Αξιολόγηση της συσχέτισης εργαστηριακών και ανατομικών βιοδεικτών σε ασθενείς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

Abstract

Purpose: To investigate the potential association between peripheral blood biomarkersand morphological characteristics of retinal imaging in patients with diabetic macularedema (DME), as well the investigation of potential laboratory and imaging biomarkersas treatment response predictors to intravitreal anti-vascular endothelial growth factor(anti-VEGF) agents in patients with diabetic macular edema (DME).Methods: The study included 36 treatment naïve patients with DME, who were treatedwith intravitreal anti-VEGF agents and followed-up for 12 months. At baseline, allparticipants underwent best-corrected visual acuity (BCVA) measurement, dilatedfundoscopy, optical coherence tomography, color fundus photography and fluoresceinangiography, while full blood count and biochemical analysis of various parameterswas also performed. Potential associations between laboratory/imaging biomarkers andtreatment response were assessed. At month 12, treatment response was examined andclassified as “favorable” or “non-response.Results: Eyes with central subfield thickness greater than 405 μm presentedsignificantly higher neutrophils/lymphocytes (p=0.043) and higher lipoprotein (a)compared to eyes with CST<405 μm (p=0.003). Presence of hyperreflective foci onOCT was associated with significantly higher white blood cell count (p=0.028).Ellipsoid zone disruption was associated with significantly lower hematocrit (p=0.012),hemoglobin (p=0.009) and red blood cells count (p=0.026), as well as with higherlipoprotein (a) (p=0.015). Macular ischemia on FFA was associated with significantlyhigher monocytes (p=0.027) and monocytes/HDL (p=0.019). No significantassociations were found between laboratory parameters and subretinal fluid, intraretinalfluid, exudates, cysts, disorganization of inner retinal layers, epiretinal membrane andexternal limiting membrane condition. Furthermore, at the multivariate analysis, CSTwas found to be independent predictor of treatment response, while EZ, ELM and ERMwere found to predict “favorable” treatment response.Conclusion: Specific imaging morphological characteristics were found to beassociated with laboratory parameters in patients with DME. Also, intact EZ and ELM,absence of ERM and CST≤405 μm at baseline can predict favorable treatment responsein patients with treatment naïve DME, while no correlation with baseline laboratoryparameters was found.

Σκοπός: Η αξιολόγηση της συσχέτισης ανατομικών βιοδεικτών τουαμφιβληστροειδούς και εργαστηριακών εξετάσεων ασθενών με διαβητικό οίδημαωχράς, καθώς και η διερεύνηση της πιθανής ανταπόκρισης του διαβητικού οιδήματοςτης ωχράς στη θεραπεία με ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις anti-VEGF σε σχέση μεανατομικούς ή εργαστηριακούς βιοδείκτες.Μέθοδος: Στη μελέτη συμμετείχαν 36 ασθενείς, άνευ προηγούμενης θεραπείας, μεδιαβητικό οίδημα ωχράς κηλίδας, για το οποίο έλαβαν ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις anti-VEGF και παρακολουθήθηκαν για 12 μήνες. Στην εξέταση αναφοράς, όλοι οι ασθενείςυπεβλήθησαν σε μέτρηση οπτικής οξύτητας, βιομικροσκόπηση και βυθοσκόπηση στησχισμοειδή λυχνία μετά από μυδρίαση, έγχρωμη φωτογραφία βυθού, οπτικήτομογραφία συνοχής και φλουοροαγγειογραφία, ενώ πραγματοποιήθηκε πλήρηςαιματολογικός και βιοχημικός έλεγχος διαφόρων παραμέτρων. Εξετάστηκε πιθανήσυσχέτιση μεταξύ μορφολογικών χαρακτηριστικών και εργαστηριακών παραμέτρωνκαι στο 12ο μήνα αξιολογήθηκε η ανταπόκριση στη θεραπεία, και ταξινομήθηκε ως«θετική» ή «μη ανταπόκριση».Αποτελέσματα: Οφθαλμοί με κεντρικό πάχος αμφιβληστροειδούς μεγαλύτερο από405 μm εμφάνισαν σημαντικά υψηλότερο δείκτη ουδετερόφιλα/λεμφοκύτταρα(p=0.043) και υψηλότερη τιμή λιποπρωτεΐνης (a) σε σχέση με οφθαλμούς με κεντρικόπάχος αμφιβληστροειδούς μικρότερο από 405 μm (p=0.003). Η παρουσίαυπερανακλαστικών κοκκίων στην οπτική τομογραφία συνοχής συσχετίστηκε μεσημαντικά υψηλότερο αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων (p=0.028). Η διαταραχή τηςελλειψοειδούς ζώνης συσχετίστηκε με σημαντικά χαμηλότερο αιματοκρίτη (p=0.009)και αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων (p=0.026), καθώς επίσης, με υψηλότερη τιμήλιποπρωτεΐνης (a) (p=0.015). Η ισχαιμία της ωχράς κηλίδας στη φλουοροαγγειογραφίασυσχετίστηκε με σημαντικά υψηλότερο αριθμό μονοκυττάρων (p=0.027) και δείκτημονοκύτταρα/HDL (p=0.019). Δεν βρέθηκε σημαντική συσχέτιση μεταξύεργαστηριακών παραμέτρων και υποαμφιβληστροειδικού υγρού,ενδοαμφιβληστροειδικού υγρού, εξιδρωμάτων, κύστεων, αποδιοργάνωση των έσωστιβάδων, επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης και της κατάστασης της έξωαφορίστηκης μεμβράνης. Επιπλέον, στην πολυμεταβλητή ανάλυση το κεντρικό πάχοςτου αμφιβληστροειδούς βρέθηκε ότι ήταν ανεξάρτητος παράγοντας για την πρόβλεψητης απάντησης στη θεραπεία, ενώ η κατάσταση της ελλειψοειδούς ζώνης και της έξω106αφοριστικής μεμβράνης, καθώς και η παρουσία επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνηςσυσχετίστηκαν επίσης με «θετική» ανταπόκριση στη θεραπεία.Συμπεράσματα: Συγκεκριμένα απεικονιστικά μορφολογικά χαρακτηριστικάβρέθηκαν να εμφανίζουν συσχέτιση με εργαστηριακούς βιοδείκτες σε ασθενείς μεδιαβητικό οίδημα ωχράς κηλίδας. Επίσης, η ανέπαφη ελλειψοειδής ζώνη και έξωαφοριστική μεμβράνη, η απουσία επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης και το κεντρικόπάχος αμφιβληστροειδούς ≤405 μm στην εξέταση αναφοράς, μπορούν να προβλέψουν«θετική» ανταπόκριση στη θεραπεία σε ασθενείς με διαβητικό οίδημα ωχράς, ενώ δενβρέθηκε συσχέτιση με τα εργαστηριακά ευρήματα στην εξέταση αναφοράς.