Περί μεταφράσεως ποιητών: θεωρητικές τοποθετήσεις ελλήνων ποιητών του 19ου και 20ού αιώνα και η επίδρασή τους στο μεταφραστικό τους έργο

Abstract

The present thesis investigates poetry translation in Greece (1810-1974), focusing on Greek poet-translators and their theorizing about translation and especially on the views expressed by Ioannis Vilaras, Iakovos Polylas, Lorentzos Mavilis, Kostis Palamas, George Seferis, and Odysseus Elytis. The thesis aims to explore the relationship between the poets’ thinking on translation and their practice of translation by examining part of their translation work from a DTS perspective. The study helps us draw conclusions about the impact translation has on the poets’ original poetic production, as well as on the development of Modern Greek poetry, language and education, illustrating thus the need for more systematic and methodological studies of the translation activity of 19th- and 20th-century Greek poets.

Η διδακτορική διατριβή επικεντρώνεται σε μια εξέταση της ελληνικής ποιητικής μετάφρασης από το 1810 έως το 1974. Διερευνάται ο θεωρητικός λόγος για τη μετάφραση που διαμορφώθηκε και αναπτύχθηκε από ορισμένους έλληνες ποιητές-μεταφραστές το προαναφερθέν διάστημα, με εστίαση στις θεωρητικές τοποθετήσεις των Ιωάννη Βηλαρά, Ιάκωβου Πολυλά, Λορέντζου Μαβίλη, Κωστή Παλαμά, Γιώργου Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη, και στη συνέχεα επιχειρείται μια δειγματοληπτική εξέταση και παρουσίαση της μεταφραστικής τους πρακτικής με στόχο να διερευνηθεί ο βαθμός επίδρασης των αντιλήψεών τους περί μετάφρασης στις τελικές επιλογές και αποφάσεις τους ως μεταφραστών. Η προσέγγιση που υιοθετείται είναι περιγραφική και όχι κανονιστική. Από την έρευνα προκύπτει ότι είναι αναιτιολόγητη η μέχρι στιγμής απουσία συλλογικής και συστηματικής μελέτης της μεταφραστικής δραστηριότητας ελλήνων ποιητών, τόσο όσον αφορά το θεωρητικό τους προβληματισμό για τη μετάφραση όσο και τις ίδιες τους τις μεταφράσεις, καθώς, όπως διαπιστώνεται, αποτέλεσε σημαντική παράμετρο εξέλιξης του πρωτότυπου ποιητικού τους έργου και συνέβαλε καθοριστικά στην ενίσχυση και περαιτέρω ανάπτυξη της ποιητικής τέχνης, της νεοελληνικής γλώσσας και παιδείας.