Διερεύνηση των παραγόντων που σχετίζονται με την αποτελεσματική ηγεσία στο χώρο των ιδιωτικών παιδικών κατασκηνώσεων

Abstract

The purpose of the present study was to investigate the effects of Transformational – Transactional leadership and Leader-Member Exchange (LMX) in the Organizational Commitment (OC), Organizational Citizenship Behavior (OCB), Psychological Empowerment (PE) and Job Satisfaction (JS) of the middle level corporate members and the class team leaders in children’s boot camps. The transformational-transactional attitudes and the high quality of the leader-member exchange (LMX), encourage and strengthen the development of the above mentioned dependent variables that play significant role in the organizational effectiveness of the boot camps. The two samples consisted of 660 team leaders and 147 section leaders from the boot camps of N. Greece. The Multifactor Leadership Questionnaire (MLQ), which was used to evaluate the effects of the double source leadership, measures 5 dimensions of the transformational leadership - idealized influence-attributes (IIA), idealized influence-behaviors (IIB), inspirational motivation (IM), intellectual stimulation (IS), individualized consideration (IC) as well as 4 dimensions of transactional leadership - contingent reward (CR), management by exception-active (MBE-A), management by exception-passive (MBE-P) and Laissez-Faire (LF). In addition, the (LMX-7) was completed in order to evaluate the quality in leader-member exchanges. In order to evaluate the occupational attitudes, the members completed the questionnaire of organizational commitment, the questionnaire of psychological empowerment, the questionnaire of organizational citizenship behavior and the Minnesota Satisfaction Questionnaire (MSQ). The results show that: a) there is a positive correlation between transformational and transactional leadership with the Organizational Commitment (OC), the Organizational Citizenship Behavior (OCB), Psychological Empowerment (PE) and Job satisfaction (JS), b) there is a positive correlation between leader-member exchange (LMX) with Organizational Commitment (OC), Organizational Citizenship Behavior (OCB), Psychological Empowerment (PE), and Job Satisfaction (JS) of the members, c) there is a strong correlation between the two leadership models, d) the dimensions of the transformational leadership influence on different ways in Organizational Commitment (OC), Organizational Citizenship Behavior (OCB), Psychological Empowerment (PE) and Job Satisfaction (JS). More specifically both transformational - transactional leadership as well as the leader-member exchange (LMX) correlate strongly with Organizational Citizenship Behavior (OCB) and weakly with Organizational Commitment (OC) in both samples. In addition, a stronger correlation was found between the transformational-transactional leadership and the leader-member exchange (LMX) as well as between the two leadership models with Organizational Commitment (OC), Organizational Citizenship Behavior (OCB), Psychological Empowerment (PE) and Job Satisfaction (JS) in the group of the section leaders than between the team leaders. The dimensions Idealized Influence-Behaviors (IIB), Idealized Influence-Attributes (IIA) and Inspirational Motivation (IM) of the transformational leadership in the group of the section leaders influence strongly on the dependent variables, while the dimensions Inspirational Motivation (IM) and Intellectual Stimulation (IS) influence stronger on the group of the team leaders. The Contingent Reward (CR) dimension of the transactional leadership influence strongly on the above mentioned variables in both samples. In addition, the variables Inspirational Motivation (IM) and Contingent Reward (CR) of the transformational-transactional leadership show a decrease between the management levels of the boot camps. Strong correlations were found between Organizational Commitment (OC), Organizational Citizenship Behavior (OCB), Psychological Empowerment (PE) and Job Satisfaction (JS) in both samples. Finally, the transformational leadership is more effective than the transactional in the development of positive occupational attitudes in the corporate members of children’s boot camps. The present study has both theoretical and practical significance. On a theoretical level it contributes to the deeper understanding of the quality and the procedures of leadership in shaping work attitudes and behaviors of leaders, which play a vital role in the effectiveness of boot camps. On a practical level, it contributes not only to the understanding from leaders of boot camps of the way leadership influences attitudes and behaviors in the work settings, but also the manner in which this process develops, transforms and diffuses in a boot camp, resulting in implementing specific measures.

