Η ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 19ΟΥ ΑΙΩΝΑ: Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

Abstract

ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΤΟ ΕΥΡΥΤΕΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΕ ΤΟΣΟ ΤΗ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΟΣΟ ΚΑΙΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΜΕ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ, Η ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΑΥΤΗ ΥΛΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 19ΟΥ ΑΙΩΝΑ. ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ (ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΩΝ) ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΤΑΙ ΟΤΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΙΔΡΥΜΑΤΙΚΟΥ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΚΟΙΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ, ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΝΑΛΟΓΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ. ΤΑ ΚΟΙΝΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΤΟ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ Η ΦΤΩΧΕΙΑ ΕΤΕΙΝΕ ΝΑ ΤΑΥΤΙΣΤΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΜΠΕΛΙΑ, ΤΗΝ ΑΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ. ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΕΝΤΟΠΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΔΕΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΗΚΕ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΕΣ Σ'ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ. ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ, ΠΟΥ ΣΥΝΕΒΑΛΑΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ, ΚΑΘΟΡΙΣΑΝ ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΒΑΘΜΟ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ, Η ΟΠΟΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΑΝΟΧΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΕΙΚΕΙΑΣ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΕΠΟΝΟΜΑΖΟΜΕΝΗ "ΑΝΑΞΙΑ" ΦΤΩΧΕΙΑ.

THE OBJECTIVE OF THE PRESENT STUDY WAS TO INVESTIGATE HOW THE WIDER SOCIAL AND POLITICAL CONTEXT IN THE LAST DECADES OF 19TH CENTURY GREECE DETERMINED BOTH THE STRUCTURE AND FUNCTION OF PHILANTHROPY. A THOROUGH EXAMINATION OF PUBLISHED MATERIAL AND UNPUBLISHED DOCUMENTS REVEALED THAT THE PHILANTHROPY PRACTICES IN GREECE SHARE COMMON FEATURES WITH THOSE ADVOCATED IN WESTERN EUROPE. IN BOTH CASES THE PHILANTHROPIC INTEREST HAD EMERGED AS A RESULT OF MAJOR CHANGES IN SOCIAL ATTITUDES CONCERNING POVERTY WHICH TENDED TO IDENTIFY IT WITH IDLENESS AND THREAT OF THE SOCIAL ORDER. IN CONTRAST, THE SERVICES OFFERED IN THE19TH CENTURY ATHENS /GREECE WERE ONLY PARTLY INFLUENCED BY THE ABOVE MENTIONED ATTITUDES SINCE THERE WAS MAJOR OPPOSITION TO THOSE ATTITUDES BY THE WIDERSOCIAL SETTING. THUS, IT IS ARGUED, THAT THE QUALITY AND QUANTITY OF PHILANTHROPIC MOVEMENT OF THE TIME WAS INFLUENCED BY TRADITIONAL ATTITUDES FAVORING UNDISCRIMINATED CHARITY AND, AS A RESULT, WAS CHARACTERIZED BY TOLERANCE AND COMPASSION EVEN TO THE SO CALLED UNDESERVING POOR.