Τόπος θανάτου του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Abstract

The aim of the present thesis was the study of the place of the death of St. John Chrysostom. In the first parts of this dissertation all the sources narrative of the life of Chrysostom were analyzed until the following conclusion was reached regarding the death of the Saint: going from the Armenian Cucusos (now Göksun, Turkey), to the final point of his confinement, Pityus (now Pitzunda, Abkhazia), he died on 14 September, 407, in the Pontic Comana (now Gömenek, Turkey). This investigation excluded the possibility of the death of St. John in the Armenian Comana (now Şar, Turkey). Also excluded was the Abkhazian Comana. The latest version appeared in 1884, and it was associated with the name of a Greek archeologist Konstantine Vrissis. Mentioning the village of Bizéri (now Akbelen, Turkey) where according to the accounts of travellers, the tomb and the place of burial of Chrysostom was believed to be until the twentieth Century, was considered to be an error. The second parts of the dissertation is dedicated to establishing the identity of St. Basiliscus and we came to the following conclusion: the Saint who appeared to Chrysostom in Comana, was most probably the St. Martyr Basiliscus, a companion of the Saintly Eutropius and Cleonicus. His martyrdom was in the Pontic Comana. The third parts of this dissertation is dedicated to the story of the transfer of the relics of Chrysostom. The majority of the narrative sources of the discovery of the relics of St. John make it clear that they were removed from the Pontic Comana. Other accounts of their removal from the Armenian Comana or Pityus, were excluded.

Σκοπός της διατριβής ήταν η έρευνα του τόπου θανάτου του αγ. Ιωάννου Χρυσοστόμου. Στο πρώτο μέρος της διατριβής μελετήσαμε όλες τις πηγές για τη ζωή του Χρυσοστόμου και καταλήξαμε στο συμπέρασμα: ο Άγιος κατά την πορεία του από την Κουκουσό της Αρμενίας (σημερ. Göksun, Τουρκία), προς την Πιτυούντα (σημερ. Πιτσούντα, Αμπχαζία), πέθανε στις 14 Σεπτεμβρίου 407 στα Κόμανα του Πόνου (σημερ. Gömenek, Τουρκία). Aποκλείεται κάθε ενδεχόμενο θανάτου του στα Κόμανα της Αρμενίας (σημερ. Şar, Τουρκία). Αποκλείονται και τα Κόμανα της Αμπχαζίας, τα οποία, εξαιτίας μιας νεοφανούς εκδοχής ενός άγνωστου έλληνα αρχαιολόγου Κωνσταντίνου Βρύσση, από το 1884 άρχισαν να θεωρούνται ως τόπος θανάτου του Χρυσοστόμου. Εξετάσαμε και το ενδεχόμενο, το χωριό Βιζέρι στον Πόντο (σημερ. Akbelen, Τουρκία) να απετέλεσε τόπο θανάτου του Ιωάννου. Και αυτό το ενδεχόμενο είναι εσφαλμένο. Το δεύτερο μέρος της διατριβής αφιερώθηκε στη διερεύνηση τον προσδιορισμό της αγιολογικής ταυτότητας του αγ. Βασιλίσκου και καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι ο Άγιος που εμφανίστηκε στον Χρυσόστομο στα Κόμανα ήταν κατά πάσαν πιθανότητα ο μάρτυρας Βασιλίσκος, συναθλητής των αγίων Ευτροπίου και Κλεονίκου, ο οποίος μαρτύρησε στα Κόμανα του Πόντου. Το τρίτο μέρος της διατριβής ήταν προσανατολισμένο στη μετακομιδή του λειψάνου του Χρυσοστόμου. Από την πλειοψηφία των πηγών αναφέρονται τα Κόμανα του Πόντου ως τόπος της ανακομιδής του λείψανου. Αποκλείστηκε κάθε ενδεχόμενο μετακομιδής του λειψάνου είτε από τα Κόμανα της Αρμενίας είτε από την Πιτυούντα.