Η προκαταρκτική εξέταση: σύγχρονη προσέγγιση του θεσμού

Abstract

Έναυσμα για την παρούσα διατριβή απετέλεσε η προσωπική μου ενασχόληση με αφορμή τη δημοσίευση των διατάξεων 6429/1996, 4669/1995 και 7367/1994 της Εισαγγελικής ΑρχήςΠειραιώς. Σύμφωνα με αυτές, δεν ασκήθηκε τελικά ποινική δίωξη κατά ιατρού-χειρουργού, ο οποίος σε έγγραφες καταγγελίες φερόταν ότι τέλεσε κατά συρροή και κατ'εξακολούθηση πενήντα δύοανθρωποκτονίες και βαρείες σωματικές βλάβες σε βάρος νοσηλευθέντων από αυτόν ασθενών, κατά την ενάσκηση του ιατρικού του καθήκοντος, μετερχόμενος πειραματικές και αδόκιμες χειρουργικές μεθόδους. Στην διάρκεια της εξαετούς εισαγγελικής διερευνήσεως των βαρυτάτων αυτών καταγγελιών, οι οποίες μετά την αρχική αρχειοθέτησή τους ανεσύρθησαν και επαναρχειοθετήθησαν δύο φορές, αναδύθηκαν τόσο τα πλεονεκτήματα όσο και τα πολύπλοκα νομικά προβλήματα του θεσμού της προκαταρκτικής εξετάσεως, τα οποία - κατ' αποτέλεσμα - οδηγούν στην ανάγκη στάθμισης της συνεισφοράς του θεσμού αυτού, ως προς την απαιτουμένη από την Πολιτεία ορθή και αποτελεσματική λειτουργία του ισχύοντος δικονομικού ποινικού συστήματος προς τιμωρία αξιοποίνων πράξεων, αλλά και -εκ παραλλήλου- στην εξασφάλιση της «δικαίας δίκης», την οποία επιβάλλουν με αυστηρότητα το Σύνταγμα, οι Νόμοι και οι Διεθνείς Συμβάσεις της χώρας. Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί τόσο η επισήμανση και παράθεση των σχετικών προβλημάτων και κενών της ισχύουσας νομοθεσίας όσο και η καταγραφή συγκεκριμένων λύσεων και προτάσεων που αποσκοπούν στην αναβάθμιση του θεσμού της προκαταρκτικής εξέτασης, ώστε να καταστεί αποδοτικότερος, προς όφελος πάντων, τόσο δηλαδή της συντεταγμένης Πολιτείας, όσο και του πολίτη, αναδεικνυομένου παράλληλα και του ουσιαστικού δικαιοδοτικού ρόλου της Εισαγγελικής Αρχής στην δομή λειτουργίας του ποινικού μαςσυστήματος.