Φωνήματα ή πράγματα;: σπουδή εις τις κατηγορίες του Αριστοτέλους επί τη βάσει αντιπροσωπευτικών πηγών της ανατολικής υπομνηματιστικής παράδοσης

Abstract

During the study of the Categories a philosophical problem has arisen since the reason that led to the composition of this treatise by Aristotle has been under consideration for decades. All historians of philosophy, who study this piece of work, have always intended during their research to answer the question concerning the content of these ten introductory categories. In the present dissertation entitled: “Phonemes or Things? Study of the Categories of Aristotle on the basis of representative sources of the eastern annotating tradition.", we will deal with the annotating tradition on the work Categories. We will study the group of annotators who belong to the late Platonic school and whose annotations are considered to begin the annotating practice. We may be allowed though to claim that their involvement has to be regarded as occasionally found.In addition to the possible occasional treatment of the Categories by scholars before the annotators, during our study of Plotinus' works, we have considered it necessary for this piece of writing, to include the triple treatise from the sixth Ennead, entitled The Species of the Being, since as we will see in the relevant part of our dissertation it is frequently mentioned by every author we have studied. This fact has led us to a further study of this particular work since it has obviously given answers to a lot of questions that came up during our study of the works of the annotators. The following points have emerged after the exhaustive study of the sources and of the secondary bibliography, 1. The observation that the annotations by Dexippus and Simplikius bear various commonpoints of convergence, has led us to the conclusion that they could be coherently studied in parallel with each other. 2. Regarding the central philosophical question of our study and its title, we estimate that we haven’t found a straight and one-piece answer as a prevalent and credible one among the main annotators. 3. Although the annotations by Ammonius and Philoponus, as well as Olympiodoros and Elias belong to the same school, we have ascertained that they should be studied in pairs as there are many points of convergence between them. 4. Plotinus' triple treatise entitled On the Species of the Being, does not belong to the typical annotating tradition. Nevertheless, it can informally be considered as an introduction to the study of the annotations on the Aristotelian Categories. The outcome of the study and the exhaustive utilization of the relevant sources of this treatise seems to be a point of reference of the observations made by the annotators that are presented in this dissertation.

Στην παρούσα διατριβή που φέρει τίτλο: «Φωνήματα ή Πράγματα; Σπουδή εις τις Κατηγορίες του Αριστοτέλους επί τη βάσει αντιπροσωπευτικών πηγών της ανατολικής Υπομνηματιστικής παράδοσης.», ασχοληθήκαμε με την Υπομνηματιστική παράδοση του έργου Κατηγορίες. Η ομάδα των Υπομνηματιστών που μελετήσαμε ανήκουν όλοι στην Ύστερη Πλατωνική Σχολή και τα Υπομνήματα τους θεωρούνται η απαρχή της Υπομνηματιστικής παράδοσης. Κρίναμε αναγκαίο κατά τη μελέτη των έργων του Πλωτίνου να συμπεριλάβουμε στο παρόν πόνημα την τριπλή πραγματεία από την έκτη Εννεάδα, που φέρει τον τίτλο Περί των Γενών του όντος, μιας και όπως φαίνεται στο οικείο τόπο της διατριβής μας γίνεται συχνή αναφορά σ αυτήν από όλους τους συγγραφείς που μελετάμε, δεδομένο που μας οδήγησε στην περαιτέρω μελέτη του συγκεκριμένου έργου μιας και από ότι φάνηκε δίνει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που ανακύπτουν από τη μελέτη των έργων των Σχολιαστών. Από την εξαντλητική ανάγνωση των πηγών και της δευτερευούσης βιβλιογραφίας, προέκυψαν τα κάτωθι: 1. Τα Υπομνήματα των Δεξίππου και Σιμπλικίου φέρουν πολλά σημεία συγκλίσεων μεταξύ τους, διαπίστωση που μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι είναι δόκιμο να μελετώνται παράλληλα. 2. Αναφορικά με το κεντρικό φιλοσοφικό ερώτημα της μελέτης και του τίτλου, εκτιμούμε ότι δε βρήκαμε ευθεία και μονομελή απάντηση ως επικρατούσα και αξιόπιστη στους κύριους Υπομνηματιστές. 3. Τα Υπομνήματα του Αμμωνίου και του Φιλοπόνου, καθώς και του Ολυμπιόδωρου και Ηλία, αν και έγκειται στην ίδια σχολή, διαπιστώσαμε ότι είναι δόκιμο να μελετώνται ανά ζεύγη καθώς υπάρχουν πολλά σημεία συγκλίσεων μεταξύ αυτών. 4. Η τριπλή πραγματεία του Πλωτίνου που φέρει τίτλο Περί των Γενών του Όντος αν και δεν ανήκει στην τυπική Υπομνηματιστική παράδοση, ωστόσο μπορεί να θεωρηθεί ατύπως ως εισαγωγή για την μελέτη των υπομνημάτων των αριστοτελικών Κατηγοριών. Από ότι διαφάνηκε από τη μελέτη και την εξαντλητική αξιοποίηση των σχετικών πηγών η συγκεκριμένη πραγματεία φαίνεται ότι αποτελεί σημείο αναφοράς των παρατηρήσεων των Υπομνηματιστών που μελετήθηκαν στην παρούσα διατριβή.