Αξιολόγηση του βαθμού αξιοποίησης των παραγωγικών συντελεστών των πανεπιστημιακών νοσοκομειακών μονάδων και σύγκριση με αντίστοιχα δημόσια γενικά νοσοκομεία αλλά και με ιδιωτικά νοσοκομειακά ιδρύματα εισηγμένα στο Χρηματιστήριο Αθηνών

Abstract

This dissertation has been carried out in the Nursing Department of the National and Kapodistrian University of Athens, with the aim of investigating the degree of utilization of production factors of university hospitals compared to public general hospitals, as well as private hospitals listed in the Athens Stock Exchange. Focusing on the empirical estimation of parametric and non-parametric models with respect to the efficient allocation of production factors, available to the public and private hospitals in Greece, aims to enrich and strengthen the existing empirical studies with new data and generate new findings regarding effective management in the health department.In particular, the theoretical part of the dissertation, includes an overview of the major health systems in Europe and worldwide, while the institutional framework of the Greek Health System, is also being presented. Moreover, the concept of effectiveness, and the role it plays in a system of health services as well as its assessment methods are being analyzed. In addition, an analytical profile of the hospital units of the sample, in terms of personnel (medical, nursing, administrative, etc.) and provision of medical and hospital services and in terms of economic data and results categorized according to the type of hospitalization expenses, is being presented the overtime progress of the degree of efficiency and its determinants, for (26) Greek hospitals (public and private) for the years 2009-2012 is being analyzed.The results based on the estimation of the DEA, showed significant improvement in overall technical efficiency for the general teaching and public hospitals over private hospitals, while the estimation of the econometric model, demonstrated the need for the hospital sample units, to proceed to an adjustment of the number of employed staff (medical and nursing.) and to a further reduce of their total cost.The main conclusion is that the significant adjustment in the amount of inputs of public hospitals, has significantly improved the degree of their effectiveness, in contrast to private hospitals for which the change of the mixture and the reallocation of production factors, is found to be particularly important. The results for all hospitals of the sample, show room for improvement in the degree of their effectiveness, with particular emphasis on reducing costs.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή, εκπονήθηκε στο Τμήμα Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με στόχο τη διερεύνηση του βαθμού αξιοποίησης των παραγωγικών συντελεστών των πανεπιστημιακών νοσοκομειακών μονάδων, σε σύγκριση με δημόσια γενικά νοσοκομεία αλλά και με ιδιωτικά νοσοκομειακά ιδρύματα εισηγμένα στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Εστιάζοντας στην εμπειρική εκτίμηση παραμετρικών και μη παραμετρικών μοντέλων, αναφορικά με την αποτελεσματική κατανομή των παραγωγικών συντελεστών που διαθέτουν οι δημόσιες και ιδιωτικές νοσοκομειακές μονάδες στην Ελλάδα, αποβλέπει στον εμπλουτισμό και στην ενδυνάμωση των ήδη υπαρχόντων εμπειρικών μελετών με νέα στοιχεία και στην παραγωγή νέων πορισμάτων αναφορικά με την άσκηση αποτελεσματικής διοίκησης στον τομέα της Υγείας.Ειδικότερα, στο θεωρητικό μέρος της διδακτορικής διατριβής, γίνεται επισκόπηση των βασικότερων συστημάτων υγείας σε Ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ παρουσιάζεται αναλυτικά και το θεσμικό πλαίσιο του Ελληνικού Συστήματος Υγείας. Επιπλέον, αναλύεται η έννοια της αποτελεσματικότητας, αλλά και ο ρόλος που αυτή διαδραματίζει σε ένα σύστημα παροχής υπηρεσιών υγείας καθώς επίσης και οι μέθοδοι εκτίμησης της. Επιπρόσθετα, παρουσιάζεται αναλυτικά το προφίλ των νοσοκομειακών μονάδων του δείγματος, τόσο σε επίπεδο απασχολούμενου προσωπικού (ιατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό κλπ) και παροχής ιατρικών και νοσηλευτικών υπηρεσιών, όσο και σε επίπεδο οικονομικών στοιχείων και αποτελεσμάτων ανά κατηγορία νοσοκομειακής δαπάνης.Στη συνέχεια ακολουθεί το εμπειρικό μέρος της διδακτορικής διατριβής, όπου λαμβάνει χώρα η ποσοτική ανάλυση και παρουσιάζονται τα εμπειρικά αποτελέσματα των διαφορετικών μεθόδων προσέγγισης της μέτρησης της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας των νοσοκομειακών μονάδων του δείγματος. Συγκεκριμένα, αναλύεται η διαχρονική εξέλιξη του βαθμού αποτελεσματικότητας αλλά και οι προσδιοριστικοί της παράγοντες, για (26) Ελληνικές νοσοκομειακές μονάδες (δημόσιες και ιδιωτικές), για τα έτη 2009-2012. Τα αποτελέσματα με βάση την εκτίμηση της D.E.A, κατέδειξαν σημαντική βελτίωση της συνολικής τεχνικής αποτελεσματικότητας για τα πανεπιστημιακά και γενικά δημόσια νοσοκομεία, έναντι των ιδιωτικών νοσοκομειακών μονάδων, ενώ η εκτίμηση του οικονομετρικού υποδείγματος, κατέδειξε την ανάγκη οι νοσοκομειακές μονάδες του δείγματος, να προχωρήσουν σε αναπροσαρμογή του απασχολούμενου προσωπικού τους –ιατρικό και νοσηλευτικό- και σε περαιτέρω μείωση του συνολικού τους κόστους.Βασικό συμπέρασμα είναι ότι η σημαντική αναπροσαρμογή στην ποσότητα των εισροών των δημόσιων νοσοκομειακών μονάδων, βελτίωσε αισθητά τον βαθμό αποτελεσματικότητας τους, σε αντίθεση με τα ιδιωτικά νοσοκομειακά ιδρύματα, για τα οποία, η αλλαγή του μείγματος και η ανακατανομή των παραγωγικών συντελεστών, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική. Τα αποτελέσματα για το σύνολο των νοσοκομειακών μονάδων του δείγματος, καταδεικνύουν περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης στον βαθμό αποτελεσματικότητάς τους, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην μείωση των δαπανών τους.