Αρχές σχεδιασμού και κατασκευής πραγματολογικά προσανατολισμένων δραστηριοτήτων για τη διδασκαλία γλωσσικών πράξεων στην ελληνική ως δεύτερη γλώσσα

Abstract

The present study is part of the field of Interlanguage Pragmatics, a secondary domain of SLA. The content of the study is placed, more specifically, in the area of Instructional Pragmatics and investigates the role of instruction in the development of pragmatic competence of learners of GR/L2. It is considered as a classroom research in Pragmatics, which is the first one conducted in Greek as a target language in the area of Pragmatics. The study at hand aspires to serve as an instructional guide of speech acts in GR/L2, connecting in the most obvious way the theoretical principals of SLA with the pedagogy of Pragmatics. Within this framework, two instructional interventions, structured in steps, for two different levels of proficiency of GR/L2 have been designed with the aim of teaching the speech act of disagreement. The rational which runs through the content of the study is to make apparent the way the theoretical principles are being transformed into instructional procedures and the pedagogical intervention and enhancement placed on the pragmatic oriented input in order to become teachable and comprehensible by the learners. The explicit instructional approach, which is applied in the current study, serves those two goals. The study at hand provides the first and most important inter-language data of the disagreement of learners of GR/L2.The aforementioned data, product of an instructional intervention, along with further research findings and observations from the pragmatic-oriented instruction in the classroom can have multiple extensions, such as the thorough study of pragmatic competence of learners of GR/L2, the study of speech act of disagreement on a theoretical level or even the exploration of other pragmatic phenomena and pedagogical guidance to language practitioners who wish to implement pragmatic instruction in their classroom.

Η παρούσα μελέτη εντάσσεται στον ευρύτερο χώρο της Πραγματολογίας της Διαγλώσσας, δευτερογενούς κλάδου της Κατάκτησης της Γ2. Πιο εστιασμένα, το περιεχόμενο της διατριβής τοποθετείται στο πεδίο της Διδακτικής της Πραγματολογίας και διερευνά τον ρόλο της διδασκαλίας στην ανάπτυξη των πραγματολογικών δεξιοτήτων των μαθητών της Ελληνικής ως Γ2 (ΝΕ/Γ2). Πρόκειται για μια κατεξοχήν έρευνα εντός περιβάλλοντος γλωσσικής τάξης (classroom research), την πρώτη τέτοιου είδους για την Πραγματολογία με γλώσσα-στόχο την Ελληνική. Η ανά χείρας μελέτη φιλοδοξεί να αποτελέσει έναν οδηγό διδασκαλίας των γλωσσικών πράξεων στη ΝΕ/Γ2, συνδέοντας ρητά και εμφανώς τις επικρατέστερες θεωρητικές αρχές της ΚΓ2 με τη διδασκαλία της Πραγματολογίας. Στο πλαίσιο αυτό, σχεδιάζονται δύο δομημένες σε στάδια διδακτικές παρεμβάσεις για δύο επίπεδα γλωσσομάθειας της ΝΕ/Γ2 με σκοπό τη διδασκαλία της γλωσσικής πράξης της διαφωνίας. Ο στόχος που διατρέχει όλο το περιεχόμενο της μελέτης είναι να καταδείξει αφενός πώς οι θεωρητικές αρχές μετασχηματίζονται σε διδακτική πράξη, αφετέρου πώς το πραγματολογικά προσανατολισμένο εισαγόμενο γίνεται αντικείμενο διεργασίας και παιδαγωγικής ενίσχυσης ώστε να προσληφθεί κατά το μέγιστο δυνατό βαθμό από τους μαθητές. Οι δύο στόχοι αυτοί υπηρετούνται επαρκέστερα από τη ρητή πραγματολογική διδασκαλία η οποία εφαρμόζεται στη μελέτη. Η παρούσα έρευνα παρέχει τα πρώτα και σημαντικά δια-γλωσσικά δεδομένα από τη πραγμάτωση της γλωσσικής πράξης της διαφωνίας από μαθητές της Ελληνικής ως Γ2. Τα δεδομένα αυτά, καθώς επίσης τα ερευνητικά ευρήματα και οι εμπειρικές παρατηρήσεις από την πραγματολογικά προσανατολισμένη διδασκαλία, μπορούν να αξιοποιηθούν με προεκτάσεις όπως λ.χ. στη μελέτη της πραγματολογικής ικανότητας των μαθητών της Ελληνικής ως Γ2, στην ίδια τη γλωσσική πράξη-στόχο, τη διαφωνία, σε θεωρητικό επίπεδο ή ακόμα και σε άλλα πραγματολογικά φαινόμενα, όπως και στην παιδαγωγική κατάρτιση των διδασκόντων που επιθυμούν να εφαρμόσουν τη διδασκαλία της Πραγματολογίας στην τάξη τους.