Ο ρόλος των θετικών συναισθημάτων στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία

Abstract

Η παρούσα διατριβή μελέτησε τον ρόλο της βίωσης θετικών συναισθημάτων ως παράγοντα ψυχοθεραπευτικής αλλαγής. Για το σκοπό αυτό διερευνήθηκε η εφαρμογή των βασικών αρχών του μοντέλου Διεύρυνσης και Δόμησης για τα θετικά συναισθήματα (Fredrickson,1998) σε ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες. Τα ερευνητικά ερωτήματα αφορούσαν τη σχέση ανάμεσα στα θετικά συναισθήματα που βιώνει ο πελάτης κατά την έναρξη και τη λήξη της συνεδρίας με την βίωση της διαδικασίας διεύρυνσης κατά την διάρκεια της συνεδρίας, καθώς και την διερεύνηση της θεραπευτικής αξίας της βίωσης διεύρυνσης. Τα ερευνητικά ευρήματα παρήχαν αρχική υποστήριξη στις βασικές αρχές του μοντελού Διεύρυνσης και Δόμησης και στην εφαρμογή του στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία. Πιο συγκεκριμένα, οι βηματικές παλινδρομικές αναλύσεις έδειξαν ότι ηβίωση του θετικού συναισθήματος του ενθουσιασμού κατά την έναρξη της συνεδρίας οδήγησε σε αυξημένο βίωμα διεύρυνσης κατά την διάρκεια της συνεδρίας, το οποίο με τη σειρά του οδήγησε σε αυξημένο βίωμα θετικών συναισθημάτων κατά τη λήξη της συνεδρίας. Η βίωση θετικών συναισθημάτων κατά τη λήξη της συνεδρίας οδήγησε σε αυξημένο βίωμα θετικών συναισθημάτων και ενθουσιασμού κατά την έναρξη της επόμενης συνεδρίας, προωθώντας την επανάληψη της διαδικασίας και στην επόμενη συνεδρία. Τέλος, η βίωση της διεύρυνσης είχε ως αποτέλεσμα την αξιολόγηση της συνεδρίας από τον πελάτη ως ομαλή και βαθιά, δηλαδή ως ουσιαστική για τηνθεραπευτική αλλαγή του πελάτη. Τα ευρήματα αυτά προσφέρουν μια νέα θεώρηση στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία, φέρνουν στο θεραπευτικό προσκήνιο το ρόλο της βίωσης θετικών συναισθημάτων και την αξιοποίηση αυτών ως έναν εναλλακτικό, συμπληρωματικό τρόπο για την επίτευξη της ψυχοθεραπευτικής αλλαγής. Επιμέρους αποτέλεσμα της παρούσας έρευνας υπήρξεη κατασκευή ενός αξιόπιστου και έγκυρου εργαλείου καταγραφής της διαδικασίας της διεύρυνσης για χρήση από πελάτες, από θεραπευτές και από κλινικούς κριτές.