Η ενέργεια ως παράγων ισχύος στη διεθνή πολιτική: η προσέγγιση του Περικλείοντος ρεαλισμού

Abstract

The period after 2000-2020 and until now is a time of intense politicization of energy issues at the international level. The international energy arena , which has since been emerged sine qua non, functions as a parallel and distinct dimension of states’ competition and conflicts in the international level. Energy can no longer be dealt with in purely technical and commercial terms. It is put, in various forms, at the core of national interests and strategies and it is placed at the center of multiple and multi-layered interactions between central players who are not other than sovereign states as key players in the energy game within the wider framework of international politics. Encompassing realism is proposed as a comprehensive research and explanatory approach that examines and highlights energy as a power factor in international politics. It is based on three fundamental components, the Realism Repository, the Energy Status Goal and the Energy Security Riddle. These components are deployed using a multi-prism research lens to show the correlation of energy with power, security and threat response issues by states. At the same time, the role of energy as a lever for the states’ ambition of improving their relative position within the international order and the promotion of their national interests is being tracked and highlighted.

Η περίοδος μετά το 2000 και μέχρι σήμερα είναι μια περίοδος έντονης πολιτικοποίησης των ενεργειακών ζητημάτων σε διεθνές επίπεδο. Η διεθνής ενεργειακή αρένα, που έχει εκ των ουκ άνευ δημιουργηθεί, λειτουργεί σαν μια παράλληλη και διακριτή διάσταση των διακρατικών ανταγωνισμών και αντιπαραθέσεων στο διεθνές περιβάλλον. Η ενέργεια δεν είναι δυνατό πλέον να αντιμετωπίζεται με καθαρά τεχνικούς και εμπορικούς όρους. Τίθεται με διάφορες μορφές στον πυρήνα των εθνικών συμφερόντων και των εθνικών στρατηγικών και μπαίνει στο επίκεντρο πολλαπλών και πολυεπίπεδων διαδράσεων μεταξύ των κεντρικών παικτών που δεν είναι άλλοι από τα κυρίαρχα κράτη ως βασικοί δρώντες του ενεργειακού παιχνιδιού εντός του ευρύτερου πλαισίου της διεθνούς πολιτικής. Ο Περικλείων Ρεαλισμός προτείνεται ως μια συνολική ερευνητική και επεξηγηματική προσέγγιση που εξετάζει και αναδεικνύει την ενέργεια ως παράγοντα ισχύος στη διεθνή πολιτική. Εδράζεται σε τρία θεμελιώδη συστατικά στοιχεία, το Αποθετήριο Ρεαλισμού, το Στόχο Ενεργειακού Στάτους και το Γρίφο της Ενεργειακής Ασφάλειας. Τα στοιχεία αυτά αξιοποιούνται με τη χρήση ενός πολυπρισματικού ερευνητικού φακού προκειμένου να αναδείξουν τη συσχέτιση της ενέργειας με ζητήματα ισχύος, ασφάλειας και αντιμετώπισης απειλών από τα κράτη. Ταυτόχρονα, ιχνηλατείται και αναδεικνύεται ο ρόλος της ενέργειας ως μοχλός έκφρασης και επιδίωξης της φιλοδοξίας βελτίωσης της σχετικής θέσης των κρατών εντός της διεθνούς τάξης, καθώς και της προώθησης των εθνικών συμφερόντων τους.