Επίδραση της πρόσληψης σιδήρου μέσω της τροφής και συμπληρωμάτων στην απόδοση και στην κατάσταση σιδήρου εφήβων κολυμβητών και κολυμβητριών

Abstract

The maintenance of the hematological and biochemical parameters of iron status within the normal range is important for swimming performance during training and competition. That is why parents and coaches are often concerned seeing low levels of these parameters during the training period and resort to giving iron supplements. The purpose of present study was to investigate whether: (a) iron status of healthy adolescents swimmers changes during a training season of six months and (b) increasing daily iron intake affects iron status or performance. Forty-two (21 boys and 21 girls) swimmers, aged 12-17 years, without anemia or iron deficiency were divided into three equal and equivalent groups with respect to hemoglobin, ferritin and swimming performance. Group A received an iron supplement of 47 mg per day, group B followed a dietary plan rich in iron (providing, on average, 26 mg per day), and group C had a regular diet. Blood samples were taken at the beginning of the study and at the end of each of three training phases (moderate intensity training, high intensity training, and tapering) for the determination of hematological and iron status parameters. To evaluate performance, swimming tests at distances 2000 m, 800 m, 200 m, 25 m and determination of speed at 4 mmol/L blood were conducted along with blood sampling. The results showed significant fluctuations of iron status during the six-month training season, the most spectacular being an increase in hematological parameters during moderate intensity training. However, no significant differences in iron status or performance were found among the three groups. In conclusion, iron status and performance of healthy adolescent swimmers were affected by the particularities of each training phase irrespective of iron intake ranging from one to over five times the RDA over a period of six months. Obviously, this is due to in the sufficiency of iron in the body, which results in no alterations of the biological parameters that can influence performance.

Η διατήρηση των αιματολογικών και βιοχημικών παραμέτρων της κατάστασης σιδήρου μέσα στα φυσιολογικά όρια είναι σημαντικός παράγοντας για την κολυμβητική απόδοση στην προπόνηση και στον αγώνα. Για το λόγο αυτό, γονείς και προπονητές συχνά ανησυχούν βλέποντας χαμηλές τιμές αυτών των παραμέτρων στη διάρκεια της προπονητικής περιόδου και καταφεύγουν στη χορήγηση συμπληρωμάτων σιδήρου. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να εξεταστεί (α) αν η κατάσταση σιδήρου υγιών εφήβων κολυμβητών/-τριών αλλάζει κατά τη διάρκεια μιας προπονητικής περιόδου έξι μηνών και (β) αν η αύξηση της ημερήσιας πρόσληψης σιδήρου επηρεάζει την κατάσταση σιδήρου ή την απόδοσή τους. Σαράντα δύο (21 αγόρια και 21 κορίτσια) κολυμβητές ηλικίας 12-17 ετών χωρίς αναιμία ή σιδηροπενία χωρίσθηκαν σε τρεις ισάριθμες και ισότιμες ομάδες από άποψη αιμοσφαιρίνης, φεριτίνης και επίδοσης. Η ομάδα Α λάμβανε συμπλήρωμα 47 mg σιδήρου την ημέρα, η ομάδα Β ακολουθούσε διαιτολόγιο με τροφές πλούσιες σε σίδηρο (που παρείχε 26 mg την ημέρα) και η ομάδα Γ είχε τη συνηθισμένη διατροφή της. Οι συμμετέχοντες έδωσαν δείγμα αίματος στην αρχή της μελέτης και στο τέλος κάθε μιας από τις τρεις προπονητικές φάσεις της περιόδου (μέτρια προπόνηση, έντονη προπόνηση και φορμάρισμα) για να προσδιορισθούν οι αιματολογικές και βιοχημικές παράμετροι της κατάστασης σιδήρου. Η απόδοση εκτιμήθηκε από κολυμβητικές δοκιμασίες σε αποστάσεις 2000 m, 800 m, 200 m, 25 m και προσδιορισμό της ταχύτητας με συγκέντρωση γαλακτικού οξέος 4 mmol/L αίματος, οι οποίες πραγματοποιούνταν μαζί με τις αιμοληψίες. Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντικές διακυμάνσεις της κατάστασης σιδήρου κατά τη διάρκεια της εξάμηνης προπονητικής περιόδου, με θεαματικότερη την αύξηση των τιμών των αιματολογικών παραμέτρων κατά τη διάρκεια της μέτριας προπόνησης. Δεν βρέθηκαν όμως σημαντικές διαφορές στην κατάσταση σιδήρου και στην απόδοση μεταξύ των τριών ομάδων. Συμπερασματικά, η κατάσταση σιδήρου και η απόδοση υγιών εφήβων κολυμβητών επηρεάζεται από τις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε προπονητικής φάσης, αλλά όχι από τη χορήγηση συμπληρωμάτων σιδήρου σε ποσότητες μέχρι και πενταπλάσιες της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης επί έξι μήνες. Προφανώς, αυτό οφείλεται στην επάρκεια σιδήρου στον οργανισμό, που έχει ως αποτέλεσμα να μη μεταβάλλονται οι βιολογικές παράμετροι που μπορούν να επηρεάσουν την απόδοση από την πρόσθετη πρόσληψη σιδήρου.