Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός προγράμματος αυτο-ρύθμισης της μάθησης στη φυσική αγωγή

Abstract

The aim of the dissertation was the examination of self-regulated learning inelementary physical education. A social cognitive perspective of self-regulatedlearning was adopted for the design of five studies which examined the effectivenessof various self-regulatory processes. Participants in the five studies were 380 fifth andsixth grade students (168 boys, 212 girls) from 10 elementary schools. Amicroanalytic methodology was adopted and students participated in the studiesindividually, in pairs, or in small groups. Generally, the results showed that fifth andsixth grade students effectively used self-regulatory processes to enhance the learningof motor and sport skills in physical education. In particular, in the first study,students who practiced dart-throwing with social feedback and then with processgoals and self-recording displayed the highest performance, supporting theeffectiveness of the social cognitive model of self-regulated learning. The results ofthe second study showed a positive effect of self-recording on students’ dart-throwingperformance, while no difference among the different goal conditions (process,performance, combined goals) was found. The results of the third study showed thatself-talk had a positive effect οn students’ dart-throwing performance during goaldirectedpractice, supporting the hypothesis of the self-talk incorporation into thecyclical model of self-regulated learning. The results of the fourth study showed thatself-talk had a positive effect on performance. Instructional and motivational self-talkwere equally effective in the chest pass task, whereas motivational self-talk was moreeffective compared to instructional self-talk in the modified push-ups task, providingpartial support for the task-demand-oriented matching hypothesis. The results of thefifth study showed that the use of the reciprocal and the self-check styles had apositive effect on students’ chest pass accuracy and technique. Students’ recordingaccuracy in the reciprocal and self-check styles was moderate with a tendency tooverestimation of performance. In conclusion, the use of self-regulatory processes can enhance students’ learning and performance of motor and sport skills in elementaryphysical education. The social cognitive perspective is an appropriate framework forstudying self-regulated learning in physical education. Based on this approach and theresults of the present studies an instructional approach for teaching motor and sportskills in physical education was proposed. This approach includes instructions,modeling, practice with social feedback and self-directed practice with goals and selfmonitoring.

Σκοπός της διατριβής ήταν η μελέτη της αυτο-ρύθμισης της μάθησης αθλητικών καικινητικών δεξιοτήτων στη φυσική αγωγή στο δημοτικό. Ως θεωρητικό πλαίσιοχρησιμοποιήθηκε η κοινωνική γνωστική προσέγγιση αυτο-ρύθμισης της μάθησης, γιανα σχεδιαστούν πέντε έρευνες που εξέτασαν την αποτελεσματικότητα επιμέρουςδιαδικασιών αυτο-ρύθμισης. Συνολικά συμμετείχαν 380 μαθητές/τριες Ε΄ και Στ΄τάξης (168 αγόρια, 212 κορίτσια) 10 δημοτικών σχολείων. Χρησιμοποιήθηκε κυρίωςη μικροαναλυτική μέθοδος και οι μαθητές/τριες συμμετείχαν στις έρευνες ατομικά,σε ζευγάρια ή σε μικρές ομάδες. Από τα αποτελέσματα των ερευνών φάνηκε ότι οιμαθητές/τριες δημοτικού ήταν σε θέση να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικάδιαδικασίες αυτο-ρύθμισης και να ενισχύσουν τη μάθηση αθλητικών και κινητικώνδεξιοτήτων στη φυσική αγωγή. Πιο συγκεκριμένα, στην πρώτη έρευνα βρέθηκε ότι οιμαθητές/τριες που ασκήθηκαν στην αρχή με κοινωνική ανατροφοδότηση και στησυνέχεια με στόχους διαδικασίας και αυτο-καταγραφή είχαν την υψηλότερη επίδοσηστη ρίψη βέλους, υποστηρίζοντας την αποτελεσματικότητα του κοινωνικούγνωστικού μοντέλου των τεσσάρων επιπέδων ανάπτυξης της αυτο-ρύθμισης τηςμάθησης. Στη δεύτερη έρευνα βρέθηκε θετική επίδραση της αυτο-καταγραφής στηναπόδοση των μαθητών/τριών στη ρίψη βέλους, ενώ δεν βρέθηκαν διαφορές μεταξύτων μαθητών/τριών που έθεσαν διαφορετικού τύπου στόχους (στόχο διαδικασίας,απόδοσης, συνδυασμό στόχων διαδικασίας και απόδοσης). Στην τρίτη έρευναβρέθηκε ότι η χρήση της αυτο-ομιλίας στη διάρκεια στοχοκατευθυνόμενηςεξάσκησης είχε θετική επίδραση στην απόδοση των μαθητών/τριών στη ρίψη βέλους,υποστηρίζοντας την υπόθεση της εισαγωγής της αυτο-ομιλίας στη φάση απόδοσηςτου κυκλικού μοντέλου αυτο-ρύθμισης της μάθησης. Στην τέταρτη έρευνα βρέθηκεότι η αυτο-ομιλία είχε θετική επίδραση στην απόδοση. Η τεχνική και η παρακινητικήαυτο-ομιλία ήταν εξίσου αποτελεσματικές στην πάσα στήθους, ενώ η παρακινητικήαυτο-ομιλία ήταν πιο αποτελεσματική σε σύγκριση με την τεχνική στις τροποποιημένες κάμψεις, υποστηρίζοντας μερικά την υπόθεση ταιριάσματος τηςαυτο-ομιλίας με τις απαιτήσεις της δεξιότητας. Στην πέμπτη έρευνα βρέθηκε ότι τοαμοιβαίο στυλ και το στυλ αυτο-ελέγχου είχαν θετική επίδραση στην απόδοση τωνμαθητών/τριών στην ακρίβεια και στην τεχνική της πάσας στήθους. Η ακρίβειακαταγραφής της απόδοσης των συμμαθητών/τριών με το αμοιβαίο στυλ και της αυτο-καταγραφής με το στυλ αυτο-ελέγχου κυμάνθηκε σε μέτρια επίπεδα με τάσειςυπερεκτίμησης της απόδοσης. Συμπερασματικά, η χρήση διαδικασιών αυτο-ρύθμισηςμπορεί να ενισχύσει τη μάθηση αθλητικών και κινητικών δεξιοτήτων στη φυσικήαγωγή στο δημοτικό. Η κοινωνική γνωστική προσέγγιση αυτο-ρύθμισης της μάθησηςαποτελεί κατάλληλο θεωρητικό πλαίσιο για τη μελέτη της αυτο-ρύθμισης τηςμάθησης στη φυσική αγωγή. Με βάση την προσέγγιση αυτή και τα αποτελέσματατων ερευνών της διατριβής προτείνεται ότι η διδασκαλία αθλητικών και κινητικώνδεξιοτήτων στη φυσική αγωγή πρέπει να περιλαμβάνει διαδοχικά σύντομεςπροφορικές οδηγίες εκτέλεσης της δεξιότητας, την επίδειξή της, την άσκηση μεανατροφοδότηση και την αυτοκατευθυνόμενη άσκηση με στόχους και αυτο-παρακολούθηση.