Νόμοι και ψηφίσματα στους πολιτικούς λόγους του Δημοσθένους: ιστορικός και φιλολογικός υπομνηματισμός

Abstract

The title of this dissertation "Laws and Decrees in the Political Speeches of Demosthenes: Historical and Philological commentary" is indicative of its content: it is a study of Laws and Decrees, which are quoted-and invoked-by Demosthenes to substantiate his positions, which in essence constitute his political choices and proposals, before the ecclecia. They are texts, public documents, taken-after relevant indexing and recording-by the so-called Political Speeches, a total of seventeen, of the Athenian Orator and politician, Demosthenes, a collection, which is attempted here- according to the bibliography-at least for the first time. An attempt is made here to determine the time and under what special politico-military and diplomatic circumstances the speeches were given, on the basis of two available means:a) the texts themselves of the rhetorical Political speeches, under a literary and historical approach, in combination with their well-known ancient Commentators and writers on the art of rhetoric, i.e. through the relevant original texts and b) the existing relevant literature, meaning for as many points of Demosthenes’s Political speeches, either directly or indirectly, could have contributed corresponding scientific studies of various researchers and in particular, of those who deal with rhetoric and especially with Demosthenes, as evidenced by the corresponding, here, references in their posts. The parts that make up the whole issue are seven. The First Part of this thesis examines the research, methodology and objectives of this dissertation. The Second Part analyzes all the elements deemed necessary in order to form the Introductory section of the work-on the material of the thesis, on the operation of Laws and Decrees in general, but especially in the whole effort of Demosthenes to present substantiated positions, in order to convince his fellow citizens to accept them. Furthermore, the Laws, Decrees and texts of the various treaties are examined both inside Athens and outside Athens in the context of the Athenian "international" relations with the rest of the world either bilaterally or multilaterally–during the Demosthenes' references–in the said texts of his Deliberative/Political speeches. In the Third Part, the indexed material of the Political speeches is analyzed with the legal evidence, where the function and the purpose of their quotation by Demosthenes are documented. The commentary of the speeches is framed by Special Conclusions, in order to facilitate, but also to document their analysis, which is carried out at three levels: literary, historical and legal. In the Fourth Part the Conclusions are given, as they result, after the discussion of the subject of this dissertation. In the Fifth Part the Bibliography is given, while in the Sixth Part the Summary. In the Seven Part there are Indices. With this research, therefore, an effort is made to investigate the study of the rhetoric, history and law in the Greek world of that time. With the new authentic data, through the public documents, the events of that time can be projected collectively in the light of the relevant texts and the well-known publications, which are listed in the Bibliography.

Ο τίτλος αυτής της εργασίας «Νόμοι και Ψηφίσματα στους Πολιτικούς λόγους του Δημοσθένους: ιστορικός και φιλολογικός υπομνηματισμός» είναι δηλωτικός του περιεχομένου της: πρόκειται για μελέτη των Νόμων και των Ψηφισμάτων, τα οποία παραθέτει –και επικαλείται– ο Δημοσθένης για να τεκμηριώσει τις θέσεις του, οι οποίες κατ’ουσίαν συνιστούν πολιτικές επιλογές και προτάσεις του, ενώπιον της Εκκλησίας του δήμου. Είναι κείμενα, δημόσια έγγραφα, ειλημμένα–ύστερα από σχετική αποδελτίωση και καταγραφή τους–από τους αποκαλούμενους Πολιτικούς λόγους, συνολικώς δεκαεπτά, του Αθηναίου Ρήτορα και πολιτικού, Δημοσθένους, συλλογή, δηλ., η οποία επιχειρείται εδώ–κατά τα βιβλιογραφικώς γνωστά–συγκεντρωτικώς τουλάχιστον, για πρώτη φορά. Ο χρόνος και κάτω από ποιες ιδιαίτερες πολιτικοστρατιωτικές και διπλωματικές συνθήκες πραγματοποιήθηκαν οι εκφωνήσεις, καταβάλλεται προσπάθεια στην παρούσα να προσδιοριστούν με βάση δύο διαθέσιμα μέσα: α) τα ίδια τα κείμενα των ρητορικών Πολιτικών λόγων, ύστερα από φιλολογικοϊστορικές προσεγγίσεις, συνδυαστικώς με τους γνωστούς αρχαίους Σχολιαστές τους και τους τεχνογράφους της ρητορικής, δηλ., μέσα από τα σχετικά πρωτότυπα κείμενα και β) την υπάρχουσα σχετική βιβλιογραφία, εννοείται για όσα σημεία των εν λόγω λόγων του Δημοσθένους είτε άμεσα είτε έμμεσα μπορούσαν να συνεισφέρουν αντίστοιχες επιστημονικές μελέτες διαφόρων ερευνητών και ειδικότερα μάλιστα, όσων εξ αυτών ασχολούνται με τη ρητορική και κυρίως με τον Δημοσθένη, όπως τούτο διαφαίνεται από τις αντίστοιχες, εδώ, παραπομπές στις δημοσιεύσεις τους. Τα μέρη από τα οποία απαρτίζεται η όλη εργασία είναι επτά. Στο Πρώτο τμήμα της παρούσης εξετάζονται η έρευνα, η μεθοδολογία και οι στόχοι της παρούσης. Στο Δεύτερο Μέρος αναλύονται όσα στοιχεία κρίθηκαν αναγκαία προκειμένου να συγκροτηθεί το Εισαγωγικό τμήμα της εργασίας-περί του υλικού της παρούσης, περί της λειτουργίας των Νόμων και Ψηφισμάτων γενικώς, αλλά και ειδικώς στην όλη προσπάθεια του Δημοσθένους να εμφανίσει τεκμηριωμένες τις θέσεις του, ώστε να πείσει τους συμπολίτες του να τις αποδεχτούν. Ακόμη, εξετάζονται οι Νόμοι, τα Ψηφίσματα και τα κείμενα των διαφόρων συνθηκών τόσο εντός ειδικότερα των Αθηνών όσο και εκτός γενικότερα των Αθηνών στο πλαίσιο των Διακρατικών/«διεθνών» σχέσεων των Αθηναίων με τον υπόλοιπο κόσμο είτε σε διμερές είτε σε πολυμερές επίπεδο–κατά τις αναφορές του Δημοσθένους–στα εν λόγω κείμενα των Συμβουλευτικών/Πολιτικών λόγων του. Στο Τρίτο Μέρος αναλύεται το αποδελτιωμένο υλικό των Πολιτικών λόγων με τα νομικά αποδεικτικά δεδομένα, όπου τεκμηριώνονται η λειτουργία και ο σκοπός της παράθεσής τους από τον Δημοσθένη. Τον σχολιασμό των λόγων πλαισιώνουν Ειδικά Συμπεράσματα, για να διευκολύνεται, αλλά και να τεκμηριώνεται η ανάλυσή τους, η οποία διενεργείται σε τρία επίπεδα: φιλολογικό, ιστορικό και νομικό. Στο Τέταρτο Μέρος δίνονται τα Συμπεράσματα, όπως απορρέουν, έπειτα από την πραγμάτευση του θέματος της παρούσης. Στο Πέμπτο Μέρος παρατίθεται η Βιβλιογραφία, ενώ στο Έκτο Μέρος η Περίληψη. Στο Έβδομο Μέρος υπάρχουν κατατοπιστικά Ευρετήρια. Με την έρευνα αυτή, λοιπόν, καταβάλλεται προσπάθεια να διερευνηθεί η μελέτη της ρητορικής, της ιστορίας και του δικαίου της εν λόγω χρονικής περιόδου στον τότε ελληνικό κόσμο. Με τα νέα αυθεντικά στοιχεία, μέσα από τα δημόσια έγγραφα, δύναται να προβληθούν τα τότε γεγονότα συγκεντρωτικώς υπό το πρίσμα των σχετικών κειμένων και των γνωστών δημοσιευμάτων, τα οποία αναγράφονται στη Βιβλιογραφία.