Πάγωμα κατά τη βάδιση ασθενών με τη νόσο του Πάρκινσον: συγχρονικός έλεγχος χωροχρονικών παραμέτρων της κίνησης των άνω άκρων τους και των συζυγών οφθαλμικών κινήσεων τους

Abstract

Parkinson's disease (PD) is a progressive neurodegenerative disorder which characterized by bradykinesia, muscle stiffness and tremor. A motor symptom in PD is the freezing of the movement (FOM) which is defined as the sudden, temporary suspension or noticeable reduction of a voluntary motor activity, which is in progress, despite the intention of the person to complete it. FOM is a behavior that has been observed and studied in both animals and humans. In humans, FOM has been investigated in typical populations (children, athletes and the elderly), on the other hand in clinical populations (patients with psychological, psychiatric and neurological disorders). This doctoral dissertation was designed to investigate the spatio-temporal parameters of upper limb and eye movement in patients with PD who have freezing of gait (FOG). The study was attended voluntarily, 15 male patients with PD, who have FOM. The mean age of the patients was 69.47 years (standard deviation 4.70). The Vicon T-40 system was used to record the kinematic characteristics and the Dikablis Eye Tracking recording system was used to record the ocular movements. For the FOM to patients with PD was used the frame of peripersonal space (PPPX). Patients walked on a treadmill on which the frame was placed and aimed at their preferred hand at a target. The analysis of the data confirmed the existence of a significant effect of the intensity of FOG with the vertical projection of the center of mass of the body (COM) and the center of the base of support (BOS) of the patients with PD during FOG. The intensity of FOG affects the distance between the vertical projection of the COM and the BOS during the movement of the hand in the target. More specifically, the higher the intensity of FOG episodes, the smaller the distance between COM and BOS. The analyses showed that both the angle between eye-hand and target and the hand movement trajectory in patients with PD in the targeting test differed significantly of the intensity of FOG. In particular, as the intensity of FOG episodes increases, so does the angle between preferred eye-hand and target as well as the preferred hand trajectory in PD patients in the targeting test. Finally, both the number of saccadic movements and the ocular fixation movements in patients with PD in the targeting test differ significantly of the intensity of FOG. More specifically, as the level of intensity of FOG episodes increases, the number of ocular fixation movements decreases. The findings of the present study show that FOM is a rational and targeted strategy of the brain of patients with NP to ensure their balance. The FOG of patients with PD is the final stage of a motor sequence whose final result includes in addition to the lower extremities, the upper extremities and the eyes of the patients. Finally, saccadic eye movements and ocular fixation movements play different roles in resting and stress-stimulating conditions.

Η Νόσος του Πάρκινσον (ΝΠ) είναι μια προοδευτική νευροεκφυλιστική διαταραχή, χαρακτηρίζεται από βραδυκινησία, μυϊκή ακαμψία και τρόμο. Ένα σοβαρό κινητικό σύμπτωμα στην ΝΠ είναι το πάγωμα της κίνησης (ΠτΚ). Το ΠτΚ είναι μία συμπεριφορά που έχει παρατηρηθεί και μελετηθεί τόσο στα ζώα όσο και στους ανθρώπους. Στους ανθρώπους το ΠτΚ έχει διερευνηθεί αφενός σε τυπικούς πληθυσμούς (παιδιά, αθλητές και ηλικιωμένους), αφετέρου σε κλινικούς πληθυσμούς (ασθενείς με ψυχολογικές, ψυχιατρικές και νευρολογικές διαταραχές). Η παρούσα διδακτορική διατριβή σχεδιάστηκε για τη διερεύνηση των χωροχρονικών παραμέτρων της κίνησης των άνω ακρών και των οφθαλμών, σε ασθενείς με ΝΠ, οι οποίοι βιώνουν "πάγωμα" κατά τη βάδιση (ΠκΒ). Στη έρευνα έλαβαν μέρος 15 άρρενες ασθενείς με ιδιοπαθή ΝΠ, οι οποίοι βίωναν ΠτΚ. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν τα 69,47 έτη. Για την καταγραφή των κινηματικών χαρακτηριστικών χρησιμοποιήθηκε το σύστημα Vicon Τ-40 και για την καταγραφή των οφθαλμικών κινήσεων χρησιμοποιήθηκε το σύστημα Dikablis. Για την πρόκληση του ΠτΚ στους ασθενείς με ΝΠ χρησιμοποιήθηκε το πλαίσιο περιορισμού του περιπροσωπικού χώρου (ΠΠΠΧ). Οι ασθενείς βάδισαν σε διάδρομο επί του οποίου ήταν τοποθετημένο το ΠΠΠΧ και στόχευσαν με το προτιμώμενο άνω άκρο τους σε προκαθορισμένο στόχο. Η ανάλυση των δεδομένων πιστοποίησε την ύπαρξη σημαντικής επίδρασης της έντασης των επεισοδίων ΠκΒ στο διάστημα μεταξύ της κάθετης προβολής του κέντρου μάζας σώματος (ΚΜΣ) και του κέντρου της βάσης στήριξης (ΚΒΣ) των ασθενών με ΝΠ κατά την εκδήλωση του ΠκΒ. Πιο συγκεκριμένα, όσο αυξάνεται η ένταση των επεισοδίων ΠκΒ τόσο μειώνεται η απόσταση μεταξύ ΚΜΣ και ΚΒΣ. Το επίπεδο της έντασης του επεισοδίου ΠκΒ επίσης επηρεάζει την απόσταση μεταξύ της κάθετης προβολής του ΚΜΣ και του ΚΒΣ κατά την κίνηση του άνω άκρου στη δοκιμασία στόχευσης. Επίσης, η γωνία που σχηματίζεται μεταξύ προτιμώμενου ματιού-χεριού και στόχου όσο και η τροχιά κίνησης του χεριού στους ασθενείς με ΝΠ στη δοκιμασία στόχευσης διαφοροποιούνται σημαντικά μεταξύ όλων των επιπέδων της έντασης του ΠκΒ. Ειδικότερα, όσο αυξάνεται η ένταση των επεισοδίων ΠκΒ, τόσο μειώνεται η γωνία μεταξύ προτιμώμενου ματιού-χεριού και στόχου αλλά και η τροχιά κίνησης του χεριού στους ασθενείς με ΝΠ στη δοκιμασία στόχευσης. Τέλος, ενώ ο αριθμός των σακκαδικών κινήσεων δεν διαφέρει μεταξύ των επιπέδων της έντασης των επεισοδίων ΠτΚ ο αριθμός των κινήσεων προσήλωσης του προτιμώμενου οφθαλμού στους ασθενείς με ΝΠ στη δοκιμασία στόχευσης διαφοροποιείται σημαντικά μεταξύ όλων των επίπεδων έντασης του ΠκΒ. Αναλυτικότερα, όσο το επίπεδο της έντασης των επεισοδίων ΠκΒ αυξάνεται, ο αριθμός των οφθαλμικών κινήσεων προσήλωσης μειώνεται. Τα ευρήματα της παρούσας έρευνας καταδεικνύουν ότι, το ΠτΚ είναι μία λογική και στοχευμένη στρατηγική του εγκεφάλου των ασθενών με ΝΠ για να εξασφαλίσει την ισορροπία τους. Αποτελεί το τελικό στάδιο μιας κινητικής ακολουθίας, το τελικό αποτέλεσμα της οποίας εμπεριέχει εκτός από τα κάτω άκρα, τα άνω άκρα και τους οφθαλμούς των ασθενών. Τέλος, οι σακκαδικές οφθαλμικές κινήσεις και οι κινήσεις προσήλωσης των οφθαλμών διαδραματίζουν διαφορετικό ρόλο σε συνθήκες ηρεμίας και αγχογόνους διέγερσης.