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η διερεύνηση των επιδράσεων της Mετασχηματικής-Συναλλακτικής ηγεσίας και της Συνδιαλλαγής Ηγέτη-Μέλους, στην Οργανωτική Δέσμευση, την Οργανωτική Συμπεριφορά σε σχέση με το Πλαίσιο, τη Ψυχολογική Ενδυνάμωση και την Εργασιακή Ικανοποίηση των στελεχών μεσαίου επιπέδου/κοινοτάρχες (section leaders) και πρώτης γραμμής/ομαδάρχες (team leaders), στις παιδικές κατασκηνώσεις. Οι μετασχηματικές-συναλλακτικές συμπεριφορές και η υψηλή ποιότητα συνδιαλλαγής ηγέτη-μέλους, ενθαρρύνουν και ενισχύουν την ανάπτυξη των παραπάνω εξαρτημένων μεταβλητών που παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην οργανωτική αποτελεσματικότητα των κατασκηνώσεων. Τα δύο επιμέρους δείγματα αποτέλεσαν 660 ομαδάρχες και 147 κοινοτάρχες από όλες τις παιδικές κατασκηνώσεις της Β. Ελλάδας. Για την αξιολόγηση των επιδράσεων της διπλής πηγής ηγεσίας, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν το Πολυπαραγοντικό Ερωτηματολόγιο Ηγεσίας το οποίο αξιολογεί 5 διαστάσεις της μετασχηματικής ηγεσίας - Χαρισματική Ηγεσία-Στάσεις, Χαρισματική Ηγεσία-Συμπεριφορές, Εμπνευσμένη Παρακίνηση, Διανοητική Διέγερση και Εξατομικευμένη Φροντίδα και 4 διαστάσεις της συναλλακτικής ηγεσίας - Ενδεχόμενες Ανταμοιβές, Διατήρηση της Υφιστάμενης Κατάστασης με Ενεργητική Στάση, Διατήρηση της Υφιστάμενης Κατάστασης με Παθητική Στάση και Αποφυγή και το ερωτηματολόγιο Συνδιαλλαγής Ηγέτη-μέλους, το οποίο αξιολογεί την ποιότητα των σχέσεων συνδιαλλαγής ηγετών-μελών. Για την αξιολόγηση των εργασιακών στάσεων και συμπεριφορών, τα στελέχη συμπλήρωσαν την Κλίμακα Οργανωτικής Δέσμευσης, την Κλίμακα Ψυχολογικής Ενδυνάμωσης, την Κλίμακα Οργανωτικής Συμπεριφοράς σε Σχέση με το Πλαίσιο και το Ερωτηματολόγιο Μινεσότα Εργασιακής Ικανοποίησης. Από τα αποτελέσματα φαίνεται ότι: α) υπάρχει θετική σχέση μεταξύ της Μετασχηματικής-Συναλλακτικής ηγεσίας με την Οργανωτική Δέσμευση, την Οργανωτική Συμπεριφορά σε σχέση με το Πλαίσιο, τη Ψυχολογική Ενδυνάμωση και την Εργασιακή Ικανοποίηση των στελεχών, β) υπάρχει θετική σχέση μεταξύ της Συνδιαλλαγής Ηγέτη-Μέλους με την Οργανωτική Δέσμευση, την Οργανωτική Συμπεριφορά σε σχέση με το Πλαίσιο, τη Ψυχολογική Ενδυνάμωση και την Εργασιακή Ικανοποίηση των στελεχών, γ) υπάρχει ισχυρή θετική σχέση μεταξύ των δύο ηγετικών μοντέλων, δ) οι διαστάσεις της Μετασχηματικής-Συναλλακτικής ηγεσίας επιδρούν με διαφορετικό τρόπο στις εξαρτημένες μεταβλητές, Οργανωτική Δέσμευση, Οργανωτική Συμπεριφορά σε σχέση με το Πλαίσιο, Ψυχολογική Ενδυνάμωση και Εργασιακή Ικανοποίηση των στελεχών. Πιο συγκεκριμένα, τόσο η Μετασχηματική-Συναλλακτική ηγεσία όσο και η Συνδιαλλαγή Ηγέτη-Μέλους, έχουν ισχυρότερη θετική σχέση με την Οργανωτική Συμπεριφορά σε σχέση με το Πλαίσιο και πιο αδύναμη θετική σχέση με την Οργανωτική Δέσμευση και στα δύο δείγματα των στελεχών. Επιπρόσθετα, όπως προέκυψε από τη σύγκριση των αποτελεσμάτων μεταξύ των δύο επιμέρους δειγμάτων, στους κοινοτάρχες υπάρχει ισχυρότερη θετική σχέση μεταξύ της Μετασχηματικής-Συναλλακτικής ηγεσίας και της Συνδιαλλαγής Ηγέτη-Μέλους, καθώς και ισχυρότερη θετική σχέση μεταξύ των δύο ηγετικών μοντέλων με την Οργανωτική Δέσμευση, την Οργανωτική Συμπεριφορά σε σχέση με το Πλαίσιο, τη Ψυχολογική Ενδυνάμωση και την Εργασιακή Ικανοποίηση, από ότι στους ομαδάρχες. Οι διαστάσεις Χαρισματική ηγεσία-Συμπεριφορές, Χαρισματική ηγεσία-Στάσεις και Εμπνευσμένη Παρακίνηση της Μετασχηματικής ηγεσίας, έχουν ισχυρότερη επίδραση στις εξαρτημένες μεταβλητές στους κοινοτάρχες, οι διαστάσεις Εμπνευσμένη Παρακίνηση και Διανοητική Διέγερση έχουν ισχυρότερη επίδραση στους ομαδάρχες και η διάσταση Ενδεχόμενες Ανταμοιβές της Συναλλακτικής ηγεσίας έχει την ισχυρότερη επίδραση στις παραπάνω μεταβλητές και στα δύο δείγματα της έρευνας. Επιπλέον, οι διαστάσεις Εμπνευσμένη Παρακίνηση και Ενδεχόμενες ανταμοιβές της Μετασχηματικής-Συναλλακτικής ηγεσίας, παρουσιάζουν «πτωτικό» αλυσιδωτό αποτέλεσμα μεταξύ των διοικητικών επιπέδων των κατασκηνώσεων. Μεταξύ των εξαρτημένων μεταβλητών, Οργανωτική Δέσμευση, Οργανωτική Συμπεριφορά σε σχέση με το Πλαίσιο, Ψυχολογική Ενδυνάμωση και Εργασιακή Ικανοποίηση, υπάρχει ισχυρή θετική σχέση και στα δύο δείγματα. Τέλος, η Μετασχηματική ηγεσία φαίνεται ότι είναι περισσότερο αποτελεσματική από τη Συναλλακτική, στη διαμόρφωση θετικών εργασιακών στάσεων και συμπεριφορών των στελεχών των παιδικών κατασκηνώσεων. Η παρούσα έρευνα, έχει θεωρητική και πρακτική αξία. Σε θεωρητικό επίπεδο, συνεισφέρει στην βαθύτερη κατανόηση της ποιότητας και των διαδικασιών της ηγεσίας και των επιδράσεων της στη διαμόρφωση των εργασιακών στάσεων και συμπεριφορών των στελεχών που παίζουν ζωτικό ρόλο στην αποτελεσματική λειτουργία των παιδικών κατασκηνώσεων. Σε εφαρμοσμένο επίπεδο, συμβάλλει όχι μόνο στην κατανόηση από τους ηγέτες των παιδικών κατασκηνώσεων του τρόπου με τον οποίο η ηγεσία επηρεάζει τις στάσεις και συμπεριφορές στο χώρο της εργασίας, αλλά επίσης και πως αυτή η διαδικασία αναπτύσσεται, μετασχηματίζεται και διαχέεται σε μια παιδική κατασκήνωση με τελικό αποτέλεσμα τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων.