Προσδιορισμός παραγόντων κινδύνου για την εμφάνιση μεταβολικού συνδρόμου στην ενήλικη ζωή σε έμβρυα και νεογνά με ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης

Abstract

This thesis consists of two parts, the GENERAL and the SPECIFIC. The General Part includes the following chapters: I. Intrauterine growth restriction (IUGR). This part refers to the history, definition, epidemiology of IUGR and the clinical importance of distinguishing IUGR from SGA (small for gestational age) neonates, the stages of intrauterine growth and the types of IUGR. Special emphasis is given to the etiology of IUGR from the mother, fetus, placenta, genetic and endocrine factors. The diagnostic methods used to detect IUGR by defining gestational age, by clinical (abdominal palpation, symphysis-fundal height) or imaging procedures (ultrasonographically estimated fetal weight and amniotic fluid volume, three dimensional ultrasonography, Doppler velocimetry, increased ratio HC/AC, assessment of placenta) are analyzed. The importance of customized fetal growth charts and the distinction of symmetric vs. asymmetric IUGR for future prognosis, is highlighted. Finally, this part refers to the prevention of IUGR depending on time and mode of delivery, to the treatment and postnatal management, while morbidity, short and long term consequences, as well as the relation to adult’s diseases and mortality rates are also discussed. ΙΙ. IUGR and the Metabolic Syndrome In this chapter the history of previous definitions of the metabolic syndrome and the existing definition are reported (WHO, European Group for the Study of Insulin Resistance, ATPIII, IDF ). Also the history of the correlation between IUGR and metabolic syndrome, based on some important studies, the pathophysiology and the metabolic mechanisms of IUGR which explain this correlation as well as the existing hypotheses (thrifty phenotype hypothesis, thrifty genotype hypothesis, fetal insulin hypothesis, fetal salvage hypothesis, catch-up growth hypothesis, fetal programming, fetal origins of adult disease theory, developmental origins of adult disease, Developmental Origins of Health and Disease (DOHaD) concept ) concerning this correlation are analyzed. Finally, this part refers to the metabolic mechanisms of IUGR and the role of catch-up growth and glucocorticoids. ΙΙΙ. Leptin, Adiponectin, Ghrelin and their role in Intrauterine Growth Restriction. In this chapter are analyzed the structure, the synthesis, the functions, the clinical significance of leptin, adiponectin and ghrelin. Finally their role in pregnancy as well as in IUGR are reported. [...]

Η διατριβή αποτελείται από το ΓΕΝΙΚΟ και το ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ. Το Γενικό μέρος περιλαμβάνει τα κεφάλαια: Ι. Eνδομήτρια Υπολειπόμενη Αύξηση (ΕΥΑ)-Intrauterine growth restriction. (IUGR). Γίνεται ιστορική αναδρομή και δίνεται ο ορισμός της ΕΥΑ (και η σημασία της διάκρισης του ΕΥΑ από το small for gestational age-SGA νεογνό), καθώς και επιδημιολογικά δεδομένα. Αναφέρονται τα στάδια της ενδομήτριας αύξησης και οι τύποι της ΕΥΑ. Αναλύεται εκτενώς η αιτιολογία της ΕΥΑ από τη μητέρα, το έμβρυο, τον πλακούντα, τους γενετικούς και ενδοκρινικούς παράγοντες. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη διάγνωση της ΕΥΑ, με τον προσδιορισμό της ηλικίας κύησης, με κλινικές μεθόδους [ψηλάφηση των κοιλιακών τοιχωμάτων-χειρισμοί Λεοπόλδου, μέτρηση της απόστασης από τον πυθμένα της μήτρας ως την ηβική σύμφυση (symphysis-fundal height, S-F height)], με απεικονιστικές μεθόδους (υπερηχογραφικός προσδιορισμός του εμβρυϊκού βάρους και του όγκου του αμνιακού υγρού, τρισδιάστατη υπερηχογραφία-3D, Doppler υπερηχογραφία, βαθμολόγηση του πλακούντα, αυξημένος λόγος HC/AC), και τονίζεται η σημασία των καμπυλών εμβρυικής αύξησης και της διάκρισης της συμμετρικής από την ασύμμετρη ΕΥΑ για την πρόγνωση του εμβρύου. Αναφέρονται τρόποι πρόληψης ανάλογα με την επιλογή του χρόνου και του είδους του τοκετού. Αναλύεται η αντιμετώπιση της κύησης με ΕΥΑ και στη συνέχεια αναφέρονται διάφορες θεραπευτικές μέθοδοι που έχουν κατά καιρούς προταθεί για την αντιμετώπιση της ΕΥΑ, η αντιμετώπιση του νεογνού μετά τη γέννηση και τα άμεσα προβλήματα νεογνών με ΕΥΑ. Αναφέρεται η έκβαση μετά τη νεογνική περίοδο σε παιδιά με ΕΥΑ, όπου δίνονται στοιχεία για τη νοσηρότητα και τις επιπλοκές της ΕΥΑ (βραχυ- και μακροπρόθεσμες σχέση με νόσους ενηλίκων) και τη σχετιζόμενη με ΕΥΑ θνησιμότητα. ΙΙ. EYA και Μεταβολικό Σύνδρομο. Γίνεται ιστορική αναδρομή της έννοιας του μεταβολικού συνδρόμου και δίνονται οι ορισμοί που έχουν προταθεί μέχρι αυτόν που ισχύει σήμερα (WHO, European Group for the Study of Insulin Resistance, ATPIII, IDF ). Γίνεται ιστορική αναδρομή της συσχέτισης μεταξύ ΕΥΑ και μεταβολικού συνδρόμου, αναφέρονται οι βασικές μελέτες πάνω στις οποίες βασίστηκε αυτή η συσχέτιση καθώς και η παθοφυσιολογία της ΕΥΑ που οδηγεί στη συσχέτιση αυτή. Αναλύονται οι υποθέσεις για τη διερεύνηση του υποκείμενου παθογενετικού μηχανισμού της συσχέτισης ΕΥΑ και μεταβολικού συνδρόμου (υπόθεση του λιτού φαινοτύπου, υπόθεση του λιτού γονότυπου, υπόθεση της εμβρυϊκής ινσουλίνης, υπόθεση της «σωτηρίας» του εμβρύου, υπόθεση της αναπληρωματικής αύξησης, υπόθεση του εμβρυϊκού προγραμματισμού, υπόθεση της εμβρυϊκής προέλευσης των νοσημάτων των ενηλίκων). Ακολούθως, γίνεται αναφορά στους μεταβολικούς μηχανισμούς που συνδέουν την ΕΥΑ με νόσους ενηλίκων. Τέλος, αναφέρονται ο ρόλος της αναπληρωματικής αύξησης και των γλυκοκορτικοειδών. ΙΙΙ. Λεπτίνη, Αντιπονεκτίνη, Γκρελίνη και o ρόλος τους στην ΕΥΑ. Στο κεφάλαιο αυτό αναλύονται η δομή, η σύνθεση, οι λειτουργίες, η κλινική σημασία της λεπτίνης, της αντιπονεκτίνης και της γκρελίνης. Αναφέρεται ο ρόλος τους στην κύηση καθώς και στην ΕΥΑ. [...]