Contribution of fossil residual color patterns for the systematic and phylogenetic approach of the Tertiary to Recent gastropods: case study Conidae from the Tortonian of Crete, Greece

Abstract

Conidae is a diverse family of carnivorous marine gastropods. They rapidly diversified during the Miocene and now they inhabit tropical and subtropical seas. In this PhD project, the provision of the first inventory of fossil conids from the late Miocene of Crete (Greece) is attempted. This work deals with the genera Conilithes and Conus, the latter including the subgenera Kalloconus, Lautoconus, Plagioconus, Monteiroconus and Mioconus nov. subgen.. Using UV light, the residual colour patterns of thirty-three species are described, of which eleven are new: Conilithes herodus sp. nov., Conus (Kalloconus) helladicus sp. nov., Conus (Kalloconus) asterousiaensis sp. nov., Conus (Lautoconus) ictini sp. nov., Conus (Lautoconus) protopyrulus sp. nov., Conus (Lautoconus) delriei sp. nov., Conus (Lautoconus) dicteus sp. nov., Conus (Mioconus) nov. subgen. damianakisi sp. nov., Conus (Mioconus) nov. subgen. davolii sp. nov., Conus (Plagioconus) symeonidisi sp. nov. and Conus (Monteiroconus) pseudoneumayri sp. nov. Five species are in open nomenclature, of which one belongs to Conilithes and four belong to Conus (Lautoconus). Eleven species are first recorded in the late Miocene of Crete: Conilithes brezinae (Hoernes & Auinger, 1879), Conilithes striatulus (Brocchi, 1814), Conus (Kalloconus) neumayri Hoernes & Auinger, 1879, Conus (Kalloconus) hendricksi (Harzhauser & Landau, 2016), Conus (Kalloconus) gulemani Erünal-Erentöz, 1958, Conus (Kalloconus) letkesensis (Harzhauser & Landau 2016), Conus (Lautoconus) cf. baldichieri Borson, 1820, Conus (Mioconus) nov. subgen. cf. taurinensis (Bellardi & Michelotti, 1841), Conus (Plagioconus) aquensis (d’Orbigny, 1852), Conus (Monteiroconus) daciae (Hoernes & Auinger, 1879) and Conus (Monteiroconus) hoernesi (Doderlein, 1863). Summarising the results of this work, the importance of UV light in the description of fossil Conidae is discussed, as an evenly important characteristic with the shell morphology. The species richness for the Tortonian of Crete, Greece is evaluated as normal compared to recent data of tropical Conidae assemblages. Finally, with the help of UV light, the enhancement of the evolutionary history of the West African Conidae is achievable, by comparing extant species with those from Crete.

Τα Conidae είναι μια πολυποίκιλη οικογένεια σαρκοφάγων θαλάσσιων γαστερόποδων. Διαφοροποιήθηκαν γρήγορα κατά τη διάρκεια του Μειοκαίνου και σήμερα βρίσκονται σε τροπικές και υποτροπικές θάλασσες. Σε αυτό το διδακτορικό έργο γίνεται προσπάθεια να παρασχεθεί η πρώτη απογραφή απολιθωμένων κώνων από το ανώτερο Μειόκαινο της Κρήτης (Ελλάδα). Αυτό το έργο ασχολείται με τα γένη Conilithes και Conus, το τελευταίο συμπεριλαμβάνει τα υπογένη Kalloconus, Lautoconus, Plagioconus, Monteiroconus και Mioconus nov. subgen.. Χρησιμοποιώντας το υπεριώδες φως, περιγράφονται οι χρωματικές ποικίλσεις τριάντα τριών ειδών, εκ των οποίων έντεκα είναι νέα: Conilithes herodus sp. nov., Conus (Kalloconus) helladicus sp. nov., Conus (Kalloconus) asterousiaensis sp. nov., Conus (Lautoconus) ictini sp. nov., Conus (Lautoconus) protopyrulus sp. nov., Conus (Lautoconus) delriei sp. nov., Conus (Lautoconus) dicteus sp. nov., Conus (Mioconus) nov. subgen. damianakisi sp. nov., Conus (Mioconus) nov. subgen. davolii sp. nov., Conus (Plagioconus) symeonidisi sp. nov. και Conus (Monteiroconus) pseudoneumayri sp. nov.. Πέντε είδη περιγράφονται σε ανοιχτή ονοματολογία, εκ των οποίων το ένα ανήκει στα Conilithes και τέσσερα στα Conus (Lautoconus). Έντεκα είδη καταγράφονται για πρώτη φορά στο ανώτερο Μειόκαινο της Κρήτης: Conilithes brezinae (Hoernes & Auinger, 1879), Conilithes striatulus (Brocchi, 1814), Conus (Kalloconus) neumayri Hoernes & Auinger, 1879, Conus (Kalloconus) hendricksi (Harzhauser & Landau , 2016), Conus (Kalloconus) gulemani Erünal-Erentöz, 1958, Conus (Kalloconus) letkesensis (Harzhauser & Landau 2016), Conus (Lautoconus) cf. baldichieri Borson, 1820, Conus (Mioconus) nov. subgen. cf. taurinensis (Bellardi & Michelotti, 1841), Conus (Plagioconus) aquensis (d’Orbigny, 1852), Conus (Monteiroconus) daciae (Hoernes & Auinger, 1879) και Conus (Monteiroconus) hoernesi (Doderlein, 1863). Συνοψίζοντας τα αποτελέσματα αυτής της εργασίας, συζητείται η σημασία του υπεριώδους φωτός στην περιγραφή των απολιθωμένων Conidae, ως ένα εξίσου σημαντικό χαρακτηριστικό με τη μορφολογία του κελύφους. Ο πλούτος των ειδών στο Τορτόνιο της Κρήτης, αξιολογείται ως φυσιολογικός συγκριτικά με πρόσφατα δεδομένα από τροπικές πανίδες με Conidae. Τέλος, με τη βοήθεια του υπεριώδους φωτός, εμπλουτίζεται η εξελικτική ιστορία των Conidae της Δυτικής Αφρικής, συγκρίνοντας τα αρτίγονα είδη με αυτά της Κρήτης.