Το στρατιωτικό σώμα των πελταστών την κλασική εποχή (5ος αιώνας π.Χ. έως το 349 π.Χ.)

Abstract

This thesis has the following objectives: First, to search for and identify warriors of earlier periods who had javelin throwing as a key activity in warfare. At the same time, an attempt will be made to contrast their equipment and armament with the corresponding equipment and armament of the throwers in order to identify any similarities between them, with due regard to the analogies. Furthermore, it is to be studied when, where and why the ancient Greeks began to fight in this particular way. This approach will be done by using literary evidence, where it survives, but also by using archaeological finds, in order to cross-check this information, if possible. Secondly, a thorough presentation of the battles in which the Peltasts participated will be made, in order to assess the contribution of the Peltasts to the final outcome of the specific battles. In other words, the effectiveness and influence of the infantrymen on the battlefields will be examined. Thirdly, the contribution of the peltasts to the development of the tactical and strategic approach of the ancient Greeks to war will be examined. Did the participation of the peltasts in the battles influence the tactical and strategic perception of the ancient Greeks? In what way did this happen and under what conditions did this happen? These are some of the questions that will be asked. Fourthly, the ethnological origins of the participants in the military corps of the Peltasts will be sought wherever possible, in order to ascertain whether the military corps of the Peltasts were mercenary corps or whether they were military corps composed of citizens of the Greek city-states. Fifthly, the contribution of the Peltasts to the development of ancient Greek military technology will be investigated, with the development of new weapons and shields that are exclusively related to the military corps of the Peltasts. This could be done by using both literary evidence and archaeological finds in order to cross-check the findings as far as possible. This dissertation consists of eight (8) chapters including the introduction where the above is discussed, and there are six (6) other chapters which include a chronology, lists, and bibliography. An evaluative hierarchy of the literary evidence related to the military corps of the Pelastasgians and Spearmen is provided. Immediately afterwards follows a chapter devoted to the Homeric world, because it is in this period that the use of telegraphic weapons, such as the spear of the Peltasts, is identified for the first time, while at the same time written evidence of the same period is preserved. Homer's epics in combination with the archaeological finds of the period provide enough information both about the equipment of the Homeric heroes and about the way they fought. Thus, at the end of this chapter, a comparison is made with the equipment and armament of the Peltasts and their way of fighting, in order to identify the common elements between Homeric warriors and Peltasts. The next chapter is devoted to the presence of the Peltasts in the battles of the Peloponnesian War. These are presented in detail, as there are surviving literary accounts with descriptions of them. The role of the peltasts and their contribution to the outcome of each battle is then examined. Apart from the above, the ethnological origin of these men is examined for as many cases as there is available evidence so that, if possible, conclusions can be drawn from this fact as well. After the listing of all the battles of the Peloponnesian War in which bodies of spearmen and pikemen participated, an attempt is made to assess the contribution of the pikemen to the development of the Greeks' martial art in the 5th century, as well as their contribution to the development of the tactical and strategic art of the ancient Greeks. The next chapter presents the battles fought by the Peltasts in the context of Cyrus' campaign. First, the numerical proportion of the soldiers who participated in it is presented. Then, the ethnic composition of the Peltasts and their connection with regions of Greece is recorded. Immediately afterwards, each battle in which the Peltasts participated is listed. Their role in these battles and their contribution to the final outcome of the battle is then recorded. After completing the presentation of the battles associated with the Peltasts, the chapter concludes with an overall assessment of the contribution of the Peltasts to the Myrian campaign. The sixth chapter deals with the activity of the peltasts during the first half of the fourth century. This chapter also has a similar structure to the two previous ones, presenting the battles and the role of the peltasts in them, and finally a-evaluating the contribution of the peltasts to their outcome. In addition, this chapter includes a detailed presentation and evaluation of the reforms of the Iphikrates. The seventh chapter focuses on the depictions of fossils on vases. The causes of this phenomenon are analysed, and all possible variations of the iconographic type of the Peltasts are presented, which as a whole are linked to the region of Thrace, where the military corps of the Peltasts appeared. Finally, the eighth chapter draws the final conclusions about the Peltasts. The objective difficulties that arose during the scientific research are recorded and directions for future research are suggested.

Η παρούσα διατριβή έχει τους παρακάτω στόχους: Πρώτον, την αναζήτηση και τον εντοπισμό πολεμιστών προγενέστερων περιόδων οι οποίοι είχαν τη ρίψη των ακοντίων ως βασική δραστηριότητα στο πλαίσιο του πολέμου. Ταυτόχρονα θα γίνει απόπειρα αντιπαραβολής της εξάρτυσης και του οπλισμού αυτών με την αντίστοιχη εξάρτυση και οπλισμό των πελταστών για να εντοπιστούν τυχόν ομοιότητες μεταξύ αυτών, τηρουμένων των αναλογιών. Επί πλέον πρόκειται να μελετηθεί το πότε, που και γιατί οι αρχαίοι Έλληνες άρχισαν να πολεμούν με το συγκεκριμένο τρόπο. Αυτή η προσέγγιση θα γίνει με τη χρήση γραμματειακών μαρτυριών, όπου σώζονται, αλλά και τη χρήση αρχαιολογικών ευρημάτων, ούτως ώστε να διασταυρωθούν αυτές οι πληροφορίες, αν είναι δυνατόν. Δεύτερον, θα γίνει η ενδελεχής παρουσίαση των μαχών στις οποίες συμμετείχαν οι πελταστές, για να αξιολογηθεί η συνεισφορά των πελταστών στην τελική έκβαση των συγκεκριμένων μαχών. Θα εξεταστεί με άλλα λόγια η αποτελεσματικότητα και η επιρροή των πελταστών στα πεδία των μαχών. Τρίτον, θα εξεταστεί η συνεισφορά των πελταστών στην εξέλιξη της τακτικής και στρατηγικής προσέγγισης των αρχαίων Ελλήνων στον πόλεμο. Επηρέασε η συμμετοχή των πελταστών τις μάχες την τακτική και στρατηγική αντίληψη των αρχαίων Ελλήνων; Με ποιο τρόπο έγινε αυτό και κάτω από ποιες προϋποθέσεις συνέβη κάτι τέτοιο; Αυτά είναι ορισμένα από τα ερωτήματα που θα τεθούν. Τέταρτον, θα αναζητηθεί η εθνολογική προέλευση των συμμετεχόντων στα στρατιωτικά σώματα των πελταστών όπου αυτό μπορεί να καταστεί εφικτό, για να εξακριβωθεί αν τα στρατιωτικά σώματα των πελταστών ήταν σώματα μισθοφόρων ή ήταν στρατιωτικά σώματα αποτελούμενα από τους πολίτες των ελληνικών πόλεων κρατών. Πέμπτον, θα διερευνηθεί η συμβολή των πελταστών στην ανάπτυξη της αρχαίας ελληνικής στρατιωτικής τεχνολογίας με την ανάπτυξη νέων όπλων αλλά και ασπίδων που σχετίζονται αποκλειστικά με το στρατιωτικό σώμα των πελταστών. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με τη χρήση τόσο γραμματειακών μαρτυρίων όσο και αρχαιολογικών ευρημάτων ούτως, ώστε να διασταυρωθούν τα ευρήματα στο μέτρο του δυνατού. Η παρούσα διδακτορική διατριβή περιλαμβάνει οκτώ (8) κεφάλαια συμπεριλαμβανομένης και της εισαγωγής όπου αναλύονται τα παραπάνω, ενώ υπάρχουν και άλλα έξι (6) κεφάλαια τα οποία περιλαμβάνουν χρονολόγιο, καταλόγους, καθώς και τη βιβλιογραφία. Αρχικά γίνεται αξιολογική ιεράρχηση των γραμματειακών μαρτυριών που σχετίζονται με το στρατιωτικό σώμα των πελταστών και των ακοντιστών. Αμέσως μετά ακολουθεί ένα κεφάλαιο αφιερωμένο στον Ομηρικό κόσμο, γιατί σε αυτήν την περίοδο εντοπίζεται για πρώτη φορά η χρήση τηλεβόλων όπλων, όπως το ακόντια των πελταστών, ενώ ταυτόχρονα σώζο-νται γραπτές μαρτυρίες της ίδιας περιόδου. Τα έπη του Ομήρου σε συνδυασμό με τα αρχαιολογικά ευρήματα της περιόδου προσφέρουν αρκετές πληροφορίες τόσο για την εξάρτυση των Ομηρικών ηρώων όσο και για τον τρόπο μάχης αυτών. Έτσι στο τέλος του συγκεκριμένου κεφαλαίου γίνεται μία αντιπαραβολή με την εξάρτυση και τον οπλισμό των πελταστών αλλά και τον τρόπο μάχης αυτών, για να αναγνωριστούν τα κοινά στοιχεία μεταξύ ομηρικών πολεμιστών και πελταστών. Το επόμενο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στην παρουσία των πελταστών στις μάχες του Πελοποννησιακού πολέμου. Παρουσιάζονται αυτές ενδελεχώς, καθώς σώζονται γραμματειακές μαρτυρίες με τις περιγραφές αυτών. Αμέσως μετά εξετάζεται ο ρόλος των πελταστών, καθώς και η συμβολή αυτών στην έκβαση της κάθε μάχης. Εκτός από τα παραπάνω, εξετάζεται η εθνολογική προέλευση αυτών για όσες περιπτώσεις υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία ούτως ώστε, εάν είναι δυνατό να εξαχθούν συμπεράσματα και από αυτό το γεγονός. Μετά την παράθεση όλων των μαχών του Πελοποννησιακού πολέμου όπου συμμε-τείχαν σώματα ακοντιστών και πελταστών γίνεται μία απόπειρα αποτίμησης της συμβολής των πελταστών στην εξέλιξη της πολεμικής τέχνης των Ελλήνων τον 5ο αιώνα, αλλά και της συμβολής τους στην εξέλιξη της τακτικής και στρατηγικής τέχνης των αρχαίων Ελλήνων. Στο επόμενο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι μάχες που έδωσαν οι πελταστές στο πλαίσιο της εκστρατείας του Κύρου. Κατ’αρχάς παρουσιάζεται η αριθμητική αναλογία των στρατιωτών που συμμετείχαν σε αυτήν. Εν συνεχεία καταγράφεται η εθνολογική σύνθεση των πελταστών και η σύνδεση αυτών με περιοχές της Ελλάδος. Αμέσως μετά παρατίθεται κάθε μάχη στην οποία συμμετείχαν οι πελταστές. Εν συνέχεια καταγράφεται ο ρόλος τους σε αυτές και η συμβολή τους στην τελική έκβαση της μάχης. Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης των μαχών που σχετίζονται με τους πελταστές το κεφάλαιο ολοκληρώνεται με τη συνολική αποτίμηση της συνεισφοράς των πελταστών στην εκστρατεία των Μυρίων.Το έκτο κεφάλαιο καταπιάνεται με τη δραστηριότητα των πελταστών κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 4ου αιώνα. Και αυτό το κεφάλαιο έχει παρόμοια δομή με τα δύο προηγούμενα παρουσίαση των μαχών και του ρόλου των πελταστών σε αυτές και τέλος αξιολογείται η συμβολή των πελταστών στην έκβαση αυτών. Επιπροσθέτως σε αυτό το κεφάλαιο περιλαμβάνεται μία αναλυτική παρουσίαση και αξιολόγηση των μεταρρυθμίσεων του Ιφικράτους αλλά και η μοναδική περίπτωση του Αστυφίλου ενός μισθοφόρου ο οποίος είναι πιθανόν να συμμετείχε σε εκστρατείες ως πελταστής. Το έβδομο κεφάλαιο επικεντρώνεται στις απεικονίσεις πελταστών σε αγγεία. Αναλύονται οι αιτίες αυτού του φαινομένου, παρουσιάζονται όλες οι πιθανές παραλλαγές του εικο-νογραφικού τύπου των πελταστών, οι οποίες στο σύνολό τους συνδέονται με τη περιοχή της Θράκης, στην οποία εμφανίστηκε το στρατιωτικό σώμα των πελταστών. Τέλος στο όγδοο κεφάλαιο συνάγονται τα τελικά συμπεράσματα σχετικά με τους πελταστές. Καταγράφονται οι αντικειμενικές δυσκολίες που ανέκυψαν κατά τη διάρκεια της επιστημονικής έρευνας και προτείνονται κατευθύνσεις για μελλοντική έρευνα.