La maîtrise de la dépense publique et la réforme de la gestion financière publique en Grèce

Abstract

The current requirements of rationalization of the State management induce not only a control of public expenditure but also an improvement of the financial management of public money. Greece took up, in its turn, the challenge of initiation to a new culture of management based on a reinforced transparency and a better control of public funds, as developed at an international as well as a European level. However, the stakes of this new culture related to the logic of the new public management and an active management of public finances run up against an unsuited nomenclature of Greek budgetary law, as envisaged by the respective legislation and jurisprudence, and against the limits of its accountability system and its financial controls. Under the combined effect of the degradation of public finances and the correlative need for the adaptation to the new socio-economic environment, Greece launched a modernization of management techniques, such as the revision of its administrative system and the implementation of information and evaluation systems for a performance oriented government. Profiting from the lessons drawn from foreign experiences, Greek public actors were invited to act and direct the transition towards a new logic of financial governance adapted to the ethical and professional values of the State and adjusted to the requirements of a modern democracy.

Οι τρέχουσες ανάγκες για τον εξορθολογισμό της διαχείρισης του κράτους οδηγούν όχι μόνο στον έλεγχο των δημοσίων δαπανών αλλά και στη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης των δημόσιων κονδυλίων. Η Ελλάδα, με τη σειρά της, ανέλαβε την πρόκληση να εγκαινιάσει μια νέα κουλτούρα διαχείρισης που βασίζεται στην ενισχυμένη διαφάνεια και τον καλύτερο έλεγχο των δημόσιων πόρων, όπως αναπτύχθηκε τόσο σε διεθνές όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ωστόσο, οι προκλήσεις αυτής της νέας κουλτούρας που συνδέονται με μια νέα λογική πιο ενεργούς δημοσιονομικής διαχείρισης βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με την υπάρχουσα υποδομή του ελληνικού δημοσιονομικού δικαίου, όπως αναπτύσσεται από την αντίστοιχη νομοθεσία και νομολογία, καθώς και όπως αποτυπώνεται στο υφιστάμενο λογιστικό σύστημα και γενικά στον οικονομικό έλεγχο του κράτους. Υπό το φως των ανωτέρω και με αφορμή την επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών και της σχετικής ανάγκης προσαρμογής στο νέο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον, η Ελλάδα έχει ξεκινήσει τον εκσυγχρονισμό των τεχνικών και εργαλείων διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της αναθεώρησης του συστήματος διαχείρισης και της δημιουργίας συστημάτων πληροφόρησης και αξιολόγησης προσανατολισμένα προς την έννοια της απόδοσης. Αντλώντας τα διδάγματα από ξένες εμπειρίες, οι Έλληνες δημόσιοι φορείς κλήθηκαν να δράσουν και να καθοδηγήσουν τη μετάβαση προς μια νέα λογική δημοσιονομικής διακυβέρνησης προσαρμοσμένης στις ηθικές και επαγγελματικές αξίες του κράτους και σύμφωνα με τις απαιτήσεις μιας σύγχρονης δημοκρατίας.

Les impératifs actuels de la rationalisation de la gestion de l’Etat induisent non seulement une maîtrise de la dépense publique mais aussi une amélioration de la gestion financière des deniers publics. La Grèce a relevé, à son tour, le défi de l’initiation à une nouvelle culture de gestion fondée sur une transparence renforcée et sur un meilleur contrôle des fonds publics, telle que développée tant au plan international qu’au plan européen. Or, les enjeux de cette nouvelle culture liée à une logique du nouveau management public et à une gestion active des finances publiques se heurtent à une nomenclature inadaptée du droit budgétaire grec, tel que prévu par la législation et la jurisprudence respectives, et aux limites de son système comptable et de son contrôle financier en général. Sous l’effet conjugué de la dégradation des finances publiques et de la nécessité corrélative de l’adaptation au nouvel environnement socio-économique, la Grèce s’est lancée dans une modernisation des techniques de gestion dont celles de la révision de son système administratif et de la mise en place des systèmes d’information et d’évaluation pour un pilotage par la performance. Forts des enseignements tirés des expériences étrangères, les acteurs publics grecs ont été conviés à agir et à orienter la transition vers une nouvelle logique de gouvernance financière adaptée aux valeurs éthiques et professionnelles de l’Etat et conforme aux exigences d’une démocratie moderne.