Στρατιωτική ιστοριογραφία και εκπαίδευση στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων

Abstract

The subject of this doctoral thesis is the teaching of Military History at the Hellenic Army Academy “Evelpidon”, with the aim of studying the evolution of military historiography, through the quantitative and qualitative analysis of the books used as aids for the course, but also the evolution of its teaching, that is, the way in which it was taught as a subject to the Cadets (Evelpides). The title “Military History” is in itself ambiguous, and it must be considered from the outset that it is treated differently within, and differently outside, the context of military education. Furthermore, as a subject of military education, it has also been transformed since it was first offered as an autonomous subject at the Military Cadet School. With regard to the military history didactics, the teaching methodology is examined, as well as the goal of cultivating critical thinking and finally the specific ethical value approach of the course based on military needs, in order to enable reaching safe, as far as possible, military conclusions from its study. For this reason, History is separated from the history taught, and historians from the teachers, through a series of important differences that are identified between them. Also, in the cognitive part, the search for information is studied on the one hand and the conclusions that arise from its analysis on the other. Thus, the usefulness of teaching military history to the military is explained and in particular the importance of the analysis of military operations in military education. However, beyond highlighting the way military operations are analyzed, "controversial" events outside the field of applied military history are sought that are either highlighted or silenced, and through them, protagonists are presented as examples, either to be imitated or avoided. At the same time, the individuals who wrote the books, founded, and taught the subject of military history over the years are presented, in an effort to record their work, something that had not happened before, with the aim of presenting their scientific background, highlighting their work, and above all, perpetuating as much as possible, their memory.

Αντικείμενο της παρούσας διδακτορικής διατριβής αποτελεί η διδασκαλία της Στρατιωτικής Ιστορίας στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Βασικός σκοπός είναι η μελέτη της εξέλιξης της στρατιωτικής ιστοριογραφίας, μέσω της ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης των συγγραμμάτων που χρησιμοποιήθηκαν ως βοηθήματα για το μάθημα, αλλά και της εξέλιξης της διδακτικής της, δηλαδή του τρόπου με τον οποίο διδάχθηκε ως μάθημα στους Ευέλπιδες. Ο τίτλος «Στρατιωτική Ιστορία» είναι από μόνος του ασαφής και πρέπει να θεωρείται εξαρχής ότι αντιμετωπίζεται διαφορετικά εντός και εκτός του πλαισίου της στρατιωτικής εκπαίδευσης. Επιπλέον, και ως αντικείμενο της στρατιωτικής εκπαίδευσης έχει μετασχηματιστεί από τότε που διδάχθηκε για πρώτη φορά ως αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο στη Σχολή Ευελπίδων. Σε ό,τι αφορά στη διδακτική της Στρατιωτικής Ιστορίας εξετάζονται: η διδακτική μεθοδολογία, οι στόχοι της, με έμφαση στην καλλιέργεια κριτικής σκέψης και τέλος η ειδική ηθική αξιακή προσέγγιση του μαθήματος με βάση τις στρατιωτικές ανάγκες. Με βάση αυτό το σχήμα και προκειμένου να είναι εφικτή η κατάληξη σε ασφαλή, κατά το δυνατό, συμπεράσματα, διαχωρίζονται η Ιστορία από τη διδασκόμενη ιστορία και οι συγγραφείς ιστορικοί από τους διδάσκοντες την ιστορία. Μέσω αυτού του διαχωρισμού, εντοπίζονται, οι διαφορές που αφορούν στην ιστοριογραφία από τη μία πλευρά και στα συμπεράσματα που προκύπτουν από την ανάλυσή της από την άλλη. Με το τρόπο αυτό, εξηγείται η χρησιμότητα της διδασκαλίας της Στρατιωτικής Ιστορίας για τους στρατιωτικούς και ειδικότερα η σπουδαιότητα της ανάλυσης των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη στρατιωτική εκπαίδευση. Πέρα ωστόσο από την ανάδειξη του τρόπου ανάλυσης των στρατιωτικών επιχειρήσεων, αναζητούνται «επίμαχα» συμβάντα έξω από το πεδίο της εφαρμοσμένης Στρατιωτικής Ιστορίας, που είτε αναδεικνύονται είτε αποσιωπώνται και μέσω αυτών προβάλλονται πρόσωπα - πρωταγωνιστές ως παραδείγματα, είτε προς μίμηση είτε προς αποφυγή. Παράλληλα, καταγράφονται τα πρόσωπα που έγραψαν τα συγγράμματα, θεμελίωσαν, ή και απλά δίδαξαν το μάθημα της Στρατιωτικής Ιστορίας όλα αυτά τα χρόνια. Η καταγραφή αυτή αποτελεί μια προσπάθεια να αναδειχθεί το έργο τους, κάτι που δεν είχε συμβεί μέχρι τώρα και έχει ως σκοπό, να παρουσιαστεί το επιστημονικό υπόβαθρό τους και κυρίως να διασφαλιστεί, κατά το δυνατό, η μνήμη τους.