Η ποιητική του φόνου: αφηγηματικές αναπαραστάσεις και πολιτισμικές συνιστώσες στη νεοελληνική πεζογραφία του 20ου και 21ου αιώνα

Abstract

The research object of this thesis is murder and its representation in Modern Greek novels of the periods of modernism and postmodernism. Specifically, this thesis tries to investigate the literary representations of murder as highlighted on the one hand by the cultural environment and the cultural components that impregnate it and on the other by the narrative techniques that present the act of murder. Several novels were studied and those selected whose conventions and subject matter represent a suitable research condition. In particular, the narrative techniques of modernism and postmodernism were highlighted on the texts, on the one hand, and on the other hand, the cultural inscriptions of murder that lead to its modern or postmodern representation. The main hypothesis of the work is the investigation of the ways through which changes in the theme of murder in literary texts affect and change the literary conventions of the texts, just as the change in literary conventions brings about or causes the change in the theme of murder. The thesis was structured in two parts: The suffering society and The suffering man, parts which were divided into chaptersand underlined by the appropriate material of the Theory of Literature. In each chapter the goal was the simultaneous recording-analysis of the subject in combination with the narrative techniques that supported it. The first part, The Suffering Society, explores issues related to the social system, gender identity, so-called "legitimate" violence, war, the sacred and its power, madness, suicide, and the condition of Late Capitalism in the Postmodern era. The second part, The Suffering Man, explores the human psyche distinguished by pathogenicity and ending in murder and in particular issues of identity and otherness, murder and art and finally theimportance of desire and impulses.

Το αντικείμενο διερεύνησης της συγκεκριμένης διατριβής, είναι ο φόνος και η αναπαράστασή του στα Νεοελληνικά μυθιστορήματα των περιόδων του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού. Συγκεκριμένα, η παρούσα διατριβή προσπαθεί να διερευνήσει τις λογοτεχνικές αναπαραστάσεις του φόνου όπως τις αναδεικνύουν αφενός το πολιτισμικό περιβάλλον και οι πολιτισμικές συνιστώσες που τον εγκυμονούν και αφετέρου οι τεχνικές της αφήγησης που παρουσιάζουν την πράξη του φόνου. Μελετήθηκαν αρκετάμυθιστορήματα και επιλέχθηκαν εκείνα των οποίων οι συμβάσεις και η θεματολογία εκπροσωπούν μια ικανή συνθήκη έρευνας. Ειδικότερα, επισημάνθηκαν πάνω στα κείμενα αφενός οι αφηγηματικές τεχνικές του μοντερνισμού και του μεταμοντερνισμού και αφετέρου οι πολιτισμικές εγγραφές του φόνου που οδηγούν στη μοντέρνα ή μεταμοντέρνα αναπαράστασή του. Βασική υπόθεση εργασίας είναι η διερεύνηση των τρόπων εκείνων μέσω των οποίων οι μεταβολές της θεματικής του φόνου στα λογοτεχνικά κείμεναεπηρεάζουν και μεταβάλλουν τις λογοτεχνικές συμβάσεις των κειμένων, όπως και η μεταβολή των λογοτεχνικών συμβάσεωνσυμπλέει ή προκαλεί την μεταβολή της θεματικής του φόνου. Η διατριβή δομήθηκε σε δύο μέρη: Η πάσχουσα κοινωνία και Ο πάσχων άνθρωπος, μέρη τα οποία διαιρέθηκαν σε κεφάλαιακαι υποστυλώθηκαν από το κατάλληλο υλικό της Θεωρίας της Λογοτεχνίας. Σε κάθε κεφάλαιο ο στόχος ήταν η ταυτόχρονη καταγραφή-ανάλυση της θεματικής σε συνδυασμό με τις αφηγηματικές τεχνικές που την υποστήριξαν. Το πρώτο μέρος,Η πάσχουσα κοινωνία, διερευνά θέματα σχετικά με το κοινωνικό σύστημα, την έμφυλη ταυτότητα, τη λεγόμενη «νόμιμη» βία, τον πόλεμο, το ιερό και την εξουσία του, την τρέλα, την αυτοκτονία και τη συνθήκη του Ύστερου καπιταλισμού στην εποχή της Μετανεωτερικότητας. Το δεύτερο μέρος, Ο πάσχων άνθρωπος, διερευνά τον ψυχισμό του ανθρώπου που διακρίνεται από παθογένεια και καταλήγει στον φόνο και ειδικότερα θέματα ταυτότητας και ετερότητας, φόνου και τέχνης και τέλος τη σημασία της επιθυμίας και των ενορμήσεων.