογα με τη σχέση τους με τη φέρουσα εγκεφαλική αρτηρία: ανευρύσματα πλαγίου τοιχώματος (ομάδα Α) και ανευρύσματα διχασμού. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Από τα ανευρύσματα της σειράς μας, τα 103 (71%) αντιμετωπίσθηκαν με απλό αποκλεισμό τους με αποσπώμενα σπειράματα πλατίνας, ενώ στα 42 (29%) απαιτήθηκε η χρήση κάποιας επιπρόσθετης συσκευής (μπαλόνι ή ενδοαυλικό πρόθεμα). Ολικός αποκλεισμός παρατηρήθηκε σε 102 ανευρύσματα 70%), χωρίς περιεγχειρητική θνητότητα και με νοσηρότητα 4.1%, ενώ δεν παρατηρήθηκε καμμία αγγειογραφική υποτροπή στον εξάμηνο επανέλεγχο. Η στατιστική ανάλυση ανέδειξε υψηλότερα ποσοστά ρήξης στην ομάδα Β ενώ η ανάγκη χρήσης βοηθητικής υποστηρικτικής συσκευής παρατηρήθηκε σε μεγαλύτερο ποσοστό στην ομάδα Α. Ωστόσο, ο βαθμός αποκλεισμού του ανευρυσματικού σάκου καθώς και τα ποσοστά των επιπλοκών δεν παρουσίασαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Τα διαφορετικά ανατομικά, αιμοδυναμικά και κλινικά χαρακτηριστικά των εγκεφαλικών ανευρυσμάτων επηρεάζουν σημαντικά τη ενδοαγγειακή θεραπευτική στρατηγική. Η σχέση του ανευρύσματος με τη φέρουσα εγκεφαλική αρτηρία είναι ένας σημαντικός παράγοντας, που θα πρέπει να λαμβάνεται πάντοτε υπόψιν στο σχεδιασμό και την εφαρμογή της ενδοαγγειακής επέμβασης εμβολισμού, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται σε κάθε περίπτωση το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με τις λιγότερες δυνατές επιπλοκές.