Λείβηθρα: κεραμική από τους αρχαϊκούς αποθέτες

Abstract

The thesis deals with the pottery of two refuse pits of the archaic period, found in Leibethra, Pieria. Starting with an account of the current state of research, concerning the area of Leibethra, and the information provided by the ancient literature, as well as a comprehensive account of the excavation of the pits, the study proceeds to a detailed discussion of the imported and the local fine, painted pottery, found in the pits in question. Furthermore, the results of the quantitative analysis of the pottery are presented, the chronological variety of the pottery, its composition in vase shapes, the variation of the pottery’s workshops of origin in each chronological period, which is compared with the variation of the workshops of origin of the pottery found in other sites in Central Macedonia. The study of the pottery and its context concludes that the material of the refusal pits is associated with ritual dining and feasting, connected with a sanctuary, an association further supported by the examination of the pottery of refuse pits found in shrines of the archaic period in Central Macedonia and its context. This conclusion, considered together with the presence of pottery originated all over the Greek word and the references in ancient literature about the city, allows for associating, not conclusively, the refuse pits of Leibethra with the sanctuary of Orpheus in Leibethra, attested by ancient written sources.

Η διατριβή πραγματεύεται την κεραμική δύο αποθετών αρχαϊκής περιόδου από τα Λείβηθρα Πιερίας. Αρχικά παρουσιάζεται η μέχρι σήμερα έρευνα γύρω από τα Λείβηθρα, όπως επίσης και οι πληροφορίες που παραδίδονται από την αρχαία γραμματεία για την πόλη. Στη συνέχεια, μετά από σύντομη επισκόπηση του ιστορικού της ανασκαφικής έρευνας των αποθετών, γίνεται αναλυτική παρουσίαση της επείσακτης, γραπτής κεραμικής πολυτελείας από τους αποθέτες, ανά εργαστήριο προέλευσης, καθώς επίσης και της εγχώριας γραπτής κεραμικής. Ακολουθεί η ποσοτική ανάλυση της κεραμικής. Εξετάζεται η χρονολογική κατάταξη της επείσακτης κεραμικής, η σύνθεσή της σε σχήματα αγγείων και η διαφοροποίηση της εργαστηριακής προέλευσής της ανά χρονολογική περίοδο, που στη συνέχεια συγκρίνεται με τη διαφοροποίηση της εργαστηριακής προέλευσης της επείσακτης κεραμικής από άλλες θέσεις της Κεντρικής Μακεδονίας. Η μελέτη της κεραμικής των αποθετών, η ανασκαφική περιγραφή της επίχωσής τους, και η σύγκρισή τους με τους αποθέτες από ιερά της κεντρικής Μακεδονίας και την κεραμική τους, οδηγεί στο συμπέρασμα πως το υλικό των Λειβήθρων προέρχεται από την τέλεση τελετουργικών γευμάτων, που μπορούμε να υποθέσουμε πως συνδέονται με κάποιο ιερό. Το συμπέρασμα αυτό, συνεξεταζόμενο με τον «πανελλήνιο» χαρακτήρα της κεραμικής και τις αναφορές της αρχαίας γραμματείας για την πόλη, επιτρέπει τη διατύπωση, με επιφύλαξη, της υπόθεσης ότι είναι δεν είναι απίθανο οι αποθέτες των Λειβήθρων να σχετίζονται με το μαρτυρούμενο ιερό του Ορφέα στα Λείβηθρα