Επιδημιολογία πνευμονιοκοκκικής νόσου στα παιδιά: επίπτωση, οροτυπία στελεχών και μικροβιακή αντοχή πριν από και μετά την εφαρμογή των συζευγμένων πνευμονιοκοκκικών εμβολίων

Abstract

Streptococcus pneumoniae remains a major cause of morbidity and mortality worldwide. The purpose of this study was to examine the evolution of pneumococcal disease in children in our region (epidemiology, fluctuations of serotypes, antibiotic resistance), before and after implementation of conjugate vaccines (PCVs). The study was conducted during the period 1986-2015 in Athens, Greece, in children ≤14 years. Identification of S.pneumoniae was confirmed by conventional techniques, serotyping was performed with Pneumotest kit-latex and by the quellung reaction. The susceptibility to antibiotics was determined by the disc diffusion method and by Etest and detection of resistance genes το penicillin and macrolideς by PCR. The data were analyzed using the SPSS statistics software. Overall, 1875 children (1034 boys) were included in the study (mean age of 33.92 months), 953 had invasive disease (IPD) and 922 acute otitis media. The 70.5% of the infections were observed in October to March. After introduction of PCVs the incidence of pneumococcal infections was reduced and the prevalence of PCV serotypes declined while the non-PCV serotypes increased. The penicillin resistant strains as well as the isolates resistant to ≥3 groups of antibiotics increased gradually after 1995. The most frequent serotypes in multidrug-resistant strains were the 19A and 19F. These findings have implications on developing strategies for the treatment and prevention of pneumococcal infections.

Ο πνευμονιόκοκκος εξακολουθεί να παραμένει σημαντικό αίτιο νοσηρότητας και θνητότητας. Σκοπός της μελέτης ήταν να εξετασθεί η εξέλιξη της πνευμονιοκοκκικής νόσου στα παιδιά (επιδημιολογία, διακυμάνσεις υπεύθυνων οροτύπων, αντοχή στα αντιβιοτικά) πριν από και μετά την εφαρμογή των συζευγμένων εμβολίων (PCVs). Η μελέτη διεξήχθη την περίοδο 1986-2015 στην περιοχή της Αττικής, σε παιδιά ≤14 ετών. Τα στελέχη του πνευμονιοκόκκου ταυτοποιήθηκαν με τις κλασικές μεθόδους, η οροτυπία έγινε με Latex και εξοίδηση του ελύτρου, η ευαισθησία στα αντιβιοτικά με την μέθοδο των δίσκων και Etest και η ανίχνευση των γονιδίων αντοχής στην πενικιλλίνη και στις μακρολίδες με PCR. Τα δεδομένα αναλύθηκαν με το SPSS 20 στατιστικό λογισμικό. Εξετάσθηκαν 1875 παιδιά (1034 αγόρια) με μέση ηλικία 33,92 μήνες. Τα 953 έπασχαν από διεισδυτική πνευμονιοκοκικκή νόσο (ΔΠΝ) και τα 922 από ωτίτιδα. Το 70,5% των λοιμώξεων σημειώθηκε από τον Οκτώβριο-Μάρτιο. Μετά την εφαρμογή των PCVs παρατηρήθηκε σημαντική ελάττωση στην επίπτωση των πνευμονιοκοκκικών λοιμώξεων, μείωση του επιπολασμού των οροτύπων που περιλαμβάνονται στα PCVs και ανάδυση νέων παθογόνων οροτύπων, τόσο στις ΔΠΝ όσο και στις ωτίτιδες. Τα ανθεκτικά στην πενικιλλίνη στελέχη και τα στελέχη με αντοχή σε ≥3 ομάδες αντιβιοτικών αυξήθηκαν προοδευτικά μετά το 1995 και οι πλέον συχνοί ορότυποι στα πολυανθεκτικά στελέχη ήταν οι 19A και 19F. Τα ευρήματα αυτά δίνουν σημαντικές πληροφορίες για τη χάραξη στρατηγικής στην αντιμετώπιση και πρόληψη των πνευμονιοκοκκικών λοιμώξεων.