The effectiveness of physical activity (PA) in the reduction of depressive symptoms in pregnant women and the prevention of postnatal depression (PND)

Abstract

This thesis investigated the effectiveness of Physical Activity (PA) interventions in the reduction of depressive symptoms in pregnant women and the prevention of perinatal depression.Perinatal depression (PD) is affecting approximately 16% of pregnant and 20% of postpartum women. Regular perinatal PA is considered a preventive factor for PD symptoms offering fewer side effects than antidepressants and wider accessibility than psychological treatments.This thesis consisted of three studies. Fist, a systematic review and meta-analysis synthesizing evidence exclusively from randomized controlled trials (RCTs) examining the effects of exercise on PD symptoms in women recruited via perinatal health services. Exercise showed a statistically significant small overall antidepressant effect (SMD = -.21, 95% CI = -.31, -.11, p= .0001) with low/non-significant heterogeneity (Q = 17.82, I2 = 16%, p= .27). Subgroup analyses revealed significant antidepressant effects for exercise across various settings, delivery formats, depressive symptoms severities and outcome measures used. Heterogeneity was low/non- significant in all analyses (I 2 ≤ 50%).Second, a two-arm randomized controlled trial to evaluate the effectiveness of an Exercise Counselling (EC) intervention compared to Perinatal Wellbeing Education (PWE) on depressive symptoms, anxiety levels and sleep quality of perinatal individuals recruited via obstetric care practices. The implemented EC intervention was beneficial for alleviating depressive symptoms, as well as decreasing anxiety levels and sleep disturbances. Results suggested that exercise is not automatically related to reduced symptoms of depression and anxiety and that contextual factors associated with exercise parameters and domains (i.e., intensity of PA, domain-specific PA) are probably crucial to such effects.Third, a qualitative study to illustrate perinatal women’s views and experiences deriving from an Exercise Counselling (EC) intervention and evaluate the intervention’s acceptability. The analysis resulted in three overarching themes. Main obstacles to engagement with the EC intervention, which revealed that sociocultural factors had a major impact on women’s participation in the intervention; factors that enabled participation in the EC intervention which showed that obstetricians’ reinforcement contributed in perinatal women’s decision-making process, and that the affective effect of exercise as well as the ability to regulate the intensity pace attributed to the EC intervention adherence; participants’ suggestions to improve the EC intervention, which demonstrated that participants would like the partner involvement and engaging to the EC earlier during the pregnancy.Findings are clinically useful but more RCTs for clinically diagnosed women with PD and follow-up measurements are needed for firmer conclusions. Additional research is needed to understand how self-paced exercise is related to acute affective responses to exercise and future exercise behaviour among perinatal population.

Η παρούσα διατριβή διερεύνησε την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων Φυσικής Άσκησης (ΦΑ) στη μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης σε έγκυες γυναίκες και την πρόληψη της περιγεννητικής κατάθλιψης.Η Περιγεννητική Κατάθλιψη (ΠΚ) επηρεάζει περίπου το 16% των εγκύων και το 20% των λεχωίδων. Η συστηματική ΦΑ έχει προταθεί ως προστατευτικός παράγοντας για την εμφάνιση συμπτωμάτων ΠΚ απαλλαγμένη από τις παρενέργειες της αντικαταθλιπτικής φαρμακευτικής αγωγής και παρέχοντας ευρύτερη πρόσβαση σε σύγκριση με την ψυχολογικές θεραπείες.Η παρούσα διατριβή περιλαμβάνει τρείς μελέτες. Μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση συνθέτοντας στοιχεία αποκλειστικά από τυχαιοποιημένες μελέτες, εξετάζοντας την επίδραση της ΦΑ στα συμπτώματα ΠΚ συμμετεχουσών μέσω περιγεννητικών υπηρεσιών υγείας. Η ΦΑ έδειξε στατιστικά σημαντική μικρή επίδραση (SMD = -.21, 95% CI = -.31, -.11, p= .0001) με χαμηλή/ μη στατιστικά σημαντική ετερογένεια (Q = 17.82, I2 = 16%, p= .27). Οι αναλύσεις των υποομάδων ανέδειξαν σημαντική επίδραση της ΦΑ στα συμπτώματα ΠΚ μεταξύ των διαφόρων χώρων που πραγματοποιούνταν η ΦΑ, των διαφόρων μεθόδων διεξαγωγής της ΦΑ, της βαρύτητας των συμπτωμάτων ΠΚ και των οργάνων μέτρησης των συμπτωμάτων ΠΚ. Η ετερογένεια ήταν χαμηλή/μη στατιστικά σημαντική σε όλες τις αναλύσεις (I 2 ≤ 50%).Μια δύο σκελών τυχαιοποιημένη μελέτη για τη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας μιας Συμβουλευτικής Παρέμβασης ΦΑ (ΣΠΦΑ) σε σύγκριση με τη παροχή Ψυχοεκπαίδευσης με θέμα την περιγεννητική ευεξία στα συμπτώματα ΠΚ, τα επίπεδα άγχους και την ποιότητα ύπνου συμμετεχουσών μέσω μαιευτικών υπηρεσιών υγείας. Η ΣΠΦΑ ήταν αποτελεσματική στη μείωση των συμπτωμάτων ΠΚ, άγχους και δυσκολιών ύπνου. Ωστόσο, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ΦΑ δεν σχετίζεται αυτόματα με μειωμένα συμπτώματα ΠΚ και άγχους αλλά παράγοντες πουσχετίζονται με παραμέτρους της ΦΑ όπως η ένταση και το είδος της ΦΑ παίζουν καθοριστικό ρόλο σε αυτό.Τέλος, μια ποιοτική μελέτη με στόχο να αναδείξει τις απόψεις και την εμπειρία των συμμετεχουσών στη ΣΠΦΑ και να αξιολογήσει την καταλληλόλητα της παρέμβασης. Η θεματική ανάλυση ανέδειξε τρία κύρια θέματα. Πρώτον, τα βασικά εμπόδια συμμετοχής στη Συμβουλευτική παρέμβαση ΦΑ, όπου κοινωνικοπολιτισμικοί παράγοντες είχαν σημαντική επίδραση στη συμμετοχή ή μη των γυναικών στη ΣΠΦΑ. Δεύτερον, παράγοντες που ενίσχυσαν τη συμμετοχή στη Συμβουλευτική παρέμβαση ΦΑ, όπου αναδείχθηκε η σημαντικότητα της ενίσχυσης και της θετικής ανατροφοδότησης των μαιευτήρων για τις συμμετέχουσες, η θετική επίδραση της ΦΑ στο συναίσθημα των γυναικών και το ρόλο που έπαιξε στη συστηματική τους συμμετοχή στην ΣΠΦΑ η ικανότητα να ελέγχουν αυτόβουλα το ρυθμό της ΦΑ. Τρίτον, οι προτάσεις των συμμετεχουσών για βελτίωση της παρέμβασης, οι οποίες περιλάμβαναν την συμμετοχή του συντρόφου στη ΣΠΦΑ και την επιθυμία τους για έναρξη της παρέμβασης νωρίτερα κατά την κύηση.Τα ευρήματα των μελετών αυτής της διατριβής έχουν κλινική σημασία, ωστόσο, περισσότερες τυχαιοποιημένες μελέτες με συμμετέχουσες με διάγνωση ΠΚ καθώς και μελέτες με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις απαιτούνται για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Η περαιτέρω διερεύνηση της επίδρασης της αυτορρυθμιζόμενης έντασης της ΦΑ στις άμεσες συναισθηματικές αντιδράσεις και τη μελλοντική συμπεριφορά ΦΑ γυναικών κατά την περιγεννητική περίοδο κρίνεται απαραίτητη.