Παιδιά μεταναστών του Γυμνασίου: ο ρόλος του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος στη σχέση που αναπτύσσουν με το σχολείο

Abstract

This thesis constitutes a qualitative study of the school engagement developed by immigrants’ children at Junior High School (Gymnasium). The main question researched is how this engagement is moulded by educational environment. Students’ reports as well as their own perceptions are central, while the research exhibits their experiences within the Greek educational system. The students’ accounts contributed in selecting the material concerning behaviours, social interactions and learning procedures in the school environment. The academic engagement was examined in three different school units and it was separately analyzed for each one of them as it cannot be considered in isolation. The conclusion of the study is that the students’ academic engagement, regardless of their origin or performance, is reinforced in environments in which they adopt behaviours that promote their progress, maintain supportive relationships with fellow students and teachers and actively participate in the learning process. At the same time, through the immigrant children’s school engagement, the special characteristics of their development as students are depicted.

Η παρούσα διατριβή αποτελεί ποιοτική έρευνα της σχέσης που αναπτύσσουν με το σχολείο τα παιδιά των μεταναστών που φοιτούν στο Γυμνάσιο. Το κύριο ερευνητικό ερώτημα είναι πώς το εκπαιδευτικό περιβάλλον διαμορφώνει τη σχέση αυτή. Ο λόγος των μαθητών και η δική τους οπτική βρίσκεται στο επίκεντρο, ενώ η έρευνα αναδεικνύει τις εμπειρίες τους στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Μέσα από τις μαθητικές αφηγήσεις συγκεντρώθηκε το υλικό που αφορά τις συμπεριφορές, κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και μαθησιακές διαδικασίες στο σχολικό περιβάλλον. Η σχέση των μαθητών με το σχολείο εξετάστηκε σε τρεις διαφορετικές σχολικές μονάδες και αναλύθηκε ξεχωριστά για κάθε πλαίσιο-σχολική μονάδα, καθώς δε νοείται απομονωμένη από αυτό. Το συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι η σχέση του μαθητή με το σχολείο ανεξάρτητα από την καταγωγή ή την επίδοση, ενισχύεται σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα όπου ο μαθητής υιοθετεί συμπεριφορές που προάγουν τη σχολική του επιτυχία, διατηρεί υποστηρικτικές σχέσεις με συμμαθητές και καθηγητές και αποτελεί ενεργό υποκείμενο της μαθησιακής διαδικασίας. Παράλληλα μέσα από τη σχέση που αναπτύσσουν τα παιδιά των μεταναστών με το σχολείο, αποτυπώνονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μαθητικής τους πορείας.