Η διατροφή και οι κοινωνικές της χρήσεις στην περιοχή της Φλώρινας

Abstract

[…] Οι εξελίξεις που σημειώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο επηρεάζουν ακόμη και απομακρυσμένες περιοχές, στο βαθμό που αυτές έχουν πρόσβαση στα αστικά κέντρα και τα ΜΜΕ. Η περιοχή της Φλώρινας, παρά την αυξανόμενη αστικοποίηση ενός μέρους του πληθυσμού και τις ραγδαίες πολιτισμικές αλλαγές, παραμένει στο μεγαλύτερο μέρος της αγροτική: βασικές επαγγελματικές ασχολίες για τον πληθυσμό της υπαίθρου είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία. Παράλληλα, κυρίως στην ύπαιθρο και ως ένα βαθμό, επιβιώνει ο παραδοσιακός λαϊκός πολιτισμός, τόσο στο επίπεδο των πολιτισμικών πρακτικών, όσο και των διανοητικών προϊόντων. Η διαχρονική προσέγγιση των υλικών και των διανοητικών προϊόντων του λαϊκού πολιτισμού μέχρι και τα μέσα του 20ου αι., μπορεί να εστιάσει στους παράγοντες που συνέβαλαν στη μετεξέλιξη του πολιτισμικού πλαισίου: η ένταξη της περιοχής σε διαφορετικά κρατικά μορφώματα μέχρι και τις αρχές του 20ου αι., η υπαγωγή της περιοχής στα όρια της ελληνικής επικράτειας που σήμανε και την ένταξη του τοπικού πολιτισμικού αποθέματος στο ευρύτερο εθνικό πλαίσιο, οι πληθυσμιακές μεταβολές με την εγκατάσταση πληθυσμών από άλλες περιοχές του ελληνικού κράτους και των Βαλκανίων, της Μικράς Ασίας και του Πόντου κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1910 και του 1920, διεύρυναν την πολιτισμική ποικιλία, τις διαδικασίες πολιτισμικών ανταλλαγών αλλά και τη χάραξη πολιτισμικών ορίων· τα έκτακτα και πολεμικά γεγονότα του 1930 και του 1940 και η εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση στις δεκαετίες 1950, 1960 και 1970 επέφεραν πληθυσμιακές και κοινωνικές μεταβολές, συνακόλουθα και πολιτισμικές, ενώ οι εξελίξεις σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο στις δεκαετίες του 1980 και 1990, επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό τον τοπικό λαϊκό πολιτισμό. Η περιοχή της Φλώρινας κατοικείται από πληθυσμιακές ομάδες που εκκινούν από διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια αναφοράς. Οι ομάδες αυτές έχουν ήδη ένα κοινό παρελθόν 80 και πλέον ετών, στη διάρκεια του οποίου υπήρξαν πολιτισμικές ανταλλαγές, αλλά και χάραξη πολιτισμικών ορίων. Σκοπός της μελέτης αυτής είναι να διερευνηθούν ζητήματα που σχετίζονται με τη διατροφή και τις κοινωνικές της χρήσεις. Επιμέρους στόχοι: Ποιες είναι οι μαγειρικές πρακτικές και οι κοινωνικές χρήσεις της διατροφής σε κάθε ομάδα; Μέσω ποιων κοινωνικών δικτύων και εκδηλώσεων διαχέονται τα πολιτισμικά προϊόντα κάθε ομάδας; Σε ποιο βαθμό και με ποιους τρόπους υιοθετούνται ή απορρίπτονται τα προϊόντα των άλλων ομάδων; Ποιες είναι οι ψυχοσυναισθηματικές επενδύσεις των μελών των ομάδων στο διατροφικό τους πολιτισμό και ποιες οι αντιλήψεις τους για τον αντίστοιχο πολιτισμό των άλλων; […]