Η εφαρμογή του θερμοκαυτηριασμού με ραδιοσυχνότητες (RF ablation) στη θεραπεία καλοήθων οστικών όγκων

Abstract

Aim: To retrospectively evaluate the efficacy of radiofrequency ablation as a curative method of benign bone tumors. Value of tumor parameters and post treatment imaging results was additionally assessed. Materials and Methods: 33 patients (23 male, 10 female 11-39 years mean age 22.5 years) with 33 benign bone tumors (29 osteoid osteomas three biopsy proved chondroblastomas and one biopsy proved osteoblastoma) were treated with radiofrequency ablation within a 6 year period. Lesions were located in the limbs (n: 27, 82%), the upper arm (n: 4, 12%) and two in the spine (n: 2, 6%). Intra-articular location was detected in 11 (33%) tumors. Diagnosis of osteoid osteomas was based on imaging and clinical criteria. Ablation was performed using a straight rigid or a multi-tined expandable RF electrode. Lesion size and location technical considerations clinical response complications and statistical analysis results were recorded. Results: 1) Technical success rate was ~ 100%. 2) Pain recurred only in three osteoid osteomas (9%). 3) Primary success rate was 91% and total secondary success rate was 94%. 4) Mean clinical follow up period was 28 months (range= 6-70 months). 5) There were two major complications (arthritis) and one minor (a mild skin bum). Statistical analysis (Kendall’s t-test) regarding 25 cases of osteoid osteomas with available. CT follow up revealed that: a) absence and/or minimal of post treatment ossification does not correlate with clinical outcome (P=0.14), b) post treatment ossification strongly correlated with long term (≥12 months) CT follow up (P=0.014), c) the size of osteoid osteomas (>7mm) showed an intense negative correlation with location parameters (P=0.001, 0.003) and tend to correlate with pre-existing calcifications (P=0.086). Conclusions: Percutaneous radiofrequency ablation is an effective and safe treatment for osteoid osteomas. CT findings cannot solely differentiate between treatment successes and failures. Certain parameters like size, location and calcifications of osteoid osteomas can help in understanding their pathogenesis. It is also suggested that radiofrequency ablation when correctly performed could be included in the treatment algorithm of selected

Στόχος: Η αναδρομική μελέτη της θεραπευτικής επίδρασης της θερμοκαυτηρίασης μεραδιοσυχνότητες σε καλοήθεις οστικούς όγκους και η ανάδειξη πιθανών συσχετίσεων τωναπεικονιστικών αποτελεσμάτων μετά τη θερμοκαυτηρίαση με άλλες παραμέτρους των υπό μελέτη οστικών όγκων. Μεθοδολογία: 33 ασθενείς (23 άντρες, 10 γυναίκες μέσης ηλικίας 22,5 έτη) με συνολικά 33 καλοήθεις οστικούς όγκους (29 οστεοειδή οστεώματα /3 χονδροβλαστώματα/1 οστεοβλάστωμα) υποβλήθηκαν σε διαδερμική θερμοκαυτηρίαση με ραδιοσυχνότητες. Η διάγνωση των οστεοειδών οστεωμάτων στηρίχθηκε αποκλειστικά σε ακτινολογικά και κλινικά κριτήρια, ενώ για τα χονδροβλαστώματα και το οστεοβλάστωμα πραγματοποιήθηκε βιοψία. Σε όλους τους όγκους η θερμοκαυτηρίαση πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ενός ευθέος ή εκπτυσσόμενου RF ηλεκτροδίου. Μελετήθηκαν η εντόπιση και το μέγεθος των όγκων, τα ποσοστά κλινικής και τεχνικής επιτυχίας της μεθόδου, οι υποτροπές, οι επιπλοκές καθώς και τα αποτελέσματα της στατιστικής ανάλυσης.Αποτελέσματα: 1) Ποσοστό τεχνικής επιτυχίας ~ 100% (33/33). 2) Ποσοστό υποτροπών 9% (3/33). 3) Ποσοστά κλινικής επιτυχίας μετά την 1η RF συνέδρια 91% (30/33) και μετά τη 2η RF συνέδρια 94% (31/33). 4) Μέση τιμή follow up 28 μήνες. 5) Μια ελάσσονα (έγκαυμα 1° βαθμού) και δύο μείζονες (αρθρίτιδες) επιπλοκές. Η στατιστική ανάλυση (Kendall’s t-test). Για τα οστεοειδή οστεώματα έδειξε ότι: α) Η απουσία ή και ο ελάχιστος βαθμός εσωτερικής «οστεοποίησης» μετά τη θεραπεία δεν συσχετίζεται με το κλινικό αποτέλεσμα (Ρ=0.14). β) Η εσωτερική «οστεοποίηση» της «φωλεάς» συσχετίζεται έντονα με την μεγάλη (≥12 μήνες) διάρκεια του CT follow up (Ρ=0.014). γ) Το μεγάλο μέγεθος των οστεοειδών οστεωμάτων (>7 χιλ.) συσχετίζεται έντονα αρνητικά με την φλοιώδη (Ρ=0.001), την εξωαρθρική (Ρ=0.003) και την διαφυσιακή εντόπιση (Ρ=0.001) και τείνει να συσχετίζεται παρουσία εσωτερικών αποτιτανώσεων προ θεραπείας. Συμπεράσματα: Η διαδερμική θερμοκαυτηρίαση με ραδιοσυχνότητες (RF Ablation) είναι μία αποτελεσματική και ασφαλής θεραπευτική επιλογή για τα οστεοειδή οστεώματα. Η αξιολόγηση της κλινικής πορείας και όχι η απεικόνιση είναι το καλύτερο κριτήριο για να γίνει διάκριση μεταξύ των ασθενών με καλή ή όχι κλινική έκβαση. Παράμετροι όπως το μέγεθος, η θέση και η παρουσία εσωτερικών αποτιτανώσεων δύναται να βοηθήσουν στην κατανόηση της παθογένεσης των οστεοειδών οστεωμάτων. Η μέθοδος σε επιλεγμένες περιπτώσεις μπορεί να εφαρμοστεί επιτυχώς και σε άλλους καλοήθεις οστικούς όγκους όπως τα χονδροβλαστώματα και τα οστεοβλαστώματα.