Όψεις του έργου του Μισέλ Ντεόν μέσα από τη μετάφραση και ο αντίκτυπός του στην Ελλάδα

Abstract

The current PhD dissertation attempts to analyze the translation of Michel Deon's works through the comparison of the original text-translation and to result to their critical approach. The dissertation is based on the critical analysis of three novels: The Purple Taxi, translated by Ioanna Hatzinikoli, Greek pages translated by Andreas Vahliotis and the theatrical play Ariadne Or The Lamentation, translated by Kirki Kefalea. The translations cover a long time span between 1985 and 2001. The aim of the dissertation is not only the positive or negative characterization of the translations, but also the impact of their quality on the recognition of Michel Deon in Greece. Through the review of the bibliography (monographs, books, dissertations, articles) and the coverage of the Greek press, new data emerges about the impact of Michel Deon's work on Greek readers. The question arises as to whether the quality of translation contributes decisively to the writer's reception in Greece, or whether external factors, such as the writer’s exposure in the press, ultimately impact.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή επιχειρεί να αναλύσει τη μετάφραση των έργων του Μισέλ Ντεόν μέσα από την αντιπαραβολή πρωτότυπου-μεταφράσματος και την κριτική προσέγγισή τους. Το σώμα εργασίας αποτελείται από τρία μυθιστορήματα: το Ένα μωβ ταξί, σε μετάφραση Ιωάννας Χατζηνικολή, το Σελίδες για την Ελλάδα σε μετάφραση Ανδρέα Βαχλιώτη και το θεατρικό Αριάδνη ή η λησμονιά, σε μετάφραση Κίρκης Κεφαλέα. Οι μεταφράσεις καλύπτουν ένα μεγάλο χρονικό εύρος, από το 1985 έως και το 2001. Σκοπός της διατριβής δεν είναι μόνο ο χαρακτηρισμός, θετικός ή αρνητικός, των μεταφρασμάτων αλλά κυρίως ο αντίκτυπος της ποιότητάς τους στην αναγνωρισιμότητα του Μισέλ Ντεόν στην Ελλάδα. Μέσα από την ανασκόπηση της σχετικής με τον Ντεόν βιβλιογραφίας (μονογραφίες, βιβλία, διατριβές, άρθρα) και την αποδελτίωση του ελληνικού Τύπου, προκύπτουν νέα δεδομένα σχετικά με την απήχηση του έργου του Μισέλ Ντεόν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Τίθεται το ερώτημα αν η ποιότητα της μετάφρασης συμβάλλει καθοριστικά στην πρόσληψη του συγγραφέα στην Ελλάδα ή αν τελικά επιδρούν και εξωτερικοί παράγοντες, όπως η προβολή του συγγραφέα από τον Τύπο.

Cette thèse de doctorat analyse la traduction des œuvres de Michel Déon à travers la comparaison du texte original et de la traduction et essaie de conclure à une approche critique. Le groupe de travail se compose de trois romans: Un taxi mauve, traduit par Ioanna Hatzinikoli, Pages grecques, traduit par Andreas Vahliotis et la pièce théâtrale Ariane ou L’Oubli, traduit par Kirki Kefalea. Les traductions couvrent une longue période entre 1985 et 2001. Le but de la thèse est la critique positive ou négative des traductions, mais aussi l'impact de leur qualité sur la réception de l’œuvre de Michel Déon en Grèce. La recherché de la bibliographie (monographies, livres, thèses, articles) et l’analyse de la presse grecque a conduit de nouvelles données et conclusions sur l’impact des œuvres de Michel Déon sur les lecteurs grecs. La question qui se pose est si la qualité de la traduction favorise de manière décisive à la réception de l'écrivain en Grèce ou si il y a d’autres facteurs externes qui y contribuent, tels que la présence de l'écrivain dans la presse.