Σύγκριση πιθανών παραγόντων αγγειακής βλάβης σε παιδιά με διαταραχή της αναπνοής του ύπνου πριν τη βραδινή κατάκλιση και μετά την πρωϊνή αφύπνιση

Abstract

Introduction: Pediatric studies have identified correlation between sleep disordered breathing (SDB) and inflammatory processes, metabolic dysfunction that may increase the risk of atherosclerotic disease in adulthood. Purpose: To measure overnight changes in serum levels of fibrinogen, CRP and insulin in S.D.B. who underwent polysomnography. Patients and Methods: The study was conducted in 3 phases. Phase 1: polysomnography and measurement of evening and morning fibrinogen levels. Phase 2: polysomnography and measurement of evening and morning CRP levels. Phase 3: polysomnography and measurement of evening and morning insulin levels. In each phase, subjects were divided into 3 subgroups according of SDB. Results: Morning levels of fibrinogen in the group of children with AHI>5 episodes/hour were 312,8 ± 57,8 mg/dL, and evening levels were 294 ± 41,9 mg/dl (p=0.01). In the group with AHI 2-5 episodes/hour morning fibrinogen values were 290,9 ± 57,5 mg/dL, and night values were 281 ± 56,1 mg/dL (p=0.01). In the group with AHI<2 episodes/hour, morning values were 284,1 ± 55,6 mg/dL and evening 278,1±54 mg/d (p>0.05). Children with AHI>5 episode/hour had a higher change of fibrinogen during the night compared to the group with AHI<2 episode/hour (p<0.05 Mann-Whithey U-test). Correlations of % change in fibrinogen during the night with apnea-hypopnea index (p=0.038) and with desaturation index (p=0.049), were statistically significant. In phase 2, 56 children were studied. There was no significant difference between evening and morning CRP levels (p>0,05). Morning levels of CRP were significantly associated with body mass index (p=0,01) but not with polysomnography indices. In the third phase 60 children were recruited. Less than 10% of all children were obese. Although there was a tendency for lower insulin levels in the morning, evening and morning insulin values did not differ significantly in any of the subgroups (p>0,05). Morning insulin levels were significantly associated with body mass index (p<0,001), but not with polysomnography indices. CONCLUSIONS: Obstructive breathing disordered sleep in childhood is associated with an overnight increase in fibrinogen plasma concentration. However, severity of SDB in Greek children does not seem to affect CRP or fasting insulin levels.

Εισαγωγή: Παιδιατρικές μελέτες βρήκαν συσχέτιση μεταξύ του συνδρόμου αποφρακτικών απνοιών-υποπνοιών (ΣΑΑΥ) με μηχανισμούς φλεγμονής και μεταβολικής δυσλειτουργίας, οι οποίοι ενδεχομένως αυξάνουν τον κίνδυνο για ανάπτυξη αθηρωματικής νόσου. Σκοποί: Η μέτρηση των επιπέδων ινωδογόνου, CRP και ινσουλίνης σε παιδιά με ΣΑΑΥ πριν τη βραδινή κατάκλιση και μετά την πρωινή αφύπνιση και η συσχέτιση της μεταβολής των επιπέδων αυτών με δείκτες βαρύτητας του ΣΑΑΥ. Ασθενείς μέθοδοι: Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 3 φάσεις. Φάση 1: μελέτη ύπνου και μέτρηση βραδινών και πρωινών επιπέδων ινωδογόνου (πρώτη ομάδα ασθενών). Φάση 2: μελέτη ύπνου και μέτρηση βραδινών και πρωινών επιπέδων CRP (δεύτερη ομάδα ασθενών). Φάση 3: μελέτη ύπνου και μέτρηση βραδινών και πρωινών επιπέδων ινσουλίνης (τρίτη ομάδα ασθενών). Και στις 3 φάσεις της μελέτης τα άτομα της κάθε ομάδας ασθενών για τους σκοπούς της στατιστικής ανάλυσης ταξινομήθηκαν σε 3 υπο-ομάδες με βάση τη βαρύτητα του ΣΑΑΥ. Για τη σύγκριση των ομάδων ως προς ποσοτικά χαρακτηριστικά χρησιμοποιήθηκε η δοκιμασία ANOVA, ενώ ως προς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά η δοκιμασία χ2. Αποτελέσματα: Στη φάση 1 πήραν μέρος 70 παιδιά. Τα πρωινά επίπεδα ινωδογόνου στην ομάδα παιδιών με ΔΑΥ>5 επεισόδια /ώρα ήταν 312,8 ± 57,8 mg/dL έναντι 294 ± 41,9 mg/dl το βράδυ (p=0.01). Στα παιδιά με ΔΑΥ 2-5 επεισόδια /ώρα οι πρωινές τιμές ινωδογόνου ήταν 290,9 ± 57,5 mg/dL έναντι των βραδινών τιμών 281 ± 56,1 mg/dL (p=0.01). Στην ομάδα με ΔΑΥ<2 επεισόδια /ώρα, οι πρωινές τιμές ήταν 284,1 ± 55,6 mg/dL και οι βραδινές 278,1 ± 54 mg/d (p>0.05). Οι 3 ομάδες δεν διέφεραν ως προς την % μεταβολή του ινωδογόνου στη διάρκεια της νύχτας: p=0.08. Η ομάδα με ΔΑΥ >5 επεισόδια /ώρα είχε υψηλότερη μεταβολή του ινωδογόνου στη διάρκεια της νύχτας σε σχέση με την ομάδα με ΔΑY (p<0.05). H συσχέτιση της % μεταβολής του ινωδογόνου στη διάρκεια της νύκτας με το δείκτη απνοιών-υποπνοιών (p=0.038) και το δείκτη αποκορεσμών (p=0.049) ήταν στατιστικά σημαντική. Στη φάση 2 πήραν μέρος 56 παιδιά. Η διαφορά πρωινών και βραδινών επιπέδων CRP μέσα στην ίδια ομάδα δεν ήταν στατιστικά σημαντική (p>0,05). Οι 3 ομάδες δεν διέφεραν ως προς την % μεταβολή της CRP στη διάρκεια της νύκτας (p>0,05). Έγινε συσχέτιση των πρωινών επιπέδων CRP (φυσικός λογάριθμος των τιμών CRP) με τους δείκτες της πολυκαταγραφικής μελέτης και το δείκτη μάζας σώματος και διαπιστώθηκε ότι τα πρωινά επίπεδα της CRP είχαν σημαντική συσχέτιση με το δείκτη μάζας σώματος (p=0.01), όχι όμως και με τους δείκτες της πολυκαταγραφικής μελέτης ύπνου. Στην τρίτη φάση πήραν μέρος 60 παιδιά. Λιγότερα από 10% των παιδιών αυτών ήταν παχύσαρκα. Συγκρίθηκαν τα πρωινά με τα βραδινά επίπεδα ινσουλίνης μέσα στην ίδια ομάδα και δεν διαπιστώθηκαν διαφορές. Για τις συγκρίσεις των 3 ομάδων ως προς την % μεταβολή της ινσουλίνης στη διάρκεια της νύκτας δεν διαπιστώθηκε σημαντική διαφορά (p=0.39). Τα πρωινά επίπεδα ινσουλίνης είχαν σημαντική συσχέτιση με τον δείκτη μάζας σώματος (p<0.001), όχι όμως με τους δείκτες της πολυκαταγραφικής μελέτης (p>0.05). Συμπεράσματα: Η αποφρακτική διαταραχή της αναπνοής στον ύπνο κατά την παιδική ηλικία σχετίζεται με αύξηση της συγκέντρωσης του ινωδογόνου στο πλάσμα στη διάρκεια της νύκτας. Αντίθετα η βαρύτητα της διαταραχής της αναπνοής στον ύπνο δεν συσχετίζεται με μεταβολές των επιπέδων ή των συγκεντρώσεων CRP στον ορό